7483798985

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Podstawy rynku ubezpieczeń

4.1.1. Materiał nauczania

Rodzaje, klasyfikacja i funkcje ubezpieczeń

Ubezpieczenie jest usługą, której głównym zadaniem jest łagodzenie lub likwidowanie negatywnych skutków zdarzeń losowych przez rozłożenie ciężaru tego łagodzenia na wiele jednostek, którym także takie zdarzenia zagrażają. W ramach umowy ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia wypadku przewidzianego w umowie. Ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Umowa może być też zawarta na rzecz osoby trzeciej, czyli ubezpieczonego. W takim przypadku obowiązki ubezpieczającego związane z wykonaniem umowy przechodzą na ubezpieczonego. Najczęściej ubezpieczający jest jednocześnie ubezpieczonym, ale w handlu zagranicznym, np. przy zawieraniu umowy sprzedaży z zastosowaniem formuły CIF Incoterms 2000, ubezpieczającym jest eksporter (sprzedawca), zaś ubezpieczonym importer (nabywca).

Podstawową funkcją ubezpieczeń jest ochrona ubezpieczeniowa. Polega ona na dostarczeniu środków finansowych potrzebnych do wyrównania zakłóceń w procesach produkcyjnych. Środki finansowe są potrzebne firmie do odtworzenia zniszczonych składników majątku trwałego, a także do pokrycia strat osobowych. Funkcja ta polega więc na pokryciu przez zakład ubezpieczeń potrzeb majątkowych ubezpieczonego, wynikłych na skutek realizacji różnego rodzaju ryzyk (zagrożeń). Można wyróżnić jeszcze funkcje społeczne (prewencji) oraz funkcje finansowe (akumulacji kapitału).

Ryzyko jest to możliwość zaistnienia zdarzeń niezależnych od podmiotu gospodarczego, których nie jest on w stanie dokładnie przewidzieć i nie jest im w stanie w pełni zapobiec. Ubezpieczenia są związane z różnymi rodzajami ryzyk:

- finansowe (dają się wycenić),

- niefmansowe (nie dają się wycenić finansowo),

- statyczne (niezależne od czasu, np. żywioły),

- dynamiczne (są pochodną zmian ekonomicznych, technicznych, technologicznych),

- czyste (zrealizowanie tego ryzyka powoduje stratę, a niezrealizowanie nie przynosi korzyści),

- spekulatywne (zrealizowanie takiego ryzyka to brak zysku lub brak straty np. ryzyko inwestycyjne),

- fundamentalne (jego źródłem są przyczyny społeczne lub polityczne),

- partykularne (polega na zagrożeniu indywidualnych interesów. Źródła tego ryzyka tkwią w prowadzonej działalności gospodarczej).

Podstawowe zasady ubezpieczeniowe mają ścisły związek z funkcjami ubezpieczeń:

- zasada pełności ochrony ubezpieczeniowej,

- zasada realności ochrony ubezpieczeniowej,

- zasada powszechności ochrony ubezpieczeniowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"