plik


ÿþMINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Danuta GnidziDska Wykonywanie sklepieD, nadpro|y i stropów murarskich 712[07].Z2.08 Poradnik dla ucznia Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji  PaDstwowy Instytut Badawczy Radom 2006  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego Recenzenci: dr in|. WBadysBawa Francuz in|. Ewa Krzy|anowska Opracowanie redakcyjne: mgr in|. Anna Preis Konsultacja: dr in|. Bo|ena Zajc Korekta: Poradnik stanowi obudow dydaktyczn programu jednostki moduBowej 712[07].Z2.08  Wykonywanie sklepieD, nadpro|y i stropów murarskich zawartego w moduBowym programie nauczania dla zawodu renowator zabytków architektury. Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji  PaDstwowy Instytut Badawczy, Radom 2006  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 1 SPIS TREZCI 1. Wprowadzenie 3 2. Wymagania wstpne 5 3. Cele ksztaBcenia 6 4. MateriaB nauczania 7 4.1. Statyka pracy stropów belek i sklepieD 7 4.1.1. MateriaB nauczania 7 4.1.2. Pytania sprawdzajce 10 4.1.3. wiczenia 11 4.1.4. Sprawdzian postpów 12 4.2. Ceramiczne materiaBy stropowe 13 4.2.1. MateriaB nauczania 13 4.2.2. Pytania sprawdzajce 14 4.2.3. wiczenia 14 4.2.4. Sprawdzian postpów 15 4.3. Strop Akermana 16 4.3.1. MateriaB nauczania 16 4.3.2. Pytania sprawdzajce 18 4.3.3. wiczenia 19 4.3.4. Sprawdzian postpów 20 4.4. Strop Kleina 21 4.4.1. MateriaB nauczania 21 4.4.2. Pytania sprawdzajce 23 4.4.3. wiczenia 24 4.4.4. Sprawdzian postpów 25 4.5. Sklepienia jednokrzywiznowe 26 4.5.1. MateriaB nauczania 26 4.5.2. Pytania sprawdzajce 31 4.5.3. wiczenia 31 4.5.4. Sprawdzian postpów 32 4.6. Nadpro|a pBaskie 34 4.6.1. MateriaB nauczania 34 4.6.2. Pytania sprawdzajce 37 4.6.3. wiczenia 37 4.6.4. Sprawdzian postpów 39 4.7. Nadpro|a Bukowe  Bki 40 4.7.1. MateriaB nauczania 40 4.7.2. Pytania sprawdzajce 42 4.7.3. wiczenia 43 4.7.4. Sprawdzian postpów 44 4.8. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych oraz przepisy bhp 45 dla robót stropowych i nadpro|y 4.8.1. MateriaB nauczania 45 4.8.2. Pytania sprawdzajce 46 4.8.3. wiczenia 46 4.8.4. Sprawdzian postpów 48 49 5. Sprawdzian osigni 54 6. Literatura  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 2 1. WPROWADZENIE Otrzymujesz kolejny poradnik, który pomo|e Ci przyswoi wiedz o metodach i sposobach wykonywania przekry murarskich: stropów, nadpro|y, Bków i sklepieD. S to prace bardzo odpowiedzialne, dotycz bowiem elementów konstrukcyjnych. Aby poradzi sobie z tym trudnym zadaniem bdziesz musiaB pozna:  zasady pracy przekry w ukBadzie konstrukcyjnym budynku,  warunki techniczne wykonania stropowych i belkowych konstrukcji murarskich,  sposoby przygotowania do robót,  metody wykonania robót,  zasady odbioru i obmierzania robót,  przepisy bezpieczeDstwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót. Pamitaj, |e poszerzasz wiadomo[ci i umiejtno[ci, które zdobyBe[ wcze[niej. S one umieszczone w wymaganiach wstpnych. SzczegóBowe informacje dotyczce planowanych wiadomo[ci i umiejtno[ci, które zdobdziesz w tej jednostce moduBowej znajdziesz w celach ksztaBcenia. Podstawow cz[ci poradnika jest materiaB nauczania, który podzielono na 8 tematów. Ka|dy z nich zawiera tre[ci nauczania oraz przykBadowe wiczenia, których wykonanie ugruntuje a czsto tak|e pogBbi Twoj wiedz w temacie. Przed przystpieniem do wykonania wiczenia sprawdz, czy jeste[ do niego odpowiednio przygotowany. Sprawdzenie uBatwi Ci pytania sprawdzajce, umieszczone w ka|dym temacie. Na koDcu ka|dego tematu znajduje si sprawdzian postpów. Pozwoli Ci on okre[li zakres poznanej wiedzy i nabytych umiejtno[ci. Je|eli uzyskasz pozytywne wyniki mo|esz przej[ do nastpnego tematu. Je|eli wynik nie bdzie zadawalajcy to powiniene[ powtórzy wiadomo[ci. Pomo|e Ci w tym nauczyciel. Na koDcu poradnika zamieszczony jest przykBadowy test, który umo|liwi Ci sprawdzenie czy jeste[ przygotowany do zaliczenia jednostki moduBowej. PogBbi wiedz mo|esz zagldajc do pozycji zawartych w wykazie literatury. BezpieczeDstwo i higiena pracy W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzega regulaminów, przepisów bezpieczeDstwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpo|arowych, wynikajcych z rodzaju wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki. Powodzenia!  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 3 712[07].Z2 TECHNOLOGIA ROBÓT MURARSKICH 712[07].Z2.01 Stosowanie przepisów bhp przy wykonywaniu robót murarskich 712[07].Z2.02 Organizowanie stanowiska prac murarskich 712[07].Z2.03 Dobieranie materiaBów, narzdzi i sprztu do robót murarskich 712[07].Z2.04 Wykonywanie zapraw budowlanych i betonów 712[07].Z2.05 Wykonywanie murów no[nych z ró|nych materiaBów, o ró|nej grubo[ci 712[07].Z2.06 Wykonywanie [cian dziaBowych 712[07].Z2.07 Wykonywanie [cian z kanaBami, sBupów i filarów midzyokiennych 712[07].Z2.08 Wykonywanie sklepieD, nadpro|y i stropów murarskich 712[07].Z2.09 Wykonywanie gzymsów i attyk 712[07].Z2.10 Naprawianie i konserwacja konstrukcji murowych 712[07].Z2.11 Spoinowanie i licowanie [cian 712[07].Z2.12 Wykonywanie robót rozbiórkowych Schemat ukBadu jednostek moduBowych  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 4 2. WYMAGANIA WSTPNE Przystpujc do realizacji programu jednostki moduBowej powiniene[ umie:  rozró|nia rodzaje budowli i budynków,  rozró|nia obci|enia dziaBajce na budowl,  rozró|nia elementy konstrukcyjne i niekonstrukcyjne budynku,  okre[la metody wykonawstwa budowlanego,  okre[la przebieg robót budowlanych,  rozró|nia rodzaje [cian ze wzgldu na konstrukcj i rodzaj materiaBu,  rozró|nia rodzaje stropów,  dostrzega zagro|enia zwizane z wykonywan prac,  stosowa zasady bezpiecznej pracy,  dobiera i stosowa odzie| ochronn oraz [rodki ochrony indywidualnej w zale|no[ci od prowadzonych prac budowlanych,  przewidywa i zapobiega zagro|eniom |ycia i zdrowia pracowników,  rozpoznawa spoiwa budowlane,  rozpoznawa kruszywa budowlane,  rozpoznawa ceramiczne wyroby budowlane,  rozpoznawa wyroby metalowe,  rozpoznawa drewno budowlane,  rozró|nia zaprawy budowlane,  okre[la skBad zapraw,  przygotowywa podstawowe rodzaje zapraw,  rozró|nia rodzaje betonów,  okre[la skBad betonów zwykBych,  przygotowywa mieszanki betonowe zwykBe,  rozpoznawa materiaBy skBadowe zapraw i betonów,  wykorzystywa informacje zawarte w opisie technicznym,  odczytywa rzuty poziome i przekroje pionowe,  przenosi wymiary z dokumentacji na miejsce realizacji prac,  wykonywa szkice elementów budowlanych i obiektów,  odczytywa rysunki elementów konstrukcyjnych i niekonstrukcyjnych,  odczytywa kompletn dokumentacj,  wykonywa przedmiary robót,  przeprowadza pomiary, sporzdza rysunki inwentaryzacyjne,  organizowa stanowiska skBadowania i magazynowania,  dokonywa skBadowania i magazynowania materiaBów drzewnych,  dokonywa skBadowania i magazynowania spoiw budowlanych,  dokonywa skBadowania i magazynowania kruszyw budowlanych,  dokonywa skBadowania i magazynowania materiaBów metalowych,  dokonywa skBadowania i magazynowania materiaBów drobnowymiarowych,  szacowa ilo[ magazynowanego i skBadowanego materiaBu,  dobiera sposób i [rodki transportu do rodzaju materiaBu,  transportowa materiaBy w poziomie i w pionie,  transportowa materiaBy indywidualnie i zespoBowo,  transportowa materiaBy rcznie i mechanicznie,  dokonywa czyszczenia i konserwacji [rodków transportu materiaBów.