4087490107

alergii pokarmowej, to nie zawsze potrafili je oni prawidłowo wskazać. Zaledwie 42% deklarowało prowadzenie szkoleń dla uczniów w tym zakresie, a tylko w 7 szkołach spośród 50 przebadanych prowadzone były szkolenia na ten temat adresowane do grona pedagogicznego. Wyniki cytowanych badań wskazują, że nie we wszystkich badanych szkołach zidentyfikowano co najmniej jednego ucznia z objawami nadwrażliwości pokarmowej.

Wśród dzieci respondentów dziewczynki stanowiły tylko minimalnie liczniejszą grupę (52%) niż chłopcy (48%). U największej liczby dzieci alergię zdiagnozowano w 1 roku życia (37%), a u 66% całej grupy do 3 roku życia. Ta wczesna diagnoza może odpowiadać częściowo za obserwowany wzrost alergii u najmłodszych dzieci [13,15].

Najczęstszą reakcją po spożyciu produktu zawierającego alergen były wymioty i biegunka (72%). Często również występowały: pokrzywka, kolka brzuszna, bóle brzucha i nudności, obrzęk błony śluzowej nosa oraz nawracające infekcje dróg oddechowych. Walczak i wsp. [19] stwierdzili, że alergia na białka mleka krowiego objawiała się przede wszystkim zmianami skórnymi, a także zaburzeniami ze strony układu oddechowego i żołądkowo-jelitowymi.

U ponad około 1/3 dzieci produkty uczulające zmieniały się wraz z wiekiem, ważne więc jest regularne konsultowanie się z lekarzem alergologiem oraz wykonywanie badań alergologicznych, aby nie narazić dziecka na przypadkowy kontakt z nowym alergenem.

Wnioski

1.    Z analiz udzielonych przez rodziców odpowiedzi wynika, że najczęściej do symptomów alergii dochodzi po spożyciu mleka krowiego, jajek i produktów zbożowych, a wymioty i biegunka to najczęstsze objawy po spożyciu pokarmu powodującego alergię.

2.    Wprawdzie aż u 86% dzieci ankietowanych rodziców potwierdzono alergię pokarmową i ustalono jej przyczynę, co jest niezbędne w ustalaniu diety dla dziecka, ale 1/3 badanych podała, iż alergeny zmieniają się wraz z wiekiem dziecka.

3.    Większość alergii pokarmowych u dzieci ankietowanych rodziców zdiagnozowano w najwcześniejszych okresach życia, a diagnoza ta została postawiona przez specjalistę alergologa, co pozytywnie świadczy o procesie diagnozowania tych schorzeń w naszym kraju.

Piśmiennictwo

1. Jarosz M„ Dzieniszewski J„ Alergie pokarmowe, w: Jarosz M., Dzieniszewski J. (red.), Alergie pokarmowe. Porady lekarzy i dietetyków, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004,25-32.

2.    Bartuzi Z., Nowe spojrzenie na alergeny pokarmowe, Alergia 2011,2, 31-37.

3.    Kaczmarski M., Korotkiewicz-Kaczmarska E., Bobrus-Chociej A., Aspekty epidemiologiczne, kliniczne i społeczne alergii pokarmowej. Część III. Aspekty społeczne alergii pokarmowej, Prz. Pediatr. 2009, 39 (2), 139-142.

4.    Golińska B., Kurzawa R., Alergia pokarmowa u dzieci. Patogeneza, diagnostyka i leczenie, Wydawnictwo Medyczne alfa-medica press, Bielsko-Biała 1999.

5.    Schwarz G., Carlsson S., Alergie pokarmowe. Przyczyny, rozpoznawanie, prawidłowe odżywianie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.

6.    Świerczyńska-Krępa M., Alergia, Medycyna Praktyczna, http://alergie.mp.pl/chorobyalergiczne/wartowiedziec/ show.html?id=57548 (dostęp dnia: 09.10.2013).

7.    Kupczyk K., Adamska I., Swincow G. et al., Ocena przydatności doustnej próby prowokacji metodą podwójnej ślepej próby kontrolowanej placebo (DBPCFC) dla wykazania tolerancji pokarmowej na białka mleka krowiego - doniesienie wstępne, Post. Dermatol. Alergol. 2010,4,269-274.

8.    Pałgan K., Bartuzi Z., Czynniki genetyczne i środowiskowe w rozwoju alergii na pokarmy, Post. Hig. (online) 2012, 66, 385-391.

9.    Czerwionka-Szaflarska M., Zielińska-Duda H., Alergia a nietolerancja pokarmowa u dzieci, Fam. Med. Primary Care Rew 2009, 3, 577-584.

10.    Samoliński B., Lipiec A., Raciborski F. et al.. Epidemiologia chorób alergicznych w Polsce - doniesienie wstępne, Aler. Astma Immun. 2007,12 (1), 10-12.

11.    Samoliński B., Raciborski F„ Tomaszewska A. et al., Częstość występowania alergii w Polsce - program ECAP, Aler-goprofil 2007,3,26-28.

12.    Rymarczyk B., Gliick J., Jóżwiak P. et al. Częstość występowania i charakterystyka reakcji nadwrażliwości na pokarmy w populacji śląskiej - badanie ankietowe, Aler. Astma Immun. 2009,14 (4), 248-251.

13.    Zawadzka-Krajewska A., Alergie pokarmowa u dzieci - objawy i leczenie. Alergia 2005,4,41-46.

14.    Rudzki E., Alergia pokarmowa. Część I - Mleko krowie, Post. Dermatol. Alergol. 2005, 2, 77-80.

15.    Traczyk l„ Wierzejska R., Jarosz M., Najczęściej spotykane alergeny pokarmowe, w: Jarosz M., Dzieniszewski J. (red.), Alergie pokarmowe. Porady lekarzy i dietetyków, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004, 39-59.

16.    Rudzki E., Alergia pokarmowa. Część IV - Jaja kurze, Post. Dermatol. Alergol. 2007, 6, 271-273,

17.    Rudzki E„ Alergia pokarmowa. Część III - Orzechy, Post. Dermatol. Alergol. 2006, 2, 79-83.

18.    Kowalski M., Majkowska-Wojciechowska B., Wardzyńska A. et al., Stan wiedzy personelu szkół podstawowych na temat alergii na pokarmy, Aler. Astma Immun. 2009,15 (2), 113-120.

19.    Walczak M., Grzelak T., Kramkowska M. et al., Ocena sposobu żywienia i stan odżywienia dzieci z alergią na białka mleka krowiego - badanie pilotażowe, Now. Lek. 2013, 82, 2,124-129.

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Paweł Kalinowski Samodzielna Pracownia Epidemiologii ul. Chodźki 1,20-093 Lublin tel. (81 >742 3769 e-maii: [e-mail]

12

PIELĘGNIARSTWO POLSKIE NR 1 (57) 2014