68130

przeciwdziała. Drugi wariant tych badań (pozytywny) polega po prostu na robieniu tego, czego nie zwykło się robić. Leon Petrażycki we „Wstępie do nauki" podaje, jak taki eksperyment można by było przeprowadzić np: „zamierzając lub próbując, dla celów eksperymentalnych, rzucić się w dół z wielkiej wysokości, skoczyć do zimnej wody, w ogień, przez zbyt wysoką lub szeroką przeszkodę, postawić krok do głębokiego dołu, na stromą zlodowaconą pochyłość, na wodę pokrytą cienkim i kruchym lodem, nastąpić bosą nogą na jakieś drobne zwierze lub duży owad, na wydzieliny ludzkie, odrąbać sobie palec, zadać sobie ukłucie, cięcie oparzenie, dotknąć otwartego okna itp., itp."

Z kolei badanie emocji metodą drażnienia przeprowadza się stawiając na drodze przeszkody uniemożliwiające zaspokojenie danej emocji. Petrażycki uznał te dwie metody za pozwalające skutecznie usystematyzować emocje oraz odkryć nowe. Jednak badanie emocji nie musi przebiegać w sposób introspekcyjny. Badający do pomiaru emocji może zastosować również:

S wnioskowanie dedukcyjne (oparcie badania emocji o przesłanki biologiczne)

S wnioskowanie indukcyjne (obserwowanie specyficznych cech przeżyć emocjonalnych

danego gatunku)

Leon Petrażycki przy zagadnieniu badania emocji mówi również o swoistym dopełnieniu tych pomiarów, czyli badaniu jak sam to określał akcji emocji. Akcje emocji to mówiąc wprost skutki emocji, które mogą być psychiczne, organiczne i behawioralne. Ze względów fizycznych i psychicznych wyróżnia akcje:

•    zewnętrzne i wewnętrzne

•    widzialne i częściowo widzialne

•    złożone

To akcje wg Petrażyckiego umożliwiają nad w ogóle określenie jakiejkolwiek emocji oraz jej zgłębienie. Daną emocję możemy wywołać za pomocą tzw. motorów, czyli przedmiotów lub czynności, które są w stanie wywołać daną emocję.

Do badania emocji odnoszą się również pojęcia diagnozy obiektywnej oraz diagnozy subiektywnej. Diagnozą obiektywną nazywamy wykrywanie i analizowanie niewidzialnych emocji na podstawie widzialnych akcji, natomiast diagnoza subiektywna to badanie emocji w sposób introspekcyjny (o czym mówiliśmy już wcześniej). Diagnoza obiektywna dzieli się na cztery rodzaje:

1)    ogólną, będącą niejako formą przejściową w stosunku do diagnozy obiektywnej specjalnej i polegającą tylko na wykryciu emocji

2)    specjalną właśnie, w której bada się konkretne, znane już emocje oraz dogłębnie je analizuje

3)    prostą; stosuje się ją wtedy, gdy jedna emocja jest przyczyną określonej akcji

4)    złożoną; znajduje zastosowanie, gdy kilka emocji składa się na złożoną akcję

Leon Petrażycki starał się również usystematyzować emocje. Podzielił on je na dwie klasy:

o emocje specjalne, czyli te, które mają określony charakter, kierunek i wynikają bezpośrednio z natury danego stworzenia

o emocje blankietowe (abstrakcyjne), czyli te, które są wywołane odgórnie, nakazami, zakazami itd.