81867

•    NACJONALIZM KONSERWATYWNY - rozwiną! się później; mniej interesuje się podstawowym nacjonalizmem uniwersalnego samostanowienia, a bardziej obietnicą społecznej spójności i ładu publicznego ucieleśniającego się w poczuciu narodowego patriotyzmu. Naród to przede wszystkim organiczna całość wyrosła z zasadniczej potrzeby ludzkiej, jaką jest ciążenie ku tym, którzy mają taki sam wygląd, poglądy, nawyki, styl życia. Istoty ludzkie szukają bezpieczeństwa i tożsamości poprzez członkostwo we wspólnocie narodowej. Więc lojalność patriotyczna oraz świadomość narodowości jest zakorzenia w dużej mierze w idei wspólnej przeszłości, zmieniając nacjonalizm w obronę wartości i instytucji usankcjonowanych przez historię (tradycjonalizm). Taki nacjonalizm rozkwita raczej w rozwiniętych państwach narodowych; inspiracją do jego powstania jest poczucie, że naród znajduje się w niebezpieczeństwie, czy to wewnętrznym, czy zewnętrznym. Tradycyjnym wrogiem wewnętrznym jest antagonizm klasowy i krańcowe zagrożenie rewolucji społecznej. Wrogowie zewnętrzni, zagrażający tożsamości narodowej to imigracja i supranacjonallzm.

•    NACJONALIZM EKSPANSYWNY - agresywny, militarny i ekspansywny charakter. Pojawił się pod koniec XIX wieku. Maurras: nadrzędne znaczenie narodu: naród jest wszystkim, a jednostka; zatem znaczenie i egzystencja narodu przekraczają wartość życia jakiejkolwiek jednostki, a życie jednostki ma znaczenie wyłącznie wtedy, kiedy poświęcone jest jedność i ciągłość narodu (fanatyczny patriotyzm). Jedność narodowa nie wymaga swobodnej debaty, ani wolnej i konkurencyjnej walki o władzę, wymaga dyscypliny oraz posłuszeństwa wobec jednego, najwyższego przywódcy; szowinizm; przekonanie, że w obliczu wroga naród jednoczy się i nabiera zintensyfikowanego poczucia własnej tożsamości i znaczenia (szowinizm); dążenie do ekspansji lub poszukiwania kolonii (Mussolini); pannacjonalizm

- dążenie do zjednoczenia zasadniczo odmiennych grup ludności w drodze ekspansji lub solidarności politycznej.

•    NACJONALIZM ANTYKOLONIALNY - w rozwijającym się świecle; w Afryce i Azji pomógł uformować poczucie przynależności narodowej, ukształtowej przez pragnienie „wyzwolenia narodowego"; dekolonlzacje.

3. CHARAKTER NARODOWY

Charakter narodowy można określić jako panujący w danym narodzie, widoczny w postawach życiowych jego członków system treści duchowych. Jest to więc pojęcie dotyczące psychiki, charakterystycznej dla poszczególnych jednostek ludzkich składający się na dany naród.

Istotnym elementem tożsamości narodowej jest świadomość wspólnych dziejów, ponieważ powstanie narodu to wynik długotrwałych procesów historycznych, w których toku ukształtowały się zbiorowości ostatecznie określające się i określane jako narody.

Ważnym elementem charakteru narodowego jest tradycja narodowa czyli ideologia grupy, która raz zaszczepiona w psychice mas ma żywot bardzo trwały. Przechodzi automatycznie z pokolenia na pokolenie jako tradycja narodowa. Wpajana drogą wychowania każdej pojedynczej psychice milionowej masy danej wspólnoty stanowi to, co nazywamy charakterem narodowym.

W procesie kształtowania się psychiki społecznej czynne są dwa podstawowe