Katechetyczne wychowanie do... 27 i
techety-wychowawcy jest zasada ewangeliczna: czynić prawdę w miłości. Wychowanie w prawdzie domaga się kształtowania umiejętności brania odpowiedzialności za słowo i czyny oraz przyznawania się do winy, co jest możliwe jedynie w klimacie miłości. Jest to umiejętność niezwykle ważna dla owocności rachunku sumienia, a w konsekwencji sakramentu pokuty. Jak cały proces formacji katechetycznej, tak i wychowanie do umiłowania prawdy, dokonuje się w relacji osoby do osoby. Stąd świadectwo katechety, jego umiłowanie prawdy, wrażliwość i jednoznaczność w dokonywaniu oceny moralnej, radykalizm życia ewangelicznego pociąga i pobudza do twórczego działania, a także bezpośrednio przyczynia się do samowychowania.
Codzienność szkolna niesie wiele okazji, aby uwrażliwiać na prawdę i konsekwentnie jej wymagać, bez utraty wzajemnego zaufania. Szczególnie ważnym w tym względzie jest okres młodości, charakteryzujący się naturalnym pragnieniem poszukiwania prawdy, wolności i miłości. Zaciemnienie prawdy o Bogu, człowieku, o życiu i świecie lub rezygnacja z jej poszukiwania rodzi relatywizm, który pozbawia, trwałego moralnego punktu odniesienia (por. DOK 23). Dlatego powinnością każdego katechety winna być troska, by w centrum każdej katechezy była Jedyna Prawda, do której będzie prowadził, osoba Jezusa Chrystusa i Jego nauka. Poznanie Chrystusa, Słowa Prawdy i zaufanie Mu daje wolność i uzdalnia do miłości. Głównym motorem rozwoju wrażliwości sumienia nie jest dążenie do doskonałości według osobistych przekonań, często z silną tendencją do samousprawiedliwienia, ale miłość, która rozwija się i dojrzewa w kontakcie z kochającym Bogiem38, co uwidacznia się w przyjęciu zasad moralnych.
Samowychowanie
Wychowaniu od samego początku winno towarzyszyć samowychowanie, rozumiane jako świadome, odpowiedzialne i coraz bardziej samodzielnie podejmowane działania w drodze do pełni człowieczeństwa i świętości. W sposób szczególny należy w nie wdrażać w okresie dorastania i młodości. Podjęcie przez młodzież samodzielnego wysiłku wychowawczego potrzebuje wsparcia katechety, mianowicie działań ukierunkowanych na samopoznanie, samoocenę i samokontrolę. Sposoby wspomagania katechizowanych w tym procesie mogą być różne. Podstawą jest jasno ukazany cel, następnie przekazanie czy 38 Por. E. Staniek, Potęga ludzkiego ducha, Kraków 1994, s. 23-37.