77852

Dr. Tomasz Miziołek światowe rynki towarowe

Wykład II - Giełdy towarowe - pojęcie, cele, zadania organizacja

4. Cele giełd towarowych:

ułatwienie i usprawnienie zarówno krajowego, jak i międzynarodowego obrotu towarami organizacja i ułatwienie kontaktów handlowych krajom o różnych systemach gospodarczych narzędzie kształtowania koniunktury na rynkach poszczególnych towarów wykorzystywane do celów politycznych

5. Zadania giełd towarowych:

zapewnienie rynku i regulowaniu go tak, aby jego uczestnicy korzystali z udogodnień w prowadzeniu handlu poszczególnymi towarami

zapewnienie ujednoliconych reguł i standardów prowadzenia handlu

ustanawianie wielkości kontraktu i zwyczajów handlowych dotyczących jakości, czasu i miejsca dostawy oraz warunków płatności zbieranie informacji rynkowych i udostępnianie ich wszystkim zainteresowanym wprowadzenie mechanizmów rozstrzygania sporów między uczestnikami kreowanie atrakcyjnych form inwestowania

6. Organizacja giełd towarowych:

Wyróżnia się dwa modele organizacyjne giełd:

Amerykański - giełda jest instytucją stanowiącą zrzeszenie kupców, przedsiębiorców czy banków, która przybiera najczęściej formę spółki akcyjnej. Liczba jej członków jest ograniczona, ale członkostwo w niej można zbyć lub kupić. Państwo nie ingeruje w tworzenie i organizacje giełd, kontroluje jednak przez specjalne instytucje, zgodność z ustawami dotyczącymi obrotu giełdowego.

Niemiecki - giełda jest instytucja publicznoprawną - do jej powstania konieczna jest zgodna odpowiedniego organu administracji państwowej. Działa w ramach określonych przez ten organ, który z reguły wybiera komisarza państwowego zasiadającego we władzach giełdy. Liczba członków nie jest ograniczona ale transakcje dokonywane są tylko przez maklerów i dealerów.

Elęmęnty ?tryktury organizacyjnej j^ięłd towarowych:

statut i regulamin giełdy władze giełdy uczestnicy giełdy - składy giełdy

izba rozrachunkowa

Statut określa - warunki członkostwa giełdy, zakres jej działalności, organizację wewnętrzną, sposób powoływania i kompetencje władz giełdy.

Regulamin określa - rodzaje towarów dopuszczonych do obrotu i ich standardy, dopuszczalne odchylenia od norm, jednostki ilościowe którymi operuje się na giełdzie, miejsca dostaw, wysokość zabezpieczeń.

Władze giełdy - najwyższą władzą jest najwyższe zgromadzenie członków. Wybiera ono pozostałe władze tj. radę giełdy, radę dyrektorów, komisję dyscyplinarną, komisję rozjemczą i komisję notowań. Szczegółową rolę odgrywa rada giełdy, która zarządza wszystkimi bieżącymi sprawami giełdy. Do jej kompetencji należy m.in. formalne ustawianie zwyczajów handlowych i nadawanie uprawnień maklerskich.

Uczestnik giełdy - są nimi członkowie giełdy, niepełni członkowie giełdy, maklerzy, goście.

Członkowie giełdy - mają prawo do zawierania transakcji na giełdzie, uczestniczenia w sesjach giełdowych oraz bierne i czynne prawo wyborcze. Są zazwyczaj pracownikami lub udziałowcami spółek i innych przedsiębiorstw zajmujących się obrotem giełdowym. Członkostwo jest odpłatne.

Niepełni członkowie giełdy - mogą zawierać transakcje na giełdzie, ale nie korzystają ze zniżek. Mogą uczestniczyć w sesjach giełdowych, pozbawieni są jednak czynnego i biernego prawa wyborczego.

2