77856

Dr. Tomasz Miziołek

światowe rynki towarowe

Wykład III - Rodzaje transakcji giełdowych

Warianty zamknięcia pozycji:

Contango - można dokonać arbitrażu poprzez sprzedaż kontraktu futures, kupno aktywów bazowych i wykonanie dostawy. Transakcje te umożliwiają osiągnięcie zysku wolnego od ryzyka równego różnicy między ceną terminową a natychmiastową i w konsekwencji prowadzą do spadku ceny terminowej,

Backwardation - można dokonać arbitrażu poprzez zakup kontraktu futures i czekanie na fizyczną dostawę. Transakcje te umożliwiają osiągnięcie zysku wolnego od ryzyka równego różnicy między ceną natychmiastową a terminową, jednakże prowadza one do wzrostu cen kontraktów futures.

Transakcje spekulacyjne - mogą dotyczyć zarówno transakcji gotówkowych, jak i kontraktów futures. Przedmiotem spekulacji mogą być instrumenty bazowe jak i instrumenty pochodne. Wyróżnia się transakcje:

spekulacyjne proste

Transakcje spekulacyjne proste - ich celem jest osiągnięcie zysku w wyniku zmiany cen towarów w czasie. Strony transakcji, w zależności od własnego przekonania co do przyszłego kształtowania się cen kupna (zajmują długą pozycję) lub sprzedaży (zajmują krótką pozycję) np. na rynku kontraktów terminowych, wpłacając wcześniej depozyt. Strony zazwyczaj nie doprowadzają do fizycznej dostawy towaru lecz dokonują likwidacji transakcji poprzez wpłacenie różnicy między kontraktową ceną futures a cena spot z dnia rozwiązania transakcji. Likwidacji transakcji może dokonać również każda ze stron w dowolnym dniu poprzez zawarcie transakcji odwrotnej. Wówczas strona, która przedterminowo zlikwidowała transakcję dokonuje zapłaty różnicy między ceną futures z kontraktu a ceną futures w dniu likwidacj.

Podział inwestorów spekulantów:

>    ze względu na sposób inwestowania wynikający z odmiennych prognoz dotyczących zmian cen:

^v    byki - grające na zwyżkę cen

S niedźwiedzie - grające na zniżkę cen

>    ze względu na czas ikrzymywania otwartej pozycji na giełdzie:

J scalpers - drobni inwestorzy zawierający i likwidujący transakcje kilkakrotnie w ciągu jednej sesji giełdowej, wykorzystujący niewielkie zmiany cen i realizujący niewielkie zyski lub straty przy minimalnym ryzyku ^ day-traders - inwestorzy zawierający tylko jedną transakcję w ciągu dnia

S inwestorzy utrzymujący otwartą pozycję przez dłuższy czas - wymaga posiadania odpowiedniego zabezpieczenia finansowego oraz wiąże się z dużym ryzykiem.

spekulacyjne typu spread

Transakcje spekulacyjne typy spread - polegają na jednoczesnym zakupie i sprzedaży kontraktów na:

>    ten sam towar, lecz na różne miesiące wygasania - spread kalendorzowy, wewnątrztowarowy, poziomy

>    różne towary których ceny są dodani skorelowane, o tych samych terminach wygasania - spread międzytowarowy, pionowy

>    ten sam towar i to samo miesiące wygasania lecz notowanych na różnych rynkach - spread międzyrynkowy

>    różne towary i na różne miesiące wygasania - spread diagonalny

Transakcje typy spread obciążone są mniejszym stopniem ryzyka niż transakcje spekulacyjne proste, ale generują potencjalnie mniejsze zyski. Zyskiem z tych transakcji jest dodatnia różnica między przychodem z jednej pozycji oraz stratą z drugiej pozycji.

Zaletą tej transakcji jest zmniejszenie ryzyka pozycji inwestora, a także mniejsze depozyty wymagane przez izby rozrachunkowe. Wynika to z faktu wysokiej korelacji zmian kursów kontraktów terminowych zastosowanych w spreadach. Ryzyka pozycji wzajemnie się znoszą zmniejszając znacznie ekspozycje.

2