Wstęp
„Witajcie w kulturze konwergencji, gdzie krzyżują się stare i nowe media, gdzie zderzają się produkcje korporacyjne i fanowskie, gdzie władza producenta mediów wchodzi w nieprzewidziane interakcje z władzą ich konsumenta Kultura konwergencji to przyszłość - ale już teraz ta przyszłość nabiera kształtów. Konsumenci będą w niej silniejsi, ale tylko wtedy, gdy tę silę zauważą i wykorzystają - zarówno jako konsumenci i obywatele, jak i jako pełnoprawni uczestnicy naszej kultury”1.
Trudno oprzeć się wrażeniu, że cytowane powyżej słowa wypowiedziane w 2007 r. przez amerykańskiego medioznawcę Henry'ego Jenkinsa były prorocze. Konwergencja mediów, czyli łączenie, przenikanie się starych i nowych mediów', zaszła tak daleko, że nawet nie zastanawiamy się nad tym, w jaki sposób działa. W bliższej lub dalszej perspektywie widoczne są, lub będą, tylko jej skutki.
We współczesnym świecie toczy się nieustanna debata nad przyszłością i kierunkiem rozwoju mediów. Wątpliwości, które chcą rozstrzygnąć medioznawcy, dziennikarze i wydawcy prasy jest mnóstwo. Czy cyfrowe repliki gazet zastąpią wydania drukowane? Czy e-papier całkowicie wyeliminuje papier tradycyjny2?
Wśród znawców rynku medialnego dominują dwie koncepcje. Pierwsza z nich zakłada, że XXI w. przyniesie schyłek prasy drukowanej w jej tradycyjnej formie. Zdaniem Francisa Gurry'ego, dyrektora generalnego Światowoj Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) już w 2040 r. nie będziemy używali prasy znanej obecnie3.
Ten tok rozumowania postuluje przeniesienie drukowanych tytułów do intemetu i całkowitą koncentrację treści w tym medium. Zalet takiego postępowania jest niewątpliwie wiele: obniżenie kosztów, zwiększenie szybkości przepływu informacji, możliwość niemal natychmiastowej aktualizacji treści. Już w 2005 r. portal internetowy opublikował wypowiedź magnata medialnego Ruperta Murdocha, w której stwierdzał, że jedynym sposobem na uratowanie mediów drukowanych jest przystosowanie ich do potrzeb młodych ludzi oraz większa dbałość o witryny internetowe gazet. „Jeden z
5
H. Jenkins, Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów, Warszawa 2007, s. 250.
1 Czy gazety przestaną szeleścić, bo wyprą je nowe media?
http://www.parkiet.com/artykul/1242599.html?p=l 115.04.2013).
2040: koniec papierowych gazet? http://www.conowego.pl/aktualnosci/2040-koniec-papierowych-gazet-3410/[12.04.2013],