3784503479

prawnych oraz podzakres związany z ochroną prawną. Mają one na celu realizację zadań zawartych w akcie tworzącym taką strefę⁵⁰. Zakres podmiotowy stref ochronnych obejmuje takie podmioty, których działalność faktycznie albo nawet potencjalnie wpływa na funkcjonowanie tej instytucji. W związku z tym podzakres ograniczeń prawnych dotyczy występujących tu obowiązków prawnych, które kształtują przepisy typu policyjnego (np. zakaz administracyjny odnoszący się do indywidualnego adresata). Natomiast podzakres ochrony prawnej zabezpiecza uprawnienia podmiotów związanych z obszarem strefy ochronnej pod kątem spełnianej funkcji przez omawianą instytucję. Podczas realizacji zadań wynikających z obu podzakresów, akt tworzący strefę ochronną zmienia pozycję prawną podmiotu będącego związanym - prawnie lub faktycznie - z nowo wyznaczonym obszarem takiej strefy, co powoduje profilaktyczne oddziaływanie na potencjalnych adresatów. Cechą stosowanej w tym wypadku decyzji administracyjnej jest to, że wywołuje skutki materialnoprawne odnoszące się do wielu podmiotów, nawet trudnych do ustalenia. Są one jednak zobowiązane, w razie podejmowania jakichkolwiek działań na terenie strefy, do przestrzegania specjalnego reżimu prawnego. Zasięg uprawnień podmiotów gospodarujących w obrębie strefy ochronnej wynika z dyspozycji odpowiednich norm prawnych obowiązujących na terenie strefy, co jest zależne w dużej mierze od typu i funkcji takiej strefy. Unormowanie dotyczące stref ochronnych obejmuje swoim zasięgiem wszystkie kategorie podmiotów, bez względu na tytuł prawny oraz miejsce działania, stąd ustanawianie stref ochronnych może wpływać na działalność różnorodnych podmiotów. Instytucja strefy ochronnej jest jednym ze środków prawnych służących realizacji ustalonych zadań społeczno-gospodarczych pod kątem ochrony środowiska. Tworzenie stref ochronnych przebiega w czterech fazach: planowania, projektowania, realizacji i eksploatacji⁵¹. Określenie charakteru prawnego aktu ustanawiającego strefę ochronną jest w literaturze prawniczej problemem kontrowersyjnym, a podstawowym problem jest czy formę prawną tworzenia obszarów specjalnych stanowi akt generalny stosowania prawa czy indywidualny akt administracyjny.

Pierwsze stanowisko, reprezentowane przede wszystkim przez J. Bocia i T. Kurowską, stwierdza, że niezależnie od nazwy prawnej, jaka jest stosowana przez prawodawcę, jest to zawsze akt generalny (pogląd J. Bocia) lub akt generalny stosowania prawa (pogląd J. Kurowskiej). Pierwsze rozwiązanie jest rozumiane jako akt prawny, oparty na normie abstrakcyjnej, który normuje możliwość wystąpienia w nieoznaczonej liczbie i czasie powtarzających się działań lub zachowań⁵². Także normy aktu generalnego stosowania prawa powodują wyodrębnienie obszaru i określają reguły postępowania w stosunku do nieoznaczonej liczby adresatów. Dany organ administracji publicznej każdorazowo stosuje normę prawną która udziela mu kompetencji do podjęcia niezbędnych działań prawnych w imieniu państwa. Akt prawny, tworzący tego typu instytucję wyróżnia się cechami takimi i wywołuje skutki prawne takie jak: wyodrębnienie określonego obszaru, skierowanie do nieoznaczonej grupy adresatów, jednoznacznie precyzuje reguły postępowania tych adresatów, dopiero zamiar podjęcia lub dokonania czynności na tego rodzaju    obszarze wywołuje    powstanie stosunku

administracyjnoprawnego między właściwym organem administracji publicznej a zindywidualizowanym adresatem oraz powoduje możliwość wydawania kolejnych

⁵⁰    J. Stelmasiak: op. cit., str. 32.

⁵¹    Ibidem, str. 39.

⁵²    Ibidem, str. 40.

17