3784491479

gotowe do naruszania innych zasad społecznych, deklarując gotowość do stosowania przemocy w życiu codziennym. Reasumując, przeciwdziałanie przemocy werbalnej leży u podstaw profilaktyki przemocy fizycznej.

Sprawstwo cyberprzemocy

Zdawaliśmy sobie sprawę, że zadanie pytania o to, czy jesteś sprawcą przemocy w Internecie może być trudne, a przez to udzielone odpowiedzi nieco zafałszowane. Dlatego ukryliśmy pytanie o sprawczość w porówna-

niu do żartu (wykres F3).

| tak 8,8%

□ nie 67,6%

| | nie wiem 18,9%

nie chcę odpowiadać na to pytanie 4,6%

Wykres F3. Czy w ciągu ostatnich czterech tygodni wyslalaś/łeś treści, które miały być żartem, a okazało się, że sprawiły komuś przykrość?

W badaniach ogólnopolskich (EU Kids Online) częstotliwość zaangażowania w sprawstwo elektronicznej agresji rówieśniczej (online) przynajmniej raz w miesiącu wynosiło 11,4%.

W przypadku tepedowskich „Cyfrolatków” wskazania były niższe (8,8%), jednak niepokojące są odpowiedzi Nie wiem, trudno powiedzieć oraz Nie chcę odpowiadać na to pytanie, które w sumie wyniosło 23,5%. Możliwe, że dzieci i młodzież z TPD bardzo refleksyjnie podeszły do pytania i nie mając pewności, czy ich działanie spowodowało przykrość, zaznaczyli taką odpowiedź. W tych odpowiedziach kryć się może jednak niepewność. Gdyby nie było podtekstu przemocowego, respondenci zaznaczyliby odpowiedź Nie, a jednak tego nie uczynili.

56