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 5 3. CELE KSZTAACENIA W wyniku realizacji programu jednostki moduBowej powiniene[ umie:  zorganizowa stanowisko pracy zgodnie z wymogami technologicznymi,  odczyta dokumentacj w zakresie niezbdnym do wykonania robót,  wyznaczy zakres i relacje przestrzenne zadania, na podstawie rysunków dokumentacji technicznej,  wykona pomiary, posBu|y si sprztem pomiarowym,  rozpozna i dobra materiaBy do wykonania zadaD,  ocenia przydatno[ materiaBów do realizacji prac,  okre[li szacunkowo ilo[ materiaBu niezbdnych do wykonania robót,  sporzdzi zapotrzebowanie na podstawie wykonanego przedmiaru,  przetransportowa i dokona skBadowania materiaBów na stanowisku pracy,  wybra i nazwa narzdzia potrzebne do robót,  wykona zapraw,  zmontowa rusztowanie niezbdne do wykonania zadania,  wyró|ni elementy wchodzce w skBad nadpro|a, stropu i sklepienia,  okre[li zasady pracy statycznej nadpro|a, stropu i sklepienia,  rozpozna elementy przynale|ne do danego typu stropu i nadpro|a,  przygotowa pBaszczyzn oparcia stropu, nadpro|a i sklepienia,  sprawdzi prawidBowo[ wykonania deskowania,  wykona szablon potrzebny do wykonania Buku,  uBo|y elementy konstrukcyjne wedBug dokumentacji, z zachowaniem odpowiedniej dBugo[ci podparcia,  wykona wypeBnienie midzybelkowe, stosownie do rodzaju nadpro|a i typu stropu,  wymurowa przesklepki sklepieD,  wykona obmurowania wieDca z zastosowaniem ocieplenia,  obmurowa belki stalowe,  wykona Bk pBaski póBkolisty,  wykona |ebra sklepienia z zachowaniem wizania elementów,  wykona zamknicie sklepienia zwornikiem,  przygotowa i zastosowa materiaBy pomocnicze.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 6 4. MATERIAA NAUCZANIA 4.1. Statyka pracy stropów, belek i sklepieD 4.1.1. MateriaB nauczania Mechanika budowli zajmuje si zastosowaniem mechaniki teoretycznej do rozwizaD technicznych konstrukcji, na które dziaBaj ró|ne obci|enia. Statyka jest jednym z dziaBów mechaniki budowli i bada równowag elementów i ukBadów konstrukcyjnych poddanych dziaBaniu obci|eD. W statyce przyjmuje si pewne zaBo|enia upraszczajce opis matematyczny zjawisk fizycznych. Powinny one jednak zapewnia du| zgodno[ wyników teoretycznych z wynikami otrzymanymi do[wiadczalnie. Elementami konstrukcyjnymi budynku s jego cz[ci, które przenosz obci|enia staBe i zmienne:  |ebra stropu,  belki stropowe,  nadpro|a,  Buki,  sklepienia. Elementy konstrukcyjne powinny by projektowane i wykonywane tak, aby nie dopu[ci do przekroczenia wytrzymaBo[ci materiaBu z uwzgldnieniem okre[lonych w normach wspóBczynników bezpieczeDstwa. WytrzymaBo[ materiaBu jest to warto[ krytyczna napr|eD, przy której nastpuje zniszczenie elementu. UkBad konstrukcyjny (o wymiarach: b  szeroko[, l  dBugo[, h  grubo[) jest to ukBad elementów konstrukcyjnych poBczonych ze sob w sposób umo|liwiajcy ich wzajemn wspóBprac w przenoszeniu obci|eD. Najcz[ciej wystpuj ukBady konstrukcyjne:  prtowe l >> b i l >> h,  powierzchniowe l >> h i b >> h. UkBady konstrukcyjne przedstawia si jako schematy statyczne. Wikszo[ konstrukcji budowlanych mo|na przedstawi w postaci pBaskich schematów, najcz[ciej prtowych. Rys. 1. Tworzenie schematu statycznego stropu (belki) [1]  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 7 Rys. 2. Tworzenie schematu statycznego sklepienia (Buku) [1] Miejsca poBczenia prtów nazywamy wzBami, które mog by sztywne lub przegubowe. Miejsca oparcia elementów konstrukcyjnych nazywamy wzBami podporowymi (podporami). Na podporach powstaj siBy oddziaBywania zwane reakcjami. Rodzaje podpór (opar) wystpujcych w belkach (stropach) i Bukach (sklepieniach) przedstawia rys. 3. a) b) Rys. 3. Podpory a) przegubowa przesuwna b) przegubowa nieprzesuwna [1] Tak przedstawione podpory w budynku nie s widoczne. Jeden element konstrukcyjny opiera si bezpo[rednio na drugim. Strop oparty na [cianach no[nych przyjmuje si jako belk swobodnie podpart (rys. 1), której jeden koniec ma podpor przegubow przesuwn, a drugi przegubow nieprzesuwn. Sklepienie oparte na [cianach przyjmuje si jako Buk (rys. 2), którego jeden koniec ma podpor przegubow przesuwn, a drugi przegubow nieprzesuwn lub jako Buk przegubowy oparty na podporach przegubowych nieprzesuwnych. Rozpito[ belki czy Buku przyjmuje si o 5 % wiksz ni| odlegBo[ midzy [cianami.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 8 Rozwizania statyczne elementów konstrukcyjnych: belek prostych, Buków polegaj na wyznaczeniu reakcji podpór i siB przekrojowych oraz sporzdzeniu wykresów. Wyznaczane wielko[ci bd ró|ne co uzale|nione jest od rodzaju (cigBe, skupione), wielko[ci i rozmieszczenia obci|eD. a) b) Rys. 4. PrzykBady rozwizaD belki swobodnie podpartej [1] a) obci|onej siB skupion (np. [ciank dziaBow) b) obci|onej obci|eniem cigBym (np. ci|ar wBasny); na wykresach: V±  siBa poprzeczna, M±  moment zginajcy Analiza przykBadów rozwizaD dla belki swobodnie podpartej, przedstawionej powy|ej pozwala ustali, |e:  najwiksze siBy poprzeczne wystpuj na podporach i w miejscu dziaBania siB skupionych,  najwiksze momenty zginajce (zginanie) wystpuj w [rodku rozpito[ci belki, je|eli jest ona równomiernie obci|ona. Nale|y podkre[li, |e w przypadku dziaBania wyBcznie obci|eD pionowych (prostopadBych do osi belki) wystpi wyBcznie pionowe reakcje o zwrocie przeciwnym do obci|eD. Analiza podobnych przykBadów rozwizaD dla Buków pozwala ustali, |e:  konstrukcje Bukowe wywieraj oddziaBywanie na podpory wywoBujce gBównie reakcje poziome,  w Bukach pracujcych jako przegubowe jedyn niezerow siB przekrojow jest siBa podBu|na (pozioma).  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 9 Nale|y podkre[li, |e mimo dziaBania wyBcznie obci|eD pionowych (lecz nie prostopadBych do osi Buku) wystpujce oddziaBywania  reakcje mog mie ró|ny kierunek. a) b) Rys. 5. PrzykBady rozwizaD Buku parabolicznego [1] a) bezprzegubowego obci|onego siB skupion P, b) przegubowego obci|onego obci|eniem cigBym; na wykresach N±  siBa podBu|na, V±  siBa poprzeczna, M±  moment zginajcy 4.1.2. Pytania sprawdzajce Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste[ przygotowany do wykonania wiczeD. 