przebywa poza granicami państwa, którego jest obywatelem i nie może lub nie chce z powodu tych obaw korzystać z ochrony tego państwa. Uchodźca wewnętrzny- opuszcza swój dom i miejsce stałego pobytu ale pozostaje w granicach swojego państwa.
Terytorium- przestrzeń w której działają państwa oraz inne podmioty prawa międzynarodowego: obszar lądowy (wody śródlądowe, morskie wody przybrzeżne, wnętrze ziemiji prcestrzeń powietrzna (przestrzeń kosmiczna- 80-100 km od powierzchni Ziemi)
Wyłączone spod jurysdykcji państwa jest morze otwarte, znajdujące się poza granicą wyłącznej strefy ekonomicznej oraz dno mórz i oceanów.
- enklawa: część obszaru lądowego państwa jest oddzielona i otoczona przez terytorium innego państwa (np. Lliva, enklawa Hiszpanii na terytorium Francji)
- pół en kia w a: oddzielona część terytorium państwa jest otoczona przez terytorium innego państwa, ale posiada dostęp do morza (np. Obwód Kaliningradzki)
Delimitacja- szczegółowe ustalenie przebiegu granicy i naniesienie jej na mapę Demarkacja- wyznaczenie za pomocą znaków granicznych w terenie.
Suwerenność to niezależność władzy państwowej od jakiejkolwiek innej władzy wewnątrz państwa jak i w stosunkach z innymi państwami bądź organizacjami międzynarodowymi. Głównym przejawem suwerenności jest wyłączność prawodawcza.
W ujęciu podmiotowym: niezależność głównego ośrodka politycznego państwie zdolnego do podejmowania samodzielnych i efektywnych decyzji w wymiarze wewnętrznymi zewnętranym.
Przedmiotowym: suwerenność prawna, polityczna, militarna, ekonomiczna i aksjologiczna. Zakres suwerenności jest wyznaczany przez państwo i wynika z jego statusu w Sm, systemu politycznego, otwartości na współpracę międzynarodową.
Suwerenność wewnętrzna oznacza, że państwo, w którym funkcjonuje stały rząd, samo reguluje swoje stosunki wewnętrzne, sprawując pełnię władzy nad swoim terytorium oraz nad zamieszkującą je ludnością. Suwerenność zewnętrzna zachodzi wtedy, gdy stosunki z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi kształtowane są na zasadzie dobrowolności, równorzędności i wzajemności.
ISTNIENIE SUWERENNOŚCI JEST FORMALNYM WARUNKIEM PODMIOTOWOŚCI MIĘDZYNARODOWEJ PAŃSTWA.
Jean Bodin- prekursor teorii suwerenności.
Państwa takie jak Korea Północna, Kuba, Białoruś postrzegają suwerenność w kategoriach całkowitej niezależności od wpływów zewnętrznych czego konsekwencją jest izolacja tych państw w Sm.
Uznanie międzynarodowe- decyzja polityczna mająca formę aktu prawnego, w którym państwo lub gnipa państw stwierdza, że określona jednostka geopolityczna jest podmiotem prawa międzynarodowego posiadającym zdolność do działań międzynarodowych.
• Teoria deklaratywna wg. której państwo zostaje uznane z chwilą powstania a uznanie go przez inne państwa tylko potwierdza ten stan.