83132

-    powinny ingerować w prawa jednostki w sposób rozsądny i racjonalny i nie nadużywać przysługujących im środków i kompetencji, szkodząc w ten sposób jednostce

-    podejmując działanie powinny miarkować cele i wymierzane dolegliwości, a także proporcje między ochroną interesu publicznego i interesu indywidualnego

-    ustanawiana i stosowana ingerencja powinna być zdatna i konieczna do osiągnięcie celu regulacji i proporcjona w stosunku do „poświęcanego" prawa lub wolności

Nakazy:

1) przydatności, określany także nakazem odpowiedniości - wymagający aby przewidziany przez prawo środek działania czy zastosowany instrument był zdatny do osiągnięcia wyznaczonego celu (jeżeli zastosowanie ingerencji nie jest wstanie doprowadzić do realizacji celu. ustanowienie jej jest niedopuszczalne)

2)    konieczności, (niezbędności) - zgodnie z nim podjęta ingerencja nie może wykraczać poza to, co jest niezbędne do realizacji celu. Kierując się tym nakazem, administracja powinna sięgać po najmniej uciążliwe dla praw i wolności jednostki środki, o ile będą wystarczające do osiągnięcia danego celu

• „Wymóg konieczności jest spełniony, jeżeli ustanowione ograniczenia są zgodne z zasadą proporcjonalności. Oznacza to, że: 1) środki zastosowane przez prawodawcę muszą być w stanie doprowadzić do zamierzonych celów; 2) muszą być niezbędne dla ochrony interesu, z którym są powiązane; 3) ich efekty muszą pozostawać w proporcji do ciężarów nakładanych na obywatela (wyrok TK z dnia 9 czerwca 1998 r., K 28/97).

3)    proporcjonalności, określany także jako nakaz proporcjonalności w ścisłym tego słowa znaczeniu. Nakaz ten dotyczy utrzymania właściwej relacji między celem działania a ciężarem i dolegliwościami stosowanych środków.

art. 31 Konstytucji, ust. 3 stanowi się, że „ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw".

Do zasady tej nawiązuje także art. 228 ust 5 Konstytucji nakazujący, by działania podjęte w wyniku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego odpowiadały stopniowi