Problemy i kontrowersje współczesnej rdi&i
Obecnie mamy do czynienia z wieloma, często przeciwstawnymi procesami na świecie: sekularyzacją, prywatyzacją i deprywatyzacją. Proces sekularyzacji nie wyklucza przy tym procesu prywatyzacji. Zagrożenie dla zinstytucjonalizowanych Kościołów w jednym rejonie świata nie oznacza tego samego w innym.
Sekularyzacja w badaniach Thomasa Lnckmanna przyjmuje różne znaczenia:
-> przejmowanie ziem kościelnych przez władze świecką -> w prawie kanonicznym w Kościele rzymskokatolickim: porzucenie kapłaństwa -> proces wyzwalania się człowieka i instytucji społecznych spod wpływów religii -> na gruncie teologii po IIWŚ jako realizacja podsL motywów chrześcijaństwa Cechy:
- współczesne zjawisko na świecie
- wywłaszczenie posiadłości, emancypacja szkolnictwa; w szerszym aspekcie- wyzwalanie kultury spod dominacji religii
- sekularyzacja uwarunkowana modernizacją (najbardziej zaawansowany w Europie Zach. i USA)
- rozdział kościoła i państwa
> państwo dystansuje się do religii
> nie jest już wykorzystywane przez religię
> wobec różnych religii państwo staje się bezstronnym obrońcą ładu społecznego
> zyskuje wolność religijna i tolerancja Prywatyzacja:
->W wyniku procesów sekularyzacji religia znajduje zakotwiczerue w prywatnej sferze życia człowieka, stąd określenie religia niewidoczna (w życiu publicznym). Marginalizacja tradycyjnej religii kościelnej jest konsekwencją transformacji porządku społ. w skali globu Cechy:
- Funkcjonuje w przestrzeni prywatnej
- jest sprawą wyboru jednostki
- przestaje obowiązywać powszechny charakter religii
- wg T. Luckmana: konsumenci religii nie potrzebują odwoływać się do instytucji pośredniczących między nimi a sacntm
- nie istnieje żaden obowiązujący model religii
- modele konkurują ze sobą na wolnym tynku
- religia sytuuje się w obszarze czasu wolnego
- nie jest uważana za świętość
Twórca koncepcji deprywatyzacji religii. Jose Casanova, stwierdził, że od początku lat 80- tych ubiegłego wieku jesteśmy świadkami nie tyle procesu prywatyzowania religii. ile jej upublicznienia. Upublicznienie występuje w dwojakim sensie:
- religia opuściła sferę prywatną i przechodzi w publiczną
- religia stała się przedmiotem zainteresowania publicznego na skutek 4 wydarzeń:
1. rewolucja muzułmańska w Iranie
2. rola religii w mchu „Solidarność” i rola Jana Pawła II i agendy watykańskiej - kościół jako opozycjom sta
3. rozwój teologii wyzwolenia w Ameryce Łacińskiej, zapoczątkowany przez politykę aggiomamento 4 renesans protestanckiego fundamentalizmu w USA.
Te punkty zapalne ożywiły dyskusje nt. religii na świecie.
Analiza przejawów deprywatyzacji skłania do dwóch wniosków: religia nie jest marginalizowana współcześnie i nie ma przesłanek, że może zaniknąć oraz religia niewątpliwie będzie miała wpływ na kształtowanie nowoczesnego świata.
NA PODSTAWIE: „Polityka i religia w globalizującym się świecie”