98772

Teorię poznania określa się również jako gnoseologię lub epistemologię - używane zamiennie lub gnoseologia w odniesieniu do procesu poznawania, a epistemologia w odniesieniu do rezultatów poznania czyli wiedzy.

3) Teoria wartości (aksjologia) - refleksja nad wartościami, ich genezą, liierarchią, wzajemnymi relacjami, statusem itd.

Tradycyjnymi działami były tu:

Etyka - refleksja nad dobrem i Estetyka refleksja nad pięknem i sztuką;

Inne (??):

Prakseologia - (wikipedia: dziedzina badań naukowych dotyczących wszelkiego celowego działania ludzkiego)

Antropologia filozoficzna - refleksja nad człowiekiem, człowieczeństwem, istotą czy naturą ludzką

Epoki filozofii zachodniej:

1) Starożytna

2) Średniowieczna

3) Nowożytna (współczesna) - od XVII wieku, przeważa pogląd, że więcej filozofię łączy niż dzieli

Talcs z Miletu (VII - VI wiek) - uchodzi za pierwszego filozofa. Jego koncepcja składa się z czterech elementów:

1) PYTANIE: co stanowi zasadę świata

2) ODPOWIEDŹ: woda

3) ROZWINIĘCIE: wszystko powstaje z wody i wszystko jest wodą

4) UZASADNIENIE ODPOWIEDZI: bo świat jest żywy, a wszystko co żyje, żyje wilgocią, suche umiera.

Można sądzić, że filozofem czyni go rzeczywiste postawienie pytania o zasadę, a więc o wszystko. Odpowiedź na to pytanie bez jego rzeczywistego postawienia istniała już wcześniej w religii i mitach.

Ważne wydaje się również poszukiwanie i zaproponowanie uzasadnienia odpowiedzi -racjonalne, oparte na obserwacji i indukcji, czyli na doświadczeniu i rozumowaniu.

Dlaczego Tales (a de facto również cała filozofia przedkartezjańska) pyta nie o zasadę świata, a o świat?

[czynniki sq zawsze hipotetyczne, domniemywane]

Może dlatego, że świat niesproblematyzowany jeszcze przez naukę (badania) wydawał się oczywisty, samozrozumiały.

Później nauka zaczęła pytać o świat, a filozofia, żeby jej nie dublować, zajęła się pytaniem o zasadę w poszukiwaniu ostatecznego wyjaśnienia rzeczywistości.

Pytanie talesowskie (szerzej przedkartezjańskie) zakładało dwuwarstwową strukturę rzeczywistości: świat i zasadę świata, zjawisko i istotę.