98856

Relewancja partii odnosi się do formatu systemu partyjnego, miejsca i siły partii w systemie politycznym.

Sartori zaproponował mierzenie stopnia relewancji partii przez :

•    potencjał koalicyjny partii

•    potencjał tzw. szantażu politycznego partii (możliwość wymuszania na partiach określonej taktyki politycznej)

'Typy systemów partyjnych"

s. partii dominującej - Meksyk s. kooperacji partii - Szwajcaria s. dwublokowy - Francja V republiki s. rozbicia - Polska początek lat 90-tycłi, Włochy

konkurencyjność:

-konkurencyjny - Polska, Francja

-działanie na zasadzie uzgodnień - Szwajcaria, Austria, Holandia

cliarakter programów i zasady walki:

-    partie zideologizowane - Republika Weimarska

-    partie pragmatyczne - Niemcy

częstotliwość zmiany partii rządzącej:

-    system hegemoniczny - Japonia, Włochy

-    zmienny - Polska międzywojenna

sposób tworzenia rządu:

-    zrównoważony - RFN, GB, USA

-    rozproszony - Holandia, Belgia

Wybrane czynniki wpływające na poziom relewancji systemu partyjnego :

1    kategorie partii małych i dużych

2    kategorie partii inicjujących i dopełniających

3    kategorie partii tworzących centrum systemu partyjnego

AD 1 Generalnie partie duże to partie które uzyskają 15 % poparcia w wyborach, w przypadku systemu dwupartyjnego poziom relewancji partii dużych rośnie, przy większej fragmentaryzacji systemu partyjnego poziom relewancji maleje. W systemach prezydenckich poziom relewancji partii dużych nie musi być wysoki. Partie duże pozostające w opozycji nie musi charakteryzować niski stopień relewancji, dotyczy to zwłaszcza sytuacji tworzenia gabinetów mniejszościowych (Skandynawia)

Poziom relewancji w przypadku partii małych jest z natury rzeczy ograniczony, przy czym zwiększa się w przypadku fragmentaryzacji systemu, zwiększanie sie dystansu ideologicznego między partiami utrudnia relewancję partii małych Korzystne dla partii małych jest funkcjonowanie w systemie dwuipółpartyjnym w którym partia mała jest usytuowana w centrum. W przypadku ciążenia ku skrajnościom relewantność partii spada nawet do marginalizacji, możliwość zwiększenia poziomu relewancji partii małych wynika z