1. Czym zajmuje si statyka? 2. Co to jest element konstrukcyjny? 3. Co to jest ukBad konstrukcyjny? 4. Co to jest podpora? 5. Jakie ukBady konstrukcyjne nazywamy prtowymi? 6. Jakie ukBady konstrukcyjne nazywamy powierzchniowymi? 7. Jak nale|y projektowa i wykonywa elementy konstrukcyjne? 8. Co to jest schemat statyczny i jak si go przyjmuje?  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 10 9. W których miejscach belki wystpuj najwiksze siBy poprzeczne? 10. W których miejscach belki wystpuje najwiksze zginanie? 11. Jakie siBy przekrojowe wystpuj w Bukach pracujcych jako przegubowe? 4.1.3. wiczenia wiczenie 1 Wykonaj prób pracy belki. wiczenie wykonaj w zespole 2-3-osobowym. Zaplanuj przebieg pracy, uwzgldnij jej podziaB midzy czBonków zespoBu. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) zaproponowa model belki dBugo[ci ok. 1 m (mo|e to by deska, pasek sklejki, pasek blachy, pasek pByty pil[niowej), 2) oprze belk na dwóch mocno ustabilizowanych podporach (cegBach, klockach), 3) obci|y belk w ró|ny sposób (punktowo i równomiernie obci|eniem cigBym), przygotowanymi wcze[niej obci|nikami, 4) zapisa spostrze|enia, 5) wymieni si spostrze|eniami midzy zespoBami. Wyposa|enie stanowiska pracy:  wedBug planu uzgodnionego z nauczycielem. wiczenie 2 Uzasadnij, |e pary elementów konstrukcyjnych: strop pBaski i belka stropowa, oraz sklepienie i nadpro|e Bukowe mo|na przedstawi w postaci takich samych schematów statycznych. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) zapoznaj si z zagadnieniami statyki budowli, 2) przemy[l i zaplanuj sposób uzasadnienia, 3) sformuBuj uzasadnienie, uzupeBniajc je rysunkami, modelami. 4) przedstaw uzasadnienie, 5) po przedyskutowaniu przedstawionych uzasadnieD, postaraj si wybra najlepsze. Wyposa|enie stanowiska pracy:  wedBug planu uzgodnionego z nauczycielem.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 11 4.1.4. Sprawdzian postpów Czy potrafisz: Tak Nie 1) okre[li, czym zajmuje si statyka? 2) zdefiniowa element konstrukcyjny? 3) zdefiniowa ukBad konstrukcyjny? 4) zdefiniowa podpor? 5) okre[li, jakie ukBady konstrukcyjne nazywamy prtowymi? 6) okre[li, jakie ukBady konstrukcyjne nazywamy powierzchniowymi? 7) okre[li, jak nale|y projektowa i wykonywa elementy konstrukcyjne? 8) zdefiniowa schemat statyczny? 9) okre[li, w których miejscach belki wystpuj najwiksze siBy poprzeczne? 10) okre[li, które miejsca belki s najbardziej nara|one na zginanie? 11) okre[li, jakie najwiksze siBy przekrojowe wystpuj w Bukach?  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 12 4.2. Ceramiczne materiaBy stropowe 4.2.1. MateriaB nauczania MateriaBami ceramicznymi u|ywanymi do wykonywania stropów, nadpro|y i sklepieD s: cegBa peBna (klasy 20, 15, 10) o wymiarach 25 x 12 x 6,5 cm, gsto[ci pozornej Á 1700  1950 kg/m³ i nasikliwo[ci 4  24 % (wg PN-75 / B - 12001) cegBa dziurawka (klasy 5) o wymiarach 25 x 12 x 6,5 cm, gsto[ci pozornej Á d" 1300 kg / m³ i nasikliwo[ci do 25 % (wg PN-74 / B - 12002) pustaki Ackermana (wg PN-75 / B  12005) o wymiarach:  szeroko[ 30 cm,  wysoko[ 15, 18, 20 lub 22 cm,  dBugo[ 19,5 cm (odmiana 200), 29,5 cm (odmiana 300) ,  masa pustaka typ 15 (5,5 kg  odmiana 200, 8,4 kg  odmiana 300), typ 18 (6,1 kg  odmiana 200, 9,2 kg  odmiana 300), typ 20 (7,2 kg  odmiana 200, 10,8 kg  odmiana 300), typ 22 (7,6 kg  odmiana 200, 11,5 kg  odmiana 300),  nasikliwo[ 15  22 % . Wysoko[ pustaka jest dobierana w zale|no[ci od rozpito[ci stropu i obci|eD na niego dziaBajcych. Pustaki w stanie powietrznosuchym powinny wytrzymywa obci|enie statyczne dziaBajce na caB powierzchni górn równe:  odmiana 200 - 1,5 kN,  odmiana 300 - 2,0 kN. Rys. 6. Pustak Ackermana [8] Przydatno[ cegieB i pustaków do budowy stropów, nadpro|y i sklepieD bada si na pobranych losowo próbkach. Badania cech technicznych rozpoczyna si od badaD makroskopowych (obserwacji). Okre[la si wygld zewntrzny, spkania, wady strukturalne, równolegBo[ pBaszczyzn, barw, dzwik i wymiary. Ponadto, dla cegieB oznacza si wytrzymaBo[ na [ciskanie, a dla pustaków wytrzymaBo[ na zgniatanie. Badania przeprowadza si w prasie hydraulicznej. Sposób skBadowania przedstawiony jest na rys. 7.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 13 b) Rys. 7. Sposób skBadowania na placu budowy a) cegieB, b) pustaków Ackermana [10] 4.2.2. Pytania sprawdzajce Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste[ przygotowany do wykonania wiczeD. 1. Jakiej klasy cegB peBn u|ywamy do budowy stropów, nadpro|y i sklepieD? 2. Jakiej klasy cegB dziurawk u|ywamy do budowy stropów? 3. Jakie s odmiany pustaków Ackermana? 4. Od czego zale|y wybór odmiany pustaków Ackermana do budowy stropu? 5. Jak sprawdza si przydatno[ cegieB do budowy stropów? 6. Jak sprawdza si przydatno[ pustaków Ackermana do budowy stropów? 7. Jak nale|y skBadowa cegB na placu budowy? 8. Jak nale|y skBadowa pustaki Ackermana na placu budowy? 4.2.3. wiczenia wiczenie 1 Dokonaj oceny wybranej partii cegieB peBnych. wiczenie wykonaj w zespole 2-osobowym. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) obejrze cegBy, opisa struktur ich powierzchni (zwarta, porowata), barw, spkania, 2) okre[li równolegBo[ pBaszczyzn mierzc, np. ich przektne, 3) zmierzy poszczególne krawdzie cegieB i zapisz wyniki, 4) uderzy cegB mBotkiem murarskim, dzwik powinien by czysty, metaliczny, a nie gBuchy, stBumiony, 5) upu[ci cegB z wysoko[ci 1,5 m na inne cegBy, nie powinna ona pka, 6) przeBama cegB uderzajc mBotkiem murarskim, przeBom powinien by jednorodny i nie mog w nim wystpowa biaBe ziarenka margla, 7) zapisa i przeanalizowa wyniki, je|eli wszystkie badane cegBy daj wynik pozytywny oznacza to, |e nale| one do partii cegieB klasy min. 10, a wic nadaj si do budowy stropów i nadpro|y.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 14 Wyposa|enie stanowiska pracy:  cegBy ceramiczne peBne,  liniaB o dBugo[ci 30  40 cm lub ta[ma stalowa,  mBotek murarski. wiczenie 2 Dokonaj oceny wybranej partii pustaków Ackermana i okre[l ich typ. wiczenie wykonaj w zespole 2-osobowym. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) obejrze pustaki, opisa struktur ich powierzchni (zwarta, porowata), barw, spkania, 2) zmierzy pustaki i zapisa wyniki: dBugo[ podstawy ............................. szeroko[ podstawy ............................. wysoko[ w osi pustaka ............................. 3) okre[li typ pustaków i oceni, czy nadaj si do budowy stropu. Wyposa|enie stanowiska pracy:  pustaki Ackermana,  liniaB o dBugo[ci 40 cm lub ta[ma stalowa. 4.2.4. Sprawdzian postpów Czy potrafisz: Tak Nie 1) okre[li klasy cegieB peBnych stosowanych do budowy stropów i nadpro|y? 2) okre[li klas cegBy dziurawki stosowanej do budowy stropów? 