93770

Z liistorii:

«=>

Zygmunt I, nie opierał się na szlachcie (jak poprzednicy,czyii szlachta za udział w wojnie dostawała ziemie od króla) tylko na możnowładcach. Rosło niezadowolenie mas szlacheckich- tak więc doszło do wojny kokosze;. Jednym z głównych powodów niezadowolenia szlachty były zabiegi o gromadzenie w rękach królewskich posiadłości ziemskich oraz sprawa następstwa tronu( król wybrał swojego następcę -swgo syna jeszcze za życia).

A wielki skarb po sobie zostawisz,

Dotyczy spraw( dziedzictwa, gromadzenia dóbr), które w okresie wojny kokoszej były hasłami bojowymi szlachty przeciw królowi i jego „panom radom”.

Gdy potomkom co dobrego sprawisz[...] Nie myśl na to doczesne zbieranie...

|Związek między epilogiem a całością dialogu:

¹    Wyznaczają lamentowi Rzeczpospolitej funkcję klucza czy komentarza do wywodów

Pana, Wójta i Plebana. Klucz ten wskazuje na to, iż Krótka rozprawa była dla autora dialogiem politycznym . że chciał on wywołać poruszenie „po ulicach”, że apelował do „przełożonych", którzy winni byli „karać się” nim, tj wyciągnąć z niego wnioski praktyczne.

Ambroży Korczybok ku dobrym towarzyszom (interpretacja!

„pseudonim Reja. Usprawiedliwia się, stawia czytelnika na równi z sobą. Czytelnik powinien czytać

W

„głupie” rzeczy, rozmyślać nad tym gdyż człowiek mądry to ktoś kto z „głupoty” wyciąga wnioski!

- autor przyjmuje maskę błazna, prostaka, któiy będzie pisał o „głupich” sprawach, ale zachęca do czytania między wierszami! ( punktem odniesiania była „Pochwała głupoty” Erazma z Rotterdamu).

© Problemy, poruszone przez trzech „powiedaczy” i kończącą rozprawę Rzeczpospolitą dotyczą spraw w tamtym czasie aktualnych żywotnych. Krótka rozprawa i jej autor reprezentują wczesny, pełen nadziei i optymizmu etap walki o egzekucję praw i dóbr koronnych. Krytyka na ogół związana z postulatami wysuwanymi przez szlachtę na sejmikach (np. przekupstwo sądownictwa itd. ). Obok spraw publicznych utwór porusza kwestie obyczajowe (hazard itd.)

Istotna część to krytyka duchowieństwa.

Wójt, Pan drwią z obyczajów odpustowych, hałaśliwej liturgii, atakuja interesowność księdza.

- działania księży zaprzeczają temu, co nakazał Bóg; uważa prostych ludzi za błaznów, gdyż wierzą, że płacąc duchownym uzyskają zbawienie.

Zbawienie wg Reja:

^{Sa 2 dr0gi:}    | PRZYKAZANIE MIŁOŚCI |

1.    wiar>{ człowiek wobec Boga)

2.    uczynku( człowiek wobec innych ludzi) - z prawdziwej miłości bliźniego

Rej uderza w kult świętych ( św. w średn. to męczennik, naśladowca Chrystusa).

•    Krytyka materialnego podejścia do świętych( że da się ich przebłagać)

•    Pyt. co się stanie jeśli sfera sacrum zmiesza się z profanum

Odpust - u Reja nie ma mowy o sferze sacrum (jak targ- wrzeszczące kury, kwiczące świnie, liczone na ołtarzu jajka)

• Ludzie się nie boją ( uważają, że jak zapłacą to uzyskają zbawienie)

Postawa księdza: