75918

definicja oddychania i jego znaczenie biologiczne dla organizmów ży>yycli

Procesy zachodzące w organizmach, związane z pobieraniem tlenu ze środowiska zewnętrznego i wydalaniem dwutlenkiem węgla, nazywamy ogólnie oddychaniem.

Pobieranie tlenu u zwierząt domowych odbywa się przez płuca, a w nieznacznym tylko stopniu (2% ogólnej wymiany gazów) przez skórę.

Prowadzenie przez ssaki aktywnego trybu życia w różnych środowiskach i niezależnie od temperatury otoczenia stało się możliwe między innymi dzięki wykształceniu bardzo sprawnie działających układów: oddechowego i krwionośnego. Umożliwiają one wymianę gazową pomiędzy wnętrzem organizmu, a powietrzem atmosferycznym, w ten sposób do każdej z bilionów komórek budujących organizm możliwie staje się dotarcie tlenu w ilości wystarczającej do przebiegu procesów życiowych. Tlen jest niezbędny do życia zwierząt, a jego pobieranie waha się w szerokich granicach. Człowiek w spoczynku zużywa ok. 0,2 1 02/kg m.c./h, a podczas wytężonej pracy zużycie wzrasta wielokrotnie - do 4 1 02/kg m.c./h. Małe ssaki, wykazujące ogromne tempo przemian metabolicznych w przeliczeniu na masę ciała, charakteryzują się jeszcze większym wykorzystywaniem tlenu w jednostce czasu-mysz w stanie spoczynku zużywa aż 2,5 1 02/kg m.c./h, a podczas biegu nawet 20 1. Równocześnie dzięki układowi krążenia i układowi oddechowemu zachodzi wydalanie powstających metabolitów gazowych, w tym przede wszytki C02.