99508

Geneza i program OZN

Okoliczności powstania:

Niemal natychmiast po zakończeniu wyborów parlamentarnych w 1935 r.. Walery Sławek rozw iązał kierowany przez siebie BBWR. Blok ten stanowił główne narzędzie uchwalenia nowej konstynicji w kwietniu 1935 r. Konstytucja ta - będąca w znacznej mierze jego własnym dziełem - miała zakończyć okres rządów poszczególnych stronnictw, przedkładających zwykle interesy wewnątrzpartyjne nad interes państwa i narodu. Sławek sądził więc, że rozwiązując BBWR. da przykład innym stronnictwom. W rezultacie jeszcze bardziej pogrążył się politycznie. Syniację wykorzystał Generalny Inspektor Armii Rydz-Śmi^y którego znaczenie polityczne szybko rosło. Świadectwem tego było przyznanie mu na mocy okólnika wydanego przez nowego premiera Sławoja-Składkowskiego. tytułu „pierwszej osoby w państwie po prezydencie” oraz mianowanie go marszałkiem.

Pow stanie i program;

Kolejną próbą integracji obozu sanacyjnego, po jego „dekompozycji", podjęto w 1937 r.. kiedy to marszałek Rydz-Śmigły, zapowiedział utworzenie w miejsce BBWR nowej partii obozu rządzącego. Powstała ona ostatecznie 21 lutego 1937 r.. pod kierownictwem płk Adama Koca. przyjmując nazwę Obozu Zjednoczenia Narodowego (OZN). potocznie zwanego Ozonem Program OZN opierał się na zasadach solidaryzmu. Podkreślał rolę paiistwa i silnej władzy, a także konieczność współpracy różnych grup społecznych. Stwierdzał potrzebę rozwiązania kwestii przeludnienia wsi, industrializacji, upowszechnienia oświaty oraz współżycia różnych narodowości, choć akcentował także dążenie do „samoobrony kulturalnej Polaków". OZN tworzyli głównie byli członkowie BBWR administracja, duża część korpusu oficerskiego, niektóre koła przemysłowe i ziemiańskie Krytycznie odnieśli się do OZN działacze Związku Naprawy Rzeczypospolitej, a więc lewica sanacyjna. Mimo szeregu pozytywnych akcentów, program OZN nie znalazł szerszej akceptacji społecznej, a większość partii opozycyjnych go potępiła.