79202

Jurysdykcja krajowa

Właściwość miejscowa - podział zadań orzeczniczych między sądy tego samego kraju (państwa).

Jurysdykcja krajowa odnosi się do władzy publicznej i stanowi przymiot suwerennego państwa. Oznacza ona podział zadań orzeczniczych między sądownictwa różnych państw. O tym jakie sprawy będzie orzekało sądownictwo danego państwa arbitralnie decyduje organ legislacyjny tego państwa.

Rodzaje jurysdykcji krajowej:

-    właściwość wyłączna    ustawodawca arbitralnie ustanawia wyłączność

jurysdykcji własnych sądów

-    przemienna mamy z nią do czynienia wtedy, gdy w tej samej sprawie mogą orzekać na podstawie własnej normy jurysdykcyjnej sądy różnych państw

-    konieczna (ratunkowa) - mamy z nią do czynienia wtedy, gdy sprawa wykazuje na tyle silne powiązanie z danym państwem, że mimo braku normy jurysdykcyjnej sądownictwo tego państwa rozpozna sprawę

-    umowna (k.p.c . art. 1104) strony na podstawie umowy mogą wyłączyć jurysdykcję sądów polskich i wyznaczyć jurysdykcję sądów zagranicznych (albo odwrotnie). Derogować jurysdykcję sądów polskich mogą tylko przedsiębiorcy w sprawach wynikających z zobowiązali umownych (105 §1 k.p.c. , tylko forma pisemna). Derogacja jurysdykcji sądów polskich jest skuteczna o ile skuteczna jest prorogacja sądów zagranicznych. Prorogacja sądów polskich jest dopuszczalna przez każdy podmiot w formie pisemnej. Jeżeli strony derogowały jurysdykcje sądów polskich a mimo to powód wytoczył powództwo w sądzie polskim pozwany może bronić się zarzutem braku jurysdykcji który powinien być podniesiony najpóźniej przed wdaniem się w spór co do istoty. Jeżeli pozwany nie podniesie tego zarzutu, wówczas upada skutek derogacyjny.

-    bezpośrednia jurysdykcja do wydawania orzeczeń, bezpośrednio reguluje kiedy sądy danego państwa mogą orzekać w sprawie

-    pośrednia- określa się ją jako jurysdykcje niezbędną dla uznania lub wykonania zagranicznego orzeczenia. Sąd polski bada czy z punktu widzenia polskich przepisów sąd zagraniczny miał jurysdykcję.

Przykładowe pytanie na egzaminie:

Zdefiniuj jurysdykcję pośrednią:

Odpowiedź

Jurysdykcja pośrednia polega na badaniu czy sąd zagraniczny miał jurysdykcję z punktu widzenia polskich przepisów jurysdykcyjnych. Przykład: jurysdykcja wyłączna sądów polskich