3) poda normowe wymiary cegBy peBnej i dziurawki? 4) okre[li typy pustaków Ackermana? 5) okre[li odmiany pustaków Ackermana? 6) oceni przydatno[ cegieB do budowy stropów i nadpro|y? 7) oceni przydatno[ pustaków Ackermana do budowy stropów? 8) dokona skBadowania cegieB na placu budowy? 9) dokona skBadowania pustaków Ackermana na placu budowy?  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 15 4.3. Strop Ackermana 4.3.1. MateriaB nauczania Strop Ackermana jest to strop gsto|ebrowy ceramiczno-|elbetowy cechujcy si dobr ciepBochronno[ci i stosunkowo niedu| mas wBasn 230  310 kg/m². Elementami stropu Ackermana s: 1. {ebra monolityczne [redniej grubo[ci 7 cm wykonywane z betonu B 15  B 20 o konsystencji plastycznej, zbrojone doBem jednym prtem gBównym o [rednicy min. 10 mm (wynikajcej z obliczeD statycznych), oraz strzemionami o [rednicy 4,5  6 mm co 33 mm (3 strzemiona na 1 mb dBugo[ci |ebra). Rozstaw osiowy |eber wynosi 31 cm, 2. WypeBnienie z pustaków ceramicznych Ackermana (jak w p. 4.2.). Pustaki skrajne powinny by zadeklowane. 3. PByta betonowa grubo[ci 3  6 cm z betonu B 15  B 20, w stropach silnie obci|onych zbrojona prtami [rednicy 6 mm. Rys. 8. Rysunek pogldowy stropu Ackermana [3] Czynno[ci zwizane z wykonaniem stropu Akermana s nastpujce: 1. Ustawienie rusztowania zgodnie z wymogami bhp, stosownie do wysoko[ci, na której wykonywany jest strop. 2. Ustawienie deskowania peBnego lub a|urowego (tylko pod |ebrami) z desek grubo[ci minimum 25 mm na ryglach grubo[ci minimum 38 mm i stemplach z okrglaków [rednicy min. 14 cm; gdy parter nie jest podpiwniczony stemple ustawia si na podkBadzie z desek grubo[ci 38 mm.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 16 Rys. 9. Deskowanie stropu Akermana [11] 3. UBo|enie pustaków na deskowaniu mijankowo z przesuniciem o ½ dBugo[ci pustaka. 4. UBo|enie zbrojenia |eber i wieDców. Prty gBówne |eber s zakotwione w wieDcach. Co drugi prt jest odgity przy podporze pod ktem 45º i zakotwiony w strefie górnej za skrajne zbrojenie wieDca. Zbrojenie wieDca: cztery prty Ø e" 10 mm i strzemiona Ø 4,5  6 mm co 33 cm. Zwikszenie no[no[ci |ebra gBównego (np. w przypadku ustawienia na nim [cianki dziaBowej) uzyskuje si przez rozsunicie pustaków i zwikszenie przekroju zbrojenia odpowiednio do wyników obliczeD. Rys. 10. {ebro stropu Ackermana pod [ciank dziaBow [8] 5. Odbiór zbrojenia przez osob nadzorujc prace. 6. Betonowanie |eber, pByty i wieDców mieszank betonow B 15  B 20 o konsystencji plastycznej, przygotowan z kruszywa o [rednicy ziaren d" 20 mm (mieszanka betonowa mo|e by przygotowana na budowie lub dostarczona z wytwórni co uzale|nione jest od wielko[ci frontu robót). 7. Zagszczenie mieszanki betonowej w celu szczelnego wypeBnienia: - w |ebrach i wieDcach - rcznie, np. prtem, - pByty - mechanicznie za pomoc wibratorów powierzchniowych.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 17 8. Pielgnowanie [wie|o uBo|onego betonu: polewanie wod w dni upalne, ochrona przed promieniami sBonecznymi, mrozem, czy ulewnym deszczem przez przykrycie powierzchni workami po cemencie, matami ze sBomy lub trzciny. 9. Rozebranie deskowania najwcze[niej po 21 dniach od zalania mieszank betonow. Do robót stosuje si narzdzia: typowe dla robót ciesielskich (piBa pBatnica, mBotek, Bapa ciesielska), typowe dla robót murarskich (kielnia, mBotek murarski), typowe dla robót betoniarskich (taczka, japonka, Bopata), a przede wszystkim sBu|ce do kontrolowania poziomego ustawienia pBaszczyzny: poziomnica zwykBa, Bata z poziomnic, poziomnica w|owa, oraz zagszczania mieszanki betonowej: wibrator powierzchniowy. Tabela 1. Maksymalne rozpito[ci stropów Ackermana [2] Maksymalne rozpito[ci w m PByta nadbetonu grubo[ci 4 cm PByta nadbetonu grubo[ci 3 cm Wysoko[ pustaka Stropy Stropodachy Stropodachy w cm Stropy cigBe wolnopodparte cigBe wolnopodparte 15 5,00 4,15 6,20 5,40 18 5,90 4,90 7,30 6,50 20 6,50 5,40 8,20 7,15 22 7,00 5,90 8,80 7,70 Obliczanie ilo[ci robót i materiaBów przy wykonaniu stropu Ackermana Stropy oblicza si w m² ich powierzchni w [wietle murów [cian, belek i wieDców z potrceniem belek monolitycznych. Belki monolityczne oblicza si oddzielnie w m³. Szeroko[ belek przyjmuje si równ odlegBo[ci pomidzy dolnymi krawdziami pustaków ograniczajcych belk a dBugo[ równ odlegBo[ci pomidzy podporami lub wieDcami. Szeroko[ belek kraw|nych nale|y przyjmowa równ odlegBo[ci midzy doln krawdzi belki i doln krawdzi najbli|szego rzdu pustaków, a dBugo[ równ odlegBo[ci midzy podporami. Stal zbrojeniow oblicza si w tonach na podstawie dokumentacji  rysunków roboczych i zestawieD stali. Obliczanie ilo[ci materiaBów dokonuje si dla ilo[ci robót wg przedmiaru na podstawie odpowiadajcej opisowi tablicy i kolumny Katalogu NakBadów Rzeczowych (KNR 2  02 tom I). Pustaki oblicza si w sztukach, beton w m³. 4.3.2. Pytania sprawdzajce Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste[ przygotowany do wykonania wiczeD. 1. Do jakiej grupy stropów zalicza si strop Ackermana? 2. Jakie s cechy stropu Ackermana? 3. Z jakich elementów skBada si strop Ackermana? 4. Który element stropu Ackermana jest elementem konstrukcyjnym? 5. Jak nale|y skonstruowa deskowanie dla stropu Ackermana? 6. Jak ustawia si pustaki Ackermana? 7. Jak nale|y skonstruowa zbrojenie |eber stropu Ackermana? 8. Jak zwiksza si no[no[ |ebra gBównego w przypadku zwikszonego obci|enia, np. od ustawionej na nim [cianki dziaBowej?  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 18 9. Kiedy nale|y dokona odbioru zbrojenia? 10. Jak rozkBada si mieszank betonow przy wykonywaniu stropu Ackermana? 11. Jak zagszcza si uBo|on mieszank betonow ? 12. Na czym polega pielgnowanie [wie|o uBo|onego betonu? 13. Kiedy mo|na rozebra deskowanie pod wykonanym stropem? 14. Jakie narzdzia trzeba przygotowa do wykonywania stropu Ackermana? 15. Jak oblicza si ilo[ robót przy wykonaniu stropu Ackermana? 16. Jak oblicza si ilo[ materiaBów potrzebnych do wykonania stropu Ackermana? 17. W jakich jednostkach oblicza si materiaBy niezbdne do wykonania stropu Ackermana? 4.3.3. wiczenia wiczenie 1 Oblicz szacunkowo ilo[ pustaków Ackermana odmiany 300 do wykonania stropu nad pomieszczeniem o wymiarach 4,00 x 5,00 m. Wynik porównaj z normowym zu|yciem podanym w KNR 2  02. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) obliczy powierzchni pomieszczenia, 2) obliczy powierzchni spodu pustaka odmiany 300, 3) obliczy ilo[ pustaków dzielc powierzchni pomieszczenia przez powierzchni spodu pustaka, 4) wynik zaokrgli w gór do liczby caBkowitej, 5) porówna wynik z normowym zu|yciem podanym w KNR 2  02 (w przypadku trudno[ci skorzystaj z pomocy nauczyciela). Wyposa|enie stanowiska pracy:  kalkulator,  katalog nakBadów KNR 2  02 tom I. wiczenie 2 Podaj wielko[ci charakterystyczne dla stropu Ackermana. