Programy polityczne w rewolucji angielskiej:
a) przesłanki historyczne:
w XVII wieku w Anglii można było zaobserwować istotne zmiany w obrazie społeczeństwa ograniczono wpływy arystokracji, do głosu zaczęła dochodzić średnia szlaclita i mieszczaństwo
- zrealizowano mieszczański program reformy kościoła
pojawiła się rewolucja przemysłowa (gwałtowny wzrost produkcji przemysłowej wymusił nowe podejście do gospodarki rynkowej)
- pomimo wszystkich tych zmian państwo nadal pozostawało feudalne (nasiliły się nawet próby angielskich królów do urzeczywistniema absolutyzmu)
- występowrała niekorzystna, bo oparta na arystokracji, struktura rządów, która skutecznie hamowała rozwój procesów wczesnokapitalistycznych - to z kolei prowadziło do konfliktów społecznych
skompromitowane rządy absolutyzmu monarszego doprowadziły do wielkiej rebelii (bunt burźuazji i nowej szlachty popierany przez lud. czyli miejskie pospólstwo t chłopów - rewolucja Cromwella)
b) w XVII-wiecznej Anglii występowały mnogości ideowe, będące odbiciem różnic interesów partnerów biorących udział w rewolucji:
I) program l ojalistów':
był to program zwolemuków królewskich i samego króla
autorem wielu traktatów tego programu był sam Jakub I. uważał on, że:
~ władza królewska opiera się na bożych prawfach królów'
~ źródłem absolutyzmu jest odwieczne prawo bożej natury
- król jest źródłem wszelkiego prawa
inny teoretyk absolutyzmu monarszego - Robert Fihner. twierdził:
- król. niczym ojciec nad sw'oimi dziećmi, ma władzę nad swoinu poddanymi
- władza królewska jest starsza od parlamentu, bo ma swoje podstawy w ustawach Wilhelma Zdobywcy
program lojalistów nie był doktryną spójną, jego kontynuatorem był Thomas Hobbes