98901

Konstrukcja ACQUIESCENCE.

Określić można ją w pewnym uproszczeniu jako milczące uznanie. Państwo, które nie protestuje przeciwko pewnemu stanowi rzeczy, pomimo możliwości zgłoszenia takiego protestu, traktować należy jako uznające pewne fakty i godzące się z ich skutkami wobec siebie. Qui tacet consentit - kto milczy, wyraża zgodę.

Sprawa sporu o świątynię Preah Yihcar (Kambodża v. Tajlandia) wyrok MTS z 1962 roku)

Przedmiotem sporu było, do kogo należy wskazana świątynia usytuowana w przygranicznym paśmie górskim Dengrek.

W latach 1904 - 1908 trwał proces delimitacji granicy między Francją (której kolonią była Kambodża) a Syjamem (późniejsza Tajlandia). Ustalono, że granica przebiegać będzie linią działu wodnego. Francuska ekipa topografów sporządziła (na żądanie władz syjamskich) mapę regionu i przekazała ją władzom syjamskim. Na podstawie tych map ustalono linię działu wodnego i na niej wytyczono granicę. Z mapy wynikało, że świątynia znajduje się po stronie kambodżańskiej.

Pod koniec lat 40-tych Tajlandia (dawny Syjam) stwierdziła, że francuscy topografowie błędnie wytyczyli linie działu wodnego. Okazało się, że dział wodny przebiegał w taki sposób, że świątynia powinna znajdować się po tajlandzkiej stronie granicy. Wojsko tajlandzkie zajęło świątynię.

MTS, któremu sprawę przedłożono do rozstrzygnięcia, stwierdził, co następuje: „okoliczności, w których Francja przekazała mapy rządowi Tajlandii [Syjamu] były takie, że spodziewać się należało wyraźnego protestu z jej [tj. Tajlandii] strony, gdyby chciała ona mapę kwestionować. Skoro przez tak wiele lat protestu nie złożyła, stwierdzić trzeba, że milcząco uznała kształt granicy wynikający z mapy”.

Konstrukcja acquiescence obecna jest także na gruncie Konwencji Wiedeńskiej o prawie traktatów.

Art. 43 Konwencji wiedeńskiej o prawic traktatów

„Państwo nie może powoływać się na podstawę unieważnienia, wygaśnięcia, wycofania się lub zawieszenia działania traktatu według artykułów 46-50 [np. wskazując, że działało pod wpływem błędu, bądź że jego pełnomocnik został oszukany] lub artykułów 60 i 62, jeżeli po uzyskaniu wiadomości o tych faktach [tzn. np. o błędzie, bądź oszustwie]:

a) wyraźnie zgodziło się, że traktat - zależnie od przypadku - jest ważny, pozostaje w mocy lub ma nadal działać, albo

b) z jego zachowania się należy sądzić, że uznało - zależnie od przypadku - ważność traktatu, jego utrzymanie w mocy lub w działaniu”.