5125071004

na bezpieczny rozruch maszyny indukcyjnej poprzez ograniczenie prądu płynącego w obwodzie wirnika w stanie zahamowania. Stan zahamowania maszyny jest równoznaczny ze stanem zwarcia.

Prądnica

W zestawie laboratoryjnym silnik indukcyjny sprzęgnięty jest mechanicznie z prądnicą samowzbudną. Prądnica elektryczna jest przetwornikiem energii mechanicznej w energie elektryczną. Działanie prądnicy oparte jest na zjawisku indukowania się siły elektromotorycznej w przewodzie poruszającym się w polu magnetycznym. Załóżmy, że pomiędzy biegunami elektromagnesu obraca się zwój w formie ramki z przewodu miedzianego. Stałe, co do wartości i kierunku pole magnetyczne wytwarzane przez elektromagnes przedstawia na rysunku wektor indukcji magnetycznej B

Rys. 8. Schemat poglądowy prądnicy (generatora) elektrycznej (a), oraz przebieg zmian strumienia magnetycznego skojarzonego z ramką <J>_H a także indukowanej w niej siły elektromotorycznej s.

Wartość indukowanej w ramce siły elektromotorycznej e zależy od prędkości kątowej (obrotowej v) ramki to, długości przewodu zanurzonego w polu magnetycznym wytworzonym przez elektromagnes oraz od wartości indukcji magnetycznej B obejmowanej przez ramkę, czyli e=Blv. W rzeczywistej prądnicy mamy nie jeden zwój w postaci ramki, lecz cały zespół zwojów tworzących uzwojenie. Uzwojenie nawinięte jest na walcu wykonanym z blach z blach ze stali magnetycznie miękkiej, zaopatrzonym na obwodzie w żłobki, w których znajdują się poszczególne zwoje. Walec ten wraz z uzwojeniem nazywamy twornikiem prądnicy. Napięcie wytworzone w uzwojeniach twomika odbierane jest z prądnicy za pomocą układu pierścieni szczotek tak jak to pokazano na rys.8a.

Część prądnicy służącą do wytwarzania pola magnetycznego nazywamy magneśnicą. Na biegunach magneśnicy nawinięte są uzwojenia magnesujące, wytwarzające pole magnetyczne stałe, co do kierunku (wzbudzające). W zależności od typu prądnicy elektrycznej twornik może stanowić jej część wirującą lub część nieruchomą.

Prądnice elektryczne o mocach znamionowych powyżej lkVA budowane są z magneśnicą umiejscowiona w wirniku maszyny, zaś twornik umieszczony jest na części nieruchomej (stojanie) maszyny.

Prądnica wchodząca w skład zestawu laboratoryjnego jest prądnicą z magneśnicą znajdującą się w wirniku maszyny i wykorzystującą zjawisko pozostałości magnetycznej. Prądnice te nazywane są samowzbudnymi gdyż nie potrzebują zewnętrznych źródeł energii elektrycznej do zasilania uzwojeń magneśnicy.

11