• sferę świadomościową, która na Warmii i Mazurach jest także niezwykle skomplikowanym polem różnorodnych wpływów; od zmityzowanych jednostkowych i grupowych historii opisujących tożsamości i relacje społeczne, aż po różnorodne postaci resentymentu i sepizacje dotyczące wszystkich wyróżnionych warstw kultury15.
Tak naszkicowane główne wątki związane z rozumieniem kultury w niniejszej diagnozie będą są podstawą teoretyczną do zajmowania się tym wielokształtnym i skomplikowanym zjawiskiem.
PODSUMOWANIE:
Żywa kultura:
• jest złożonym środowiskiem życia współczesnego człowieka, a nie „sferą” czy biurokratyczną dziedziną;
• jest obszarem procesów i praktyk, które zawsze są nacechowane kulturowo;
• opiera się na chaotycznych i zmiennych układach (rzadko hierarchiach) wartości i znaczeń;
• jest federacją (systemem) subkultur niszowych, współcześnie zdominowanych w różnym stopniu przez kulturę popularną;
• odnosi się do wszystkich orientacji temporalnych: teraźniejszości, przeszłości i przyszłości, ale koncentruje się na teraźniejszości;
• nie daje podstawy, aby wierzyć w tradycję jako stały, nienaruszalny monolit; upada również prawomocność jej „cepeliowsko-nacjonalistycznej” wersji.
nic mój problem".
' Polsce. Wydawnictwo UW, Warszawa 1993.
18