3784501393

Kierowanie za pomocą stylu demokratycznego powoduje, że członkowie grupy częściej nawiązują dobre relacje, a ich motywacja do działania ma charakter nie zewnętrzny, ale wewnętrzny. Członkowie grupy czują się odpowiedzialni za rozwiązanie, za podjęte decyzje, są bardziej samodzielni w myśleniu i działaniu. Mniej korzystny dla grupy jest styl liberalny, bo relacje między osobami są bardziej luźne i członkowie grupy nie zawsze są skłonni do efektywnej współpracy. Dobre współdziałanie wymaga tu dużej samodzielności i zaangażowania. Natomiast najmniej wspierający jest styl autokratyczny, gdzie grupa na ogół nie stanowi zespołu. Zadania wykonywane w tym trybie realizowane są najczęściej na zasadzie samodzielnej pracy i pod przymusem, a jedyne kryterium wartości uzyskanego efektu stanowi ocena autorytarnego i kontrolującego lidera.

Jedna z metod nauczania to właśnie praca w grupie. Nauczyciel nie tylko powinien odnaleźć się w grupie, jaką jest klasa i pokierować odpowiednio jej działaniem, ale powinien również wykorzystać technikę pracy w grupie w celu aktywizowania uczniów¹⁵. Chcąc powierzyć uczniom zadania do pracy w grupie, nauczyciel musi znać fazy rozwojowe grupy. Przytoczmy podział na fazy według Schneider-Corey¹⁶:

1.    Faza orientacji i zależności (formowania się grupy) - członkowie grupy zapoznają się ze sobą, formułują normy i cele, poszukują nie różnic, a podobieństw oraz akceptacji ze strony innych członków grupy, a także poczucia bezpieczeństwa ze strony osoby kierującej grupą. Zadaniem nauczyciela jest zadbać o integrację grup, o wypracowanie norm określających wspólną pracę.

2.    Faza konfliktu i buntu (inaczej faza różnicowania czy też faza konfrontacji) - w tej fazie może dojść do oporu członków grupy, do rywalizacji między nimi. Mogą oni wyrażać niezadowolenie, próbować samemu sterować pracą grupy bądź rezygnować z udziału w pracy swojej grupy. Zadaniem nauczyciela jest jasno określać cele, pomóc w rozwiązaniu, zaproponować alternatywy, pracować nad motywacją grupy i komunikacją interpersonalną w jej obrębie, pozwalać jej członkom na udział w podejmowaniu decyzji.

W tej fazie zdarzają się poważniejsze konflikty w grupie. Czy konflikt w grupie jest koniecznością? Tak, nie da się uniknąć konfliktów, wcale zresztą nie chodzi o to, aby je wyeliminować. Konflikty co prawda powodują zwiększenie napięcia między członkami grupy, skutkują wrogością, negatywnym nastawieniem członków grupy do siebie, oddalają niekiedy od rozwiązania problemu, ale generują również pozytywne zmiany.

^I50 tym będzie mowa również na kolejnym warsztacie, zatytułowanym Efektywne nauczanie. ^l6Por. Schneider-Corey M., Corey G.., Groups: process and practice, Books/Cole, 1987.

16