76221

-    państwo jako strażnik praw istniejącego porządku

-    idea liberalizmu w polityce gosp.

Powstanie ekonomii politycznej jako nauki- 1776, A. Smith, „Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów”

-    klasycy, mimo innych poglądów niż fizjokraci, również popierają liberalizm w gosp.

Anglia, XIXw. - doktryna wolnego handlu (rozprzestrzeniona następnie na Francję, Niemcy)

-    ogółem: zmniejszeie zakresu bezpośredniej ingerencji państwa w sprawy gospodarcze -> stosowanie pośrednich metod oddziaływania na gosp. (system pieniężny, bankowy, podatki, cła)

Koniec XiX w. - F. List i „szkoła narodowa” - ponowne przywracanie narzędzi ochrony własnego przemysłu : zamówienia rządowe, upaństwowienie, podjęcie kwestii problemów spoi. W ustawodawstwie, pierwsze związki zawodowe

Marksistowski socjalizm i komunizm - całkowita likwidacja prywatnej własności środków produkcji, walka klas, dyktatura proletariatu, rewolucja

Socjalizm reformistyczny - H. Bernstein, wprowadzanie reform społ. Za pomocą metod parlamentarnych

1891 r. - Encyklika Reroum Novarum Leona XIII - chrześcijańska doktiyna społ.:

-    idee społ. Solidarności

-    mechanizmy rynku ujmujące w swe ramy słabsze warstwy społ.

-    przeciwstawienie się drapieżnemu kapitalizmowi

—> efekt, powstanie w XX w. Społecznej gosp. Rynkowej

I wojna światowa:

-    maksymalne wykorzystanie zasobów gosp. Cywilnej do zapotzrebowania wojennego (sprzęt, maszyny, broń, itd.)

-    reglamentacja produkcji i zaopatrzenia

-    system kartkowy (ścisła reglamentacja konsumpcji)