80127

Rewizjo ni zm:

a)    przesłanki historyczne:

-    gwałtowny rozwój gospodarczy, urzeczywistniony dzięki polityce kolonialnej, stał się przyczyną wzrostu dobrobytu europejskiej burżuazji. która coraz chętniej szła na ekonomiczne i socjalne ustępstwa wobec proletariatu - kapitalizm „pokazał ludzką twarz” wobec robotników' państw imperialnych

-    rewizjonizin bazował na poczuciu „pokojowego rozwoju kapitalizmu” i możliwości bezkonfliktowej współpracy proletariatu z kapitalistami

u jego podstaw tkwiły również inne zespoły' zjawisk: rozwój tzw. arystokracji robotniczej oraz napływ do poszczególnych partii socjaldemokratycznych elementów' drobnornieszczańskich i inteligenckich

bazę społeczną rewizjonizmu tworzyli m in.: drobni kupcy, rzemieślnicy, inteligencja cechami charakterystycznymi rewizjonizmu były: oportunizm i polityczna chwiejność

b)    Kduard Bernstein: (1850-1932), przywódca prawego skrzydła niemieckiej socjaldemokracji, główny teoretyk rewizjonizmu, autor książki pt. „Zasady socjalizmu i zadania socjaldemokracji".

• poglądy Bernsteina:

-    zwolennik marksizmu, jednakże po śmierci Engelsa postulow^ral potrzebę rewizji poglądów' Marksa przeciwstawiał się dyktaturze proletariatu, partiom polecał głównie zajmowanie działalnością reformatorską

punkiem w^ścia dla doktryny Bernsteina była krytyka („rewizja”) zasadniczych założeń teorii marksowskiej (sprzeciwiał się rewolucjonizmowi, uważał, że Marks pomylił się w swych założeniach dotyczących wprowadzenia socjalizmu)

Bernstein, obserwując poprawiającą się sytuację socjalno-ekonorniczną i polityczną proletariatu, doszedł do wniosku, że mogą zaistnieć warunki, kiedy wzrost płacy roboczej doprowadzi do wydatnego ograniczenia, a nawet do całkowitej likwidacji kapitalistycznego wyzysku jeszcze w^r ramach ustroju kapitalistycznego

-    twierdził, że wzrost standardu życia i demokratyzacja biuźuazyjnego systemu politycznego, doprowadzą do załagodzenia walk klasowych

przedstawiał własną wizję państwa socjalistycznego, pozbawionego systemu produkcji tow'arowej i stosunków pieniężnych - wymiana dóbr materialnych, wg niego, miałaby przebiegać za pomocą bezpłatnego uźytkowarua (propagował uspołecznioną formę własności) uważał, że „kapitalizm wrośnie w socjalizm bez rewolucyjnych wstrząsów”

Bernstein twierdził, że działalność partu socjalistycznych winna się skupić na działalności wyborczej, umożliwiającej zdobycie mandatów w parlamencie

odrzucał rnarksow'ską dialektykę, starał się „pogodzić" marksizm z neokantyzmem. co w istocie odzierało marksizm z jego rewolucjonizmu