Podstawowy podział płuczek wiertniczych obejmuje następującą klasyfikację:
- płuczki na osnowie wodnej,
płuczki na osnowie olejowej (emulsyjne, olejowe),
- płuczki powietrzne (pianowe, aeryzowane).
Typ płuczki dla danego wiercenia dobiera się w zależności od warunków geołogiczno-technicznych rejonu wierceń. Parametry zaś określonej płuczki powinny w jak największym stopniu odpowiadać wymaganiom technologii wiercenia. W związku z tym, że w przeważającej liczbie wierceń stosuje się płuczki na osnowie wodnej w tabeli 1 zamieszczone są rodzaje płuczek aktualnie stosowanych w obszarach działania krajowych serwisów płuczkowych, jak też potencjalne do wdrożenia nowe receptury płuczek.
Tabela 1. Przykładowe rodzaje płuczek wiertniczych [8, s. 16]
Nazwa płuczki |
Podstawowy skład |
Przeznaczenie |
Uwagi |
BENTONITOWA |
3-7% Bentonitu (0-2%) CMC 0-0,5% NaOH |
Wiercenie płytkich otworów (kolumny wstępne otworów wiertniczych, studnie, otwory geofizyczne) |
Bardzo wrażliwa na skażenia (gips, anhydryt, sole) |
POTASOWA |
3-7% Bentonit 3-5% Lignit potasowy 1-3% CMC/Skrobia 3-5% KC1 0-0,2% KOH |
Przewiercanie skał łupkowych i ilasto-łupkowych, |
Odporność termiczna do 130°C Przewiercanie skał zawierających gipsy i anhydryty wymaga obróbki chemicznej (K2C03). |
POTASOWO- POLIMEROWA |
3-5% Bentonit 1-3% CMC/Skrobia 3-5% KCI 0,2-0,5% PHPA 0,1-0,2 XCD |
Przewiercanie skał łupkowych, ilasto-łupkowych, margli, wierceń otworów kierunkowych |
Odporność termiczna do 120°C Wysoka odporność na skażenia |
GLIKOLOWA |
0-3,5% Bentonit 0,1-0,5% Xanthan gum 0,5-1,5% CMC 2-5% Poliglikol 0-20% NaCl/KCl |
Przewiercanie laminowanych iłami warstw piaskowców, skał ilasto-łupkowych, prowadzenie wierceń kierunkowych |
Duża tolerancja na zawartość fazy stałej, stabilizacja ścian otworu, poprawa szybkości wiercenia. |
BEZIŁOWA Z B LOKATORAMI |
0- 0,5% Xanthan gum 1- 3% CMC/Skrobia 0-5% KCI 3-20% B lokator węglanowy 0-2% B lokator organiczny 0-0,3% PHPA |
Przewiercanie warstw gazowych i roponośnych |
Wysoka szybkość wiercenia, niewielki stopień uszkodzenia strefy przyodwiertowej. |
ZASOLONA OBCIĄŻONA |
NaCl- nasycony r-r 0-4% Skrobia/PAC 0-2% CMHEC Baryt/ Hematyt jako materiał obciążający |
Przewiercanie pokładów soli oraz iłów plastycznych. |
Wysoka odporność na jony wapnia i magnezu. |
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14