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) uzupeBni zdania wedBug podanego schematu: wielko[ci charakterystyczne dla stropu Ackermana s nastpujce: - osiowy rozstaw |eber .............................................................................. - [rednia grubo[ |ebra .............................................................................. - klasa betonu ................................................................................ - grubo[ pByty betonowej ................................................................................ - minimalna [rednica prtów gBównych |ebra ................................................ - typowy rozstaw strzemion ........................................................................... Wyposa|enie stanowiska pracy:  przybory do pisania.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 19 4.3.4. Sprawdzian postpów Czy potrafisz: Tak Nie 1) zaliczy strop Ackermana do okre[lonej grupy stropów? 2) poda cechy stropu Ackermana? 3) wymieni elementy stropu Ackermana? 4) opisa konstrukcj |ebra stropu Ackermana? 5) okre[li rol pustaków w stropie Ackermana? 6) skonstruowa deskowanie dla stropu Ackermana? 7) okre[li sposób ustawienia zbrojenia |eber stropu Ackermana? 8) okre[li sposób ustawienia pustaków Ackermana na deskowaniu? 9) wskaza miejsca, w których nale|y zwikszy no[no[ |eber stropu? 10) okre[li moment, w którym nale|y dokona odbioru zbrojenia? 11) poda wymagania dotyczce mieszanki betonowej do wykonania stropu? 12) dokona zagszczenia [wie|o uBo|onej mieszanki betonowej? 13) dostosowa sposób pielgnacji betonu do panujcych warunków? 14) okre[li moment, w którym mo|na rozebra deskowanie pod wykonanym stropem Ackermana? 15) wybra i nazwa narzdzia niezbdne do wykonania stropu Ackermana? 16) obliczy ilo[ robót zwizanych z wykonaniem stropu Ackermana? 17) obliczy ilo[ pustaków potrzebnych do wykonania stropu Ackermana? 18) okre[li ilo[ stali do wykonania stropu Ackermana na podstawie rysunków roboczych i zestawieD stali? 19) okre[li ilo[ i rodzaj mieszanki betonowej potrzebnej do wykonania stropu Ackermana?  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 20 4.4. Strop Kleina 4.4.1. MateriaB nauczania Strop Kliena jest to strop belkowy staloceramiczny. Elementami stropu s: 1. Belki stalowe dwuteowe walcowane, o wysoko[ci h e" 16 cm zale|nej od caBkowitego obci|enia i rozpito[ci stropu. Rozstaw belek zale|y od sposobu wypeBnienia przestrzeni midzy belkami i waha si w granicach od 0,90 do 1,50 m, 2. PByta midzybelkowa Kleina wykonana z cegBy peBnej lub cegBy dziurawki grubo[ciennej: - typu lekkiego z cegieB uBo|onych na pBask (grubo[ci ¼ cegBy), - typu póBci|kiego z cegieB uBo|onych na pBask (grubo[ci ¼ cegBy) wzmocniona |eberkami z cegieB ustawionych na rb (grubo[ci ½ cegBy), - typu ci|kiego z cegieB uBo|onych na rb (grubo[ci ½ cegBy). Rys. 11. PByta Kleina a) typu lekkiego, b) typu póBci|kiego, c) typu ci|kiego [3] PByt Kleina zbroi si najcz[ciej pBaskownikiem (bednark) o wymiarach: 1 x 15 mm, 1 x 20 mm, 1,5 x 25 mm lub 2 x 30 mm. Dopuszcza si zbrojenie pByty prtami okrgBymi Ø 6 mm. Czynno[ci zwizane z wykonaniem stropu Kleina s nastpujce: 1. Ustawienie rusztowania zgodnie z wymogami bhp, stosownie do wysoko[ci, na której wykonywany jest strop, 2. Powleczenie koDców belek stalowych mleczkiem cementowym w celu zabezpieczenia przed korozj, 3. Ustawienie belek stalowych na [cianach no[nych z zachowaniem dBugo[ci oparcia, która powinna wynosi: a e" 15 + h / 3 [cm ], gdzie h - wysoko[ belki stalowej KoDce belek stalowych opiera si: - bezpo[rednio na murze z cegBy lub kamienia, wyrównanym zapraw cementow (poduszka betonowa), - na wieDcu |elbetowym, gdy [ciana zostaBa wykonana z materiaBów o maBej wytrzymaBo[ci na [ciskanie Oba koDce co trzeciej belki mocuje si w murze za pomoc stalowych kotew, najcz[ciej przykrconych [rubami do boku [rodnika.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 21 Rys. 12. Mocowanie belki stropu Kleina w murze z cegBy [3] 4. Owinicie dolnych stopek belek siatk drucian (Rabitza) lub cito-cignion z blachy (Ledóchowskiego) na caBej dBugo[ci w [wietle murów. Siatka umo|liwia otynkowanie stropu po zakoDczeniu prac, 5. Wykonanie deskowania peBnego z desek grubo[ci min. 25 mm. Deski ukBada si na drewnianych beleczkach rozstawionych co ok. 1,5 m, ustawionych prostopadle do belek stalowych i podwieszonych do nich mikkim drutem Ø 4  6 mm. Dla rozpito[ci belek wikszej ni| 5 m stosuje si podstemplowanie w [rodku rozpito[ci. Deski powinny odstawa okoBo 1 cm od dolnych stopek belek, 6. UBo|enie elementów pByty: - uBo|enie cegieB na deskowaniu, dBugo[ci prostopadle do belek, w sposób zgodny z zasadami wizania to znaczy przesuniciem spoin poprzecznych w ssiednich warstwach o ½ cegBy; ostatnie cegBy oparte na póBkach belek powinny by odpowiednio przycite, - uBo|enie zbrojenia pByty z bednarki lub prtów okrgBych w co drugiej lub co trzeciej spoinie midzy cegBami. Grubo[ spoin ze zbrojeniem wynosi co najmniej 2 cm, spoin niezbrojonych 1,5 cm, a spoin poprzecznych 1 cm. Zbrojenie powinno by uBo|one 1 cm od spodu pByty co uzyskuje si przez odgicie koDców pBaskowników (okoBo 3 cm) pod ktem prostym i oparcie na dolnych póBkach belek dwuteowych. Rys. 13. Strop Kleina z deskowaniem podwieszonym do belek [3]  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 22 7. WypeBnienie spoin zapraw cementow o proporcji skBadników 1 : 3 lub 1 : 4, do której w celu uplastycznienia mo|na doda mleka wapiennego (5 l wapna na 50 kg cementu), 8. Obetonowanie belek stalowych po obu stronach [rodników do wysoko[ci górnych stopek (w celu zwikszenia sztywno[ci i zabezpieczenia przed korozj). Wyrównanie nierówno[ci rzadk zapraw cementow 1 : 2 lub 1 : 3. Rys. 14. Strop Kleina a) zbrojony bednark, b) zbrojony prtami okrgBymi [3] 9. UBo|enie wypeBnienia stropu - polepy z gruzobetonu, betonu lekkiego lub wysezonowanego |u|la z wapnem. 10. Zdemontowanie deskowania po stwardnieniu betonu nie wcze[niej ni| po 7 dniach od wykonania pByty. Do robót stosuje si narzdzia: typowe dla robót ciesielskich (piBa pBatnica, mBotek, Bapa ciesielska), typowe dla robót murarskich (kielnia, mBotek murarski), typowe dla robót betoniarskich (taczka, japonka, Bopata), a przede wszystkim sBu|ce do kontrolowania poziomego ustawienia pBaszczyzny: poziomnica zwykBa, Bata z poziomnic, poziomnica w|owa. Maksymalna rozpito[ stropu Kleina wynosi: 6,0 m - dla pByty z cegBy peBnej, 2,0 m - dla pByty z cegBy dziurawki. Obliczenie ilo[ci robót i materiaBów przy wykonaniu stropu Kleina Stropy Kleina oblicza si w m² powierzchni rzutu na pBaszczyzn poziom w [wietle murów i podcigów. Z powierzchni potrca si powierzchnie otworów w [wietle. Belki stalowe oblicza si w kg. Obliczenie ilo[ci materiaBów dokonuje si dla ilo[ci robót wg przedmiaru na podstawie odpowiadajcej opisowi tablicy i kolumny Katalogu NakBadów Rzeczowych (KNR 2  02 tom I). CegBy oblicza si w sztukach, beton i zapraw w m³. 4.4.2. Pytania sprawdzajce Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste[ przygotowany do wykonania wiczeD. 