76082

zakresu zewnętrznego, inna dla zakresu wewnętrznego czyli sumienia, zaś zakres wewnętrzny może być sakramentalny i pozasakramentalny.⁴ Władza zwyczajna z mocy samego prawa złączona jest z urzędem; delegowana jest udzielana osobie.⁵ Wreszcie władza zwyczajna może być własna lub zastępcza.⁶ Z juiysdykcji delegowanej szafarz może korzystać w stosunku do jakichkolwiek wiernych znajdujących się na jego terytorium, a więc także w stosunku do podróżnych i tułaczy, jakiegokolwiek obrządku⁷. Jurysdykcja zwyczajna upoważnia także do spowiadania własnych podwładnych w całym Kościele.⁸

a) Juiysdykcja zwyczajna.

Według Kodeksu z 1917 roku w całym Kościele jurysdykcję zwyczajną do spowiadania posiadali: Biskup Rzymski⁹ oraz Kardynałowie¹⁰, natomiast poszczególni ordynariusze miejsca*¹ oraz proboszczowie i inni kapłani zrównani z nimi w prawie¹², posiadali ją w obrębie własnych terytoriów.¹³ Taką samą

⁴    KPKU917, kan. 1%.

⁵    KPKM917, kan. 197, § 1.

⁶    KPKM917, kan. 197, § 2

⁷    KPKM917, kan. 881, § 1 w części dotyczącej zakonników oparty został na dyspozycji konstytucji ap. Klemensa X «Superna» z 21 czerwca 1670 roku (CICFontes 246), § 4-7.

⁸    KPKM917, kan. 881, § 2. Por. Benedictus XIV, Const. Ap «Etsi pastor a lis» 26.05.1742 § V, n. V,VI (CICFontes 328).

⁹    KPK'1917, kan. 218. Szczegółowo źródła do tego kanonu wymienione są w przypisie do tegoż kanonu w: Codex Iiris Canonici Pii X Potuificis \faximi iussu digestus, Benedicti Papce XV auctoritate promulgatus, praefatione, fontium annotarione et indice analytico-alpltabetico ab E mo Petro Card. Gasparri auctus. Roma 1943.

¹⁰    KPKM917, kan. 239, § 1. n. 1

¹¹    Według kan. 198, §1.2 pod pojęciem ordynariusza miejsca rozumie się: Biskupa Rzymskiego, Biskupa rezydencjałnego, Opata i Prałata nullius i ich Wikariusza Generalnego. Administratora. Wikariusza i Prefekta Apostolskiego.

¹²    Według kan. 451, § 2 zrównani z proboszczami byli: (junsi-proboszczowie. którzy zarządzali qtjasi-parafiami (kan. 216, § 3) oraz wikariusze parafialni, jeśli posiadali pełnię władzy parafialnej, tj według kan. 472 wikariusz ekonom (oeconomus). według kan. 474 wikariusz zastępca (si&sti totus) oraz według kan. 475 wikariusz pomocnik (adiutor).

¹³    KPK 1917, kan. 873 § 1. Konst. Grzegorza XV «lnscrutabili» z 5 lutego 1622 roku, § 1 stanowi: Sanę Tridentinae Synodi decretis (tj. Sess XXIII, de ref., c. 15) provide cautum est, mJlum Presbytemm, etia reguł arem, posse Confessiones secularium, etiam Sacerdotum, audire, nec ad id idoneion reputari, nisi aut Parochiale beneficium habeat, aut ab Episcopis per examen, si iliis videbitur esse necessarium, aut alias idoneus iudicetur . et approbationem, quae gratis detur, obtineat. (CICFontes 199). Podobnie rzecz ujmuje Klemens X w konst. «Superna» z 21 czerwca 1670 roku § 1: Itidemque cum nullus Sacerdos regularis possit confessiones saecularium etiam Sacerdotum aitdire; nec ad id idoneum reputari, nisi aut Parochiale