Mocznica- zespół objawów spowodowany krańcowym upośledzeniem funkcji nerek (niewydolności nerek). Dochodzi do szeregu zaburzeń, które dotyczą całego organizmu i praktycznie wszystkich jego narządów. Najważniejsze są zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i toksyczne działanie licznych produktów przemiany materii, które ulegają akumulacji w organizmie.
Najczęstszą przyczyną mocznicy są choroby doprowadzające do zniszczenia miąższu nerkowego, rzadziej do utrudnienia odpływu moczu lub zmian naczyniowych pogarszających ukrwienie nerek:
• pierwotne lub wtórne glomerulopatie,
• nefropatia cukrzycowa,
• cewkowo-śródmiąższowe choroby nerek,
• nefropatia nadciśnieniowa,
• choroby naczyń
- zwężenie tętnicy nerkowej
- naczyniowe stwardnienie nerek (neplirosclerosis)
- clioroby małych naczyń,
• wielotorbielowatość nerek,
• pierwotna lub wtórna amyloidoza,
• nowotwory układu moczowego,
• szpiczak mnogi,
• dna moczanowa
Do najczęstszych objawów mocznicy należą: nudności, wymioty, osłabienie, niedokrwistość, drgawki, a w okresie zejściowym śpiączka mocznicowa. Objawami towarzyszącymi są: obrzęk płuc, obrzęk mózgu, jałowe zapalenie osierdzia i martwicze zapalenie jelita grubego. Skóra staje się sucha, łuszcząca. Na skórze pojawiają się wybroczyny. Z ust wydobywa się zapach amoniaku. Chory zapada stopniowo w głęboką śpiączkę wskutek działania substancji toksycznych na mózg. Oddech staje się wolny i głęboki.
Chorzy muszą być pod ścisłą obserwacją w poradni nefrologicznej, aby lekarz mógł w odpowiednim momencie zdecydować o rozpoczęciu dializoterapii. Wskazane jest, aby pacjent w miarę możliwości pozostawał pod kontrolą jednego lekarza. Może on łatwiej zauważyć mało znaczące z pozoru objawy pogarszania się stanu zdrowia.