1. Do jakiej grupy stropów zalicza si strop Kleina? 2. Z jakich elementów skBada si strop Kleina? 3. Z jakich materiaBów wykonuje si strop Kleina? 4. Jakie s typy pByt Kleina? 5. Jak ksztaBtuje si zbrojenie pByty Kleina? 6. Jak wykonuje si oparcie belek stropu Kleina na murach ró|nego rodzaju? 7. Jak oblicza si dBugo[ oparcia belek stropu Kleina na murze/ 8. W jakim celu dolne stopki belek stalowych stropu Kleina owijane s siatk? 9. Jak wykonuje si deskowanie do wykonania stropu Kleina? 10. Jak ukBada si elementy pByty Kleina?  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 23 11. Na co trzeba zwróci uwag ukBadajc zbrojenie pByty Kleina? 12. Jakie s grubo[ci spoin podBu|nych i poprzecznych w pBycie Kleina? 13. Jakiej zaprawy u|ywa si do wypeBnienia spoin w pBycie Kleina? 14. W jakim celu obetonowuje si belki stalowe stropu do wysoko[ci górnych stopek? 15. Z czego wykonuje si wypeBnienie stropu Kleina? 16. Kiedy mo|na zdemontowa deskowanie po wykonaniu stropu Kleina? 17. Jak oblicza si ilo[ robót przy wykonaniu stropu Kleina? 18. Jak oblicza si ilo[ materiaBów potrzebnych do wykonania stropu Kleina? 19. W jakich jednostkach oblicza si materiaBy niezbdne do wykonania stropu Kleina? 20. Jaka jest maksymalna rozpito[ stropu Kleina? 4.4.3. wiczenia wiczenie 1 Oblicz szacunkowo ilo[ cegieB peBnych do wykonania stropu Kleina z pByt typu lekkiego nad pomieszczeniem o wymiarach w [wietle [cian 4,00 x 5,00 m. Wynik porównaj z normowym zu|yciem podanym w KNR 2  02. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) obliczy powierzchni pomieszczenia, 2) okre[li wymiary jednej cegBy poBo|onej na pBask ze spoinami po jednej stronie, 3) obliczy powierzchni zajmowan przez jedn cegB ze spoinami, 4) obliczy ilo[ cegieB dzielc powierzchni pomieszczenia przez powierzchni jednej cegBy ze spoinami, 5) wynik zaokrgli w gór do liczby caBkowitej, 6) porówna wynik z normowym zu|yciem podanym w KNR 2  02 (w przypadku trudno[ci skorzystaj z pomocy nauczyciela). Wyposa|enie stanowiska pracy:  kalkulator,  katalog nakBadów KNR 2  02 tom I. wiczenie 2 UBó| pByt Kleina typu póBci|kiego na odcinku 1,5 m midzy belkami stalowymi dla rozstawu podanego przez nauczyciela. wiczenie wykonaj w zespole 2-3-osobowym na stanowisku warsztatowym. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) omówi w zespole plan pracy, 2) ustawi belki stropu i owiD siatk ich dolne stopki, 3) przygotowa deskowanie stropu, 4) przygotowa cegBy do uBo|enia pByty stropu, 5) przygotowa zbrojenie pByty: bednark lub prty okrgBe, 6) uBó|y pByt Kleina typu póBci|kiego (dwa rzdy cegieB na pBask, dwa rzdy cegieB na rb).  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 24 Wyposa|enie stanowiska pracy:  stanowisko warsztatowe wyposa|one w narzdzia i materiaBy niezbdne do wykonania fragmentu stropu Kleina. wiczenie 3 Oblicz dBugo[ oparcia belek stalowych na murze, je|eli ich wysoko[ wynosi: a) 16 cm, b) 18 cm, c) 20 cm. Okre[l sposób ich oparcia na murze z cegBy peBnej. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) zapisa wzór okre[lajcy zale|no[ dBugo[ci oparcia od wysoko[ci belki, 2) podstawi do wzoru kolejno podane w poleceniu wysoko[ci belek, 3) obliczy i zapisa dBugo[ oparcia belek: wysoko[ci 16 cm .................................... wysoko[ci 18 cm .................................... wysoko[ci 20 cm .................................... 4) poda warunki oparcia belek na murze z cegBy peBnej. Wyposa|enie stanowiska pracy:  kalkulator,  katalog nakBadów KNR 2  02 tom I. 4.4.4. Sprawdzian postpów Czy potrafisz: Tak Nie 1) zaliczy strop Kleina do okre[lonej grupy? 2) wymieni elementy stropu Kleina? 3) wymieni materiaBy potrzebne do wykonania stropu Kleina ? 4) poda typy pByt Kleina? 5) okre[li sposób ksztaBtowania zbrojenia pByty Kleina? 6) obliczy dBugo[ oparcia belek stalowych na murze? 7) okre[li sposób oparcia belek stalowych na murach z ró|nych materiaBów? 8) wykona zabezpieczenie przed korozj koDców belek opartych na murze? 9) poda cel owijania siatk dolnych stopek belek stalowych? 10) skonstruowa deskowanie dla stropu Kleina? 11) okre[li sposób uBo|enia cegieB dla pByty Kleina typu lekkiego? 12) okre[li sposób uBo|enia cegieB dla pByty Kleina typu póBci|kiego? 13) okre[li sposób uBo|enia cegieB dla pByty Kleina typu ci|kiego? 14) wykona zbrojenie pByty Kleina? 15) przygotowa zapraw do wypeBnienia spoin pByty Kleina? 16) poda cel obetonowywania belek stropu Kleina? 17) okre[li rodzaj wypeBnienia stropu Kleina? 18) okre[li moment, w którym mo|na rozebra deskowanie pod wykonanym stropem Kleina? 19) wybra i nazwa narzdzia niezbdne do wykonania stropu Kleina? 20) obliczy ilo[ robót zwizanych z wykonaniem stropu Kleina? 21) obliczy ilo[ cegieB potrzebnych do wykonania stropu Kleina? 22) okre[li ilo[ i rodzaj stali do wykonania stropu Kleina na podstawie rysunków roboczych?  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 25 4.5. Sklepienia jednokrzywiznowe 4.5.1. MateriaB nauczania Sklepienie jest to krzywoliniowe przekrycia przestrzeni ograniczonej [cianami. W zale|no[ci od ksztaBtu powierzchni dolnej, zwanej podniebieniem wyró|niamy sklepienia:  o pojedynczej krzywiznie (jednokrzywiznowe)  wygite w jednej pBaszczyznie,  o podwójnej krzywiznie (obrotowe, beczkowe),  zBo|one (klasztorne, krzy|owe, |aglowe, zwierciadlane, gwiezdziste, krysztaBowe). W obiektach zabytkowych, szczególnie sakralnych wystpuj czsto sklepienia zBo|one. Konstruowanie ich jest bardzo pracochBonne, wymagajce du|o wiedzy i do[wiadczenia. W opracowaniu tym zajmiemy si sklepieniami najprostszymi  jednokrzywiznowymi. Podstawowe elementy sklepienia o pojedynczej krzywiznie oraz kierunki przenoszenia w nim obci|eD przedstawione s na rys. 15. Rys. 15. Budowa sklepienia [12] Sklepienia mog by murowane z kamieni (tzw. kliDców) lub cegieB peBnych. Przy symetrycznym ukBadzie obci|eD sklepienia caBy jego przekrój pracuje na [ciskanie. W odró|nieniu od pBaskich stropów nie ma wic potrzeby wprowadzania zbrojenia mimo stosowania przekry sklepionych dla znacznych rozpito[ci. KsztaBty sklepieD jednokrzywiznowych przedstawione s na rys. 16.