jednostka wykazała się próźnictwem, o próżnictwie decyduje także poziom przewiązania, identyfikacji jednostki z grupą
Ta sama metaanaliza wykazała, że na wielkość EPS nie wpływał:
• rodzaj wysiłku wymaganego od badanych (fizyczny, percepcyjny, umysłowy)
• optymalizujący - maksymalizujący charakter zadania
• addytywny - kompensacyjny rodzaj zadania
• intra - bądź inteiindywidualny charakter planu eksperymentalnego
•burza mózgów
• procedura generowania pomysłów razem z innymi; warunkiem jej skuteczności jest rozdział tworzenia pomysłów od oceny ich jakości - zawieszenie krytyki cudzych i własnych pomysłów, nastawienie na tworzenie pomysłów' licznych i nawet nieprawdopodobnych, zachęcanie do kombinowania i polepszania pomysłów
• jest zalecana jako technika nasilająca twórczość, choć w rzeczywistości zmniejsza ona liczbę twórczych pomysłów, dlaczego? Odpowiedź tkwi w licznych czynnikach, które w normalnej sytuacji grupow'ej hamują produktywność jednostek. Takim czynnikiem jest
• występujący mimo instnikcji lęk pized cudzą oceną własnych pomysłów oraz spadek indywidualnej motywacji przy nieidentyfikowalnym wkładzie jednostki we wspólny wynik (czyli podstawowy mechanizm próżniactwa społecznego)
• zapominanie lub odrzucanie własnych pomysłów wskutek tego, że różni członkowie grapy nie mogą mówić równocześnie (oczekiwanie na własną wypowiedź)
• równoczesne przetwarzanie danych o cudzych pomysłach i generowanie własnych - taka konieczność hamuje tworzenie pomysłów
• konieczność myślenia o własnych pomysłach hamuje wysłuchiwanie cudzych i uleganie ich dobroczynnemu wpływowi (efekt następnego w kolejce, czyli spadek uwagi przykładanej do cudzej wypowiedzi i gorsze zapamiętanie jej treści przez osoby, które same bezpośrednio po niej mają się wypowiadać
• dopiero skupienie uwagi na cudzych wypowiedziach (przez instrukcję zapowiadającą sprawdzenie stopnia ich zapamiętania) daje przyrost liczby grupow'o produkowanych pomysłów i to tym bardziej, im więcej cudzych pomysłów'jednostki wysłuchują podczas sesji (Dugosh i in., 2000)
• dlaczego mimo tego tak powszechne jest przekonanie o skuteczności burzy móą>ów?
• po pierwsze, sami uczestnicy takich sesji ulegają złudzeniu wzrostu produktywności - choć grupy produkują mniej pomysłów' niż osoby działające w pojedynkę, uczestnicy tych pierwszych bardziej są przekonani o własnej produktywności
• ponadto, posiadanie złej techniki (nasilania twórczości) jest lepsze od nieposiadania żadnej, a grupowa doświadczanie przeżyć jest dla ludzi po prostu cenniejsze i subiektywnie bardziej znaczące od wielu doświadczeń indywidualnych
• uczestnicy burzy mózgów są z reguły przekonani o jej dobroczynnych skutkach, choć obiektywnych dowodów na rzeczywisty przyrost umiejętności zwykle brak
3) polaryzacja grupowa i syndrom myślenia grupowego:
• podejmowanie decyzji- ryzykowne przesunięcie - grupy podejmują decyzje bardziej ryzykowne od pojedynczych osób- Stoner, a raczej bardziej skrajne niż ryzykowne
2