91600

Podbojów lub w trakcie wojen domowych: Scypion Młodszy. Warron słynny uczony w efekcie prześladowań w 43 r. p. n. e. został pozbawiony swego księgozbioru. Księgozbiory posiadali uczeni, literaci, nauczyciele - wszyscy Ci, którzy z zamiłowania czy z większej potrzeby gromadzić pisma. Juliusz Cezar realizacją powołania biblioteki publicznej powierzył Warrenowi, jednakże pomysł nie został zrealizowany ze względu na zabójstwo 44 r. p n. e. Cezara. Myśl Cezara podjął wódz Gajusz Azyniusz Polio, który dorobił się prowadząc wojny i z uzyskanych środków postanowił taką bibliotekę otworzyć. Stało się to w 5 lat po śmierci Cezara. Wtedy to Azyniusz otworzył bibliotekę w świątyni Wolności na Forum Rzymskim. Stąd nazwa placówki - Atrium Libertatis. Dzieło Azyniusza, ale też Cezara kontynuował cesarz August. W 28 r. p. n e. ufundował bibliotekę publiczną przy świątyni Appolina na Palatynie i stąd nazwa Biblioteka Palatina. Wiadomo o niej tyle, że funkcjonowała dość długo aż do 64 r. n. e., kiedy to spłonęła w trakcie pożaru za czasów cesarza Nerona. Ta biblioteka, jak można przypuszczać Palatina Augustiańska stanowiła wzór dla całego cesarstwa, stąd została wybudowana przez Domicjana i funkcjonowała w następnych dziesięcioleciach. Również on odbudował i zorganizował na nowo kolejną bibliotekę założoną przez Augusta przy tak zwanym portyku Optanum (?). Są to dwie biblioteki założone przez Augustyna odbudowane przez Domicjana. Kolejną ważną biblioteką z czasów Imperium Rzymskiego w 100 r. n. e. Biblioteka Ulpia zorganizowana na polecenie cesarza Trajana. Była słynna nie tylko ze swojej okazałości, ale też stanowiło też centralne archiwum cesarskie. Przypuszcza się, że oprócz tych najważniejszych bibliotek, które zostały wymienione, w I-II w. otwieranych w miejscach publicznych i z księgozbiorem publicznie dostępnych np. przy tennach, mogło być do 200 w Rzymie. Przy tym jednak bibliotek publicznych zorganizowanych jako takich mogło być kilkanaście, które w sposób ścisły tego nie określają w Rzymie w II poi. IV w. n. e., było co najmniej 28. Wśród nich do najważniejszych należała biblioteka założona przez Aleksandra Sebera w III w. n. e. na rzymskim Panteonie. Wiadomo o niej tyle, że odbiegała ona od rzymskiego standardu albowiem kierował ją po raz pierwszy w dziejach rzymskich bibliotekarz Juliusz Aficanus. Poza dwoma księgozbiorami (greckim i łacińskim) znalazł się księgozbiór literatury w innych językach m. in. piśmiennictwem hebrajskim.

W dziejach Cesarstwa Rzymskiego jest 325 r. - zdobycie przez Konstantyna Wielkiego miasta Bizancjum leżącego nad Bosforem. To miasto nazwane na cześć zdobywcy Konstantynopolem stało się siedzibą dwom cesarskiego sankcjonowało jako stolica taki realny podział na Cesarstwo Wschodniorzymskie i Cesarstwo Zachodniorzymskie. To miasto też przejęło funkcję stolicy kulturalnej cesarstwa. Sam Rzym w IV-V w. tracił na znaczeniu (cesarze stacjonowali w Rawennie). Bizancjum stając się jakby kontynuatorem kultury rzymskiej to jednak przede wszystkim zachowując system prawa rzymskiego, to jednak rozwijał się dorobek helleński. Tereny te w dużej mierze były zamieszkiwane przez Greków. Bizancjum to ośrodek ważny z punktu widzenia religijnego, centralny ośrodek clirześcijaństwa. Konstantynopol to także rozwój nauki -> 425 r. Teodozjusz II odnowił miejscowy uniwersytet - zoiganizowal go na nowo. Do liistorii książki oprócz zachowania w formie piśmieiuiiczej zachowania dorobku literackiego antyku cesarstwo wschodnie zwane bizantyjskim wniosło również nowe upowszechnienie książki w formie kodeksu, który to kodeks zaczął wypierać zwój oraz zupełnie specyficzną fomię kodeksu, jeśli chodzi o oprawę. Z punktu widzenia historii książki kultura bizantyjska przyniosła jeszcze coś nowego -> kulturę monastyczną - zgromadzeń zakonnych. Kontemplacy - myślący o Bogu w odosobnieniu. Narzędziem służącej kontemplacji było Pismo Święte, zatem zakony stają się również ośrodkiem w'ytw^raizania pism ojców^r kościoła, stąd icli wkład do oiganizacji produkcji rękopiśmieimych poprzez reguły klasztorne regulujące życie mnichów i zwracając uwagę na ukończenie studiów oraz stworzenie odpowiedniego warsztatu - stworzenie odpowiediuego księgozbioru, który umożliwi kontemplacje. Wiążemy to z postacią świętego