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 26 Rys. 16. Sklepienia jednokrzywiznowe: a) odcinkowe, b) póBkoliste, c) eliptyczne, d) paraboliczne, e) koszowe, f) ostroBukowe [12] UkBad cegieB i grubo[ spoin w sklepieniu przedstawia rys.17. Rys. 17. Sposób tworzenia klinów w sklepieniu [13] Najcz[ciej stosowanymi sklepieniami jednokrzywiznowymi s:  sklepienie odcinkowe,  sklepienie póBkoliste. Sklepienie odcinkowe ma strzaBk wysoko[ci 1 / 7 - 1 / 12 rozpito[ci midzy [cianami. Grubo[ sklepienia odcinkowego wynosi:  dla rozpito[ci do 2,5 m - ½ cegBy na caBej dBugo[ci,  dla rozpito[ci 2,0-3,0 m - ½ cegBy z |ebrami wzmacniajcymi tzw. nadBczami lub podBczami ( szer. 1- 1 ½ cegBy; wys.1 cegBy ) co 1,2 2,0 m,  dla rozpito[ci 3,0 - 4,0 m - 1 cegBy przy wezgBowiach; ½ cegBy na odc. 1,2  2,0 m w [rodku rozpito[ci z |ebrami 1 cegBy co 1,2  2,0 m,  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 27  dla rozpito[ci 4,0  5,0 m - 1 cegBy na caBej dBugo[ci. Rys. 18. PrzykBady sklepieD w zale|no[ci od rozpito[ci 1-nadBcza, 2-podBcza, 3-pacha, 4-pierwsza warstwa wizania pospolitego, 5-druga warstwa wizania [3, 13] Dla wikszych rozpito[ci i wikszych obci|eD sklepienie odcinkowe opiera si na stalowych dwuteownikach. Rodzaje wizaD w sklepieniu odcinkowym:  pospolite,  w jodeBk skrzynkow,  w jodeBk krzy|ykow.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 28 a) b) Rys. 19. Wizania sklepieD a) w jodeBk skrzynkow, b) w jodeBk krzy|ykow [13] Wizania w jodeBk skrzynkow tzw.  na kanafarz wykonuje si w celu uzyskania estetycznego wygldu sklepienia, które nie jest przewidziane do wykoDczenia tynkiem. Czynno[ci zwizane z wykonaniem sklepienia odcinkowego s nastpujce: 1. Ustawienie rusztowania rurowego stosownie do wysoko[ci na której bd wykonywane roboty, 2. Przygotowanie elementów deskowania: kr|yn, desek, stempli, 3. Ustawienie deskowania lub podwieszenie do belek stalowych. Kr|yny opiera si na belkach za pomoc klinów. Rys. 20. Sposób zamocowania deskowania na kr|ynach dla sklepienia odcinkowego na belkach [12] 4. UkBadanie cegieB zgodnie z zasadami wizania, rozpoczynajc jednocze[nie od obu wezgBowi. Na murze sklepienie opiera si na odpowiednio przycitym gniezdzie gBboko[ci min 5 cm. PoBo|enie spoin ustala si za pomoc sznura lub specjalnego wykroju. Rys. 21. Wykonywanie sklepienia za pomoc wykroju 1- wykrój, 2- kliny, 3- krawdziak [13]  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 29 W przekroju poprzecznym sklepienia nale|y planowa nieparzyst liczb cegieB. W ostatniej kolejno[ci ukBada si cegBy zwornika, które powinny wystpi w osi sklepienia. Do murowania u|ywa si gstoplastycznej zaprawy cementowo-wapiennej lub cementowej o proporcji skBadników 1 : 3 lub 1 : 4. Po wymurowaniu grzbiet sklepienia zalewa si rzadk zapraw w celu ostatecznego wypeBnienia spoin. W przypadku sklepienia opartego na belkach stalowych murowanie prowadzi si równocze[nie na wszystkich odcinkach posuwajc si wzdBu| belek. CzoBa sklepieD opiera si równie| na gniazdach, co zwiksza wytrzymaBo[. 5. Rozebranie deskowania nie wcze[niej ni| po 2 godzinach od zalania zapraw cementow lub 8 godzinach od zalania zapraw cementowo-wapienn. Sklepienie póBkoliste ma podniebienie w ksztaBcie poBowy walca. Grubo[ sklepienia póBkolistego wynosi:  dla rozpito[ci do 3 m - ½ cegBy na caBej dBugo[ci,  dla rozpito[ci 3,0  4,0 m - ½ cegBy z |ebrami usztywniajcymi (szeroko[ 1- 1 ½ c, wysoko[ 1 cegBy) co 1,2  2,0 m,  dla rozpito[ci 4,0  5,0 m - 1 cegBy na caBej dBugo[ci. WezgBowia sklepieD póBkolistych tworzy si najcz[ciej przez wysuwanie cegieB wspornikowo do takiej wysoko[ci, aby sklepienie mogBo si na nich oprze caB swoj grubo[ci. KsztaBt sklepienia i sposób deskowania przedstawia rys. 22. Rys. 22. Sklepienie póBkoliste z deskowaniem a) przekrój poprzeczny, b) przekrój podBu|ny [12] Wizania stosowane w sklepieniach póBkolistych i czynno[ci zwizane z ich wykonaniem s analogiczne jak w sklepieniach odcinkowych. Do wykonywania sklepieD stosuje si narzdzia typowe dla robót murarskich. Obliczanie ilo[ci robót i materiaBów przy wykonywaniu sklepieD Sklepienia oblicza si wedBug ich rodzaju w m² powierzchni rzutu na pBaszczyzn poziom w [wietle murów i podcigów. Obliczenie ilo[ci materiaBów dokonuje si odpowiednio dla rodzaju i ilo[ci robót w przedmiarze na podstawie odpowiadajcej opisowi tablicy i kolumny katalogu KNR 2  02 tom I. CegBy oblicza si w sztukach, zapraw w m³, a stal w kilogramach.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 30 4.5.2. Pytania sprawdzajce Odpowiadajc na pytania, sprawdz, czy jeste[ przygotowany do wykonania wiczeD. 1. Co to jest sklepienie? 2. Jakie s rodzaje sklepieD, w zale|no[ci od ksztaBtu podniebienia? 3. Z jakich elementów skBada si sklepienie? 4. Co to jest klucz sklepienia? 5. Jakie s ksztaBty sklepieD jednokrzywiznowych? 6. Jaka jest minimalna grubo[ spoiny wspornej w sklepieniu/ 7. Jaka jest maksymalna grubo[ spoiny wspornej w sklepieniu? 8. Które sklepienia jednokrzywiznowe wykonywane s najcz[ciej? 9. Jakie mog by grubo[ci sklepienia odcinkowego? 10. Jak nale|y ksztaBtowa |ebra w sklepieniu odcinkowym? 11. Kiedy stosuje si sklepienia odcinkowe na belkach stalowych? 12. Jakie wizania cegieB mo|na stosowa w sklepieniu odcinkowym? 13. Jaka jest kolejno[ ukBadania cegieB w sklepieniu? 14. Jak kontroluje si prawidBowe poBo|enie cegieB w sklepieniu? 15. Jakie mog by grubo[ci sklepienia póBkolistego? 16. Jak najcz[ciej tworzy si wezgBowie sklepienia póBkolistego? 17. Jakie wizania cegieB mo|na stosowa w sklepieniu póBkolistym? 18. Jak przygotowuje si deskowanie do wykonania sklepienia odcinkowego? 19. Jak przygotowuje si deskowanie do wykonania sklepienia póBkolistego? 20. Jak oblicza si ilo[ robót przy wykonywaniu sklepieD? 21. Jak oblicza si ilo[ materiaBów potrzebnych do wykonania sklepienia? 4.5.3. wiczenia wiczenie 1 Narysuj w skali 1:50 ukBad elementów sklepienia odcinkowego na belkach stalowych nad pomieszczeniem o wymiarach w [wietle [cian 5,50 x 10,00 m. Wszystkie cztery [ciany w pomieszczeniu s [cianami no[nymi. Podaj opis techniczny zastosowanego rozwizania. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) narysowa w skali 1:50 prostokt odpowiadajcy wymiarom pomieszczenia w [wietle [cian, 2) na podstawie wymiarów okre[li, jaki rodzaj sklepienia odcinkowego mo|na zastosowa nad pomieszczeniem, 3) okre[li usytuowanie belki (lub belek) stalowej wrysowujc jej o[, 4) obliczy odlegBo[ci midzy belk i [cian; wpisa je na rysunku zgodnie z zasadami wymiarowania, 5) okre[li grubo[ sklepienia uwzgldniajc rozpito[ midzy punktami podparcia: belka, [ciana, 6) w przypadku zastosowania sklepienia z |ebrami wrysowa ich osie na rysunku, nastpnie ich rozstaw zwymiarowa, 7) sporzdzi opis techniczny zastosowanego rozwizania, 8) narysowa przekrój poprzeczny i podBu|ny sklepienia.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 31 Wyposa|enie stanowiska pracy:  papier rysunkowy,  przybory rysunkowe: oBówek, linijka, skalówka,  kalkulator. wiczenie 2 Wykonaj rysunek kr|yny dla sklepienia póBkolistego o rozpito[ci w [wietle 3 m. Okre[l ilo[ i dBugo[ci elementów kr|yny, które nale|y przygotowa. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) przygotowa du|y papier rysunkowy, 2) dobiera skal rysunku, tak aby rysowana kr|yna byBa mo|liwie najwiksza, 3) narysowa kr|yn w przyjtej skali, 4) okre[li elementy, które bd wymagaBy oddzielnego wykonania i poBczenia, 5) poda ilo[ i dBugo[ci elementów kr|yny dla sklepienia póBkolistego. Wyposa|enie stanowiska pracy:  papier rysunkowy,  przybory rysunkowe: oBówek, linijka, skalówka,  kalkulator. 4.5.4. Sprawdzian postpów Czy potrafisz: Tak Nie 1) zdefiniowa sklepienie? 2) wymieni rodzaje sklepieD w zale|no[ci od ksztaBtu podniebienia? 3) wymieni elementy skBadowe sklepienia? 4) zdefiniowa pojcia: klucz sklepienia, zwornik? 5) wymieni rodzaje sklepieD jednokrzywiznowych? 6) poda minimaln grubo[ spoiny wspornej w sklepieniu? 7) poda maksymaln grubo[ spoiny wspornej w sklepieniu? 8) wymieni najcz[ciej wykonywane sklepienia jednokrzywiznowe? 9) okre[li stosowane grubo[ci sklepienia odcinkowego? 10) okre[li sposób ksztaBtowania |eber sklepienia odcinkowego z zachowaniem zasad wizania? 11) rozpito[ sklepienia okre[li odcinkowego, dla której nale|y wprowadzi belk stalow? 12) wymieni wizania stosowane w sklepieniach odcinkowych? 13) okre[li kolejno[ ukBadania cegieB w sklepieniu odcinkowym? 14) skontrolowa prawidBowo[ uBo|enia cegieB w sklepieniu odcinkowym? 15) okre[li stosowane grubo[ci sklepienia póBkolistego? 16) wymieni wizania stosowane w sklepieniach póBkolistych? 17) skonstruowa deskowanie dla sklepienia odcinkowego, póBkolistego? 18) przygotowa zapraw do wymurowania sklepienia? 19) okre[li moment, w którym mo|na rozebra deskowanie pod wykonanym sklepieniem? 20) wybra i nazwa narzdzia niezbdne do wykonania sklepienia?  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 32 21) obliczy ilo[ robót zwizanych z wykonaniem sklepienia? 22) obliczy ilo[ cegieB potrzebnych do wykonania sklepienia? 23) obliczy ilo[ zaprawy potrzebnej do wykonania sklepienia?  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 33 4.6. Nadpro|a pBaskie 4.6.1. MateriaB nauczania Otwory w [cianach (np. te, w których pózniej umieszcza si okna i drzwi) wymagaj odpowiedniego przekrycia. Elementy konstrukcyjne, sBu|ce do przekrywania otworów nazywamy nadpro|ami. Nadpro|a pBaskie mog by wykonywane w ró|ny sposób, ale w [cianach murowanych stosuje si najcz[ciej:  nadpro|e Kleina,  nadpro|e na belkach stalowych,  nadpro|e |elbetowe monolityczne. Konstrukcja nadpro|a jest szczególnie istotna w [cianach no[nych, na których opieraj si stropy, wy|sze kondygnacje, dach. Nadpro|e Kleina wykonuje si z cegieB peBnych, ukBadanych na zaprawie cementowej 1: 3 lub 1: 4. Spoiny midzy cegBami zbroi si bednark o przekroju 2 x 15 ÷ 3 x 30 mm lub prtami okrgBymi o [rednicy 5 ÷ 10 mm. Zbrojenie nale|y umie[ci 1 cm od spodu nadpro|a, w ka|dej lub co drugiej spoinie. Istotne jest dobre otulenie zbrojenia zapraw oraz zapewnienie wBa[ciwej przyczepno[ci cegieB do zaprawy. GBboko[ oparcia na murze wynosi minimum ½ cegBy. W zale|no[ci od wielko[ci obci|enia, oraz rozpito[ci otworu stosuje si dwa rodzaje nadpro|y Kleina:  typu póBci|kiego (dla rozpito[ci do 1,5 m) - z cegieB ustawionych na rb, Rys. 23. Nadpro|e Kleina wysoko[ci ½ cegBy [7]  typu ci|kiego (dla rozpito[ci 1,5 ÷ 2,5 m) - z cegieB ustawionych na stojco.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 34 Rys. 24. Nadpro|e Kleina wysoko[ci 1 cegBy [7] Nadpro|a Kleina wykonuje si na sztywnym deskowaniu, które wymaga podstemplowania w [rodku rozpito[ci. Deskowanie mo|na usun najwcze[niej po 14 dniach od wykonania nadpro|a. Nadpro|e na belkach stalowych wykonuje si dla rozpito[ci powy|ej 2,5 m, gdy na [cianie nad otworem ma by uBo|ona belka stropowa lub gdy zachodzi potrzeba poszerzenia otworu w istniejcym murze. W jednym nadpro|u mo|na zastosowa jedn, dwie lub trzy belki dwuteowe. Rys. 25. Nadpro|a z zastosowaniem belek stalowych a) nadpro|e z pByt Kleina i belk stalow b) i c) sposoby przekrycia otworu w [cianie belkami stalowymi w zale|no[ci od rozpito[ci [3] Wykonanie nadpro|a nowego polega na ustawieniu belek na wcze[niej wymurowanych [cianach z oparciem na murze na dBugo[ci co najmniej 20 ÷ 25 cm. Dolne stopki belek nale|y owin siatk w celu zwikszenia przyczepno[ci tynku. W przypadku wikszych rozpito[ci [rodniki belek mo|na skrci [rubami lub [cign [cigiem; zapobiegnie to ich poprzecznemu rozsuwaniu si. W przestrzeni midzy belkami ukBada si cegBy na zaprawie cementowej. Boki belek skrajnych szpaBduje si (okBada) odpowiednio przycitymi cegBami, tak aby nadpro|e licowaBo z wymurowan [cian. Warstwa zaprawy cementowej okrywajca belk powinna wynosi minimum 2 cm, a w budynkach, w których wymagane s [ciany ogniotrwaBe  minimum 5 cm. W zale|no[ci od odlegBo[ci midzy belkami nadpro|e mo|na wykonywa bez deskowania, lub przy zadeskowaniu powierzchni midzy belkami. Wykonanie nadpro|a w istniejcym murze polega na wstawieniu belki stalowej owinitej siatk w poziom bruzd wykut w [cianie. Belk nale|y zaklinowa kawaBkami cegBy  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 35 i obrzuci zapraw cementow. Po stwardnieniu zaprawy analogicznie wstawia si belk po drugiej stronie [ciany. Zrodniki belek nale|y skrci [rubami. Po 2  3 dniach mo|na przystpi do wykuwania lub poszerzania otworu pod wykonanym nadpro|em, pamitajc o zachowaniu dBugo[ci oparcia. Nadpro|e |elbetowe monolityczne mo|e by belk samodzieln, belk cigB nad szeregiem otworów lub jednocze[nie wieDcem odpowiednio wzmocnionym nad otworem. Wykonanie nadpro|a polega na uBo|eniu prtów zbrojenia na deskowaniu (na podkBadkach zapewniajcych otulenie zbrojenia betonem), oraz zalaniu mieszank betonow lub zapraw cementow. Zbrojenie belki nadpro|owej skBada si z prtów: w cz[ci dolnej - [rednicy 12  16 mm i w cz[ci górnej  [rednicy 4,5  6 mm. Strzemiona wykonane z prtów [rednicy 4,5  6 mm Bcz prty podBu|ne i zapewniaj wBa[ciwe ich poBo|enie. Rys. 26. Nadpro|e |elbetowe monolityczne [3] Ze wzgldu na znaczne przenikanie ciepBa nadpro|a |elbetowe, wykonywane w [cianach osBonowych, wymagaj ocieplenia od strony zewntrznej. Ocieplenie wykonuje si ze styropianu, gazobetonu, weBny mineralnej, cegBy itp. Powinno by ono zamocowane do nadpro|a (wieDca) za pomoc kotew lub koBków. a) b) Rys. 27. Nadpro|e |elbetowe monolityczne z ociepleniem a) widok, b) przekrój z deskowaniem [7] Obliczanie ilo[ci robót i materiaBów przy wykonywaniu nadpro|y pBaskich. Nadpro|a oblicza si w zale|no[ci od rodzaju:  ceramiczne w m² Bcznie ze [cian,  stalowe w kilogramach,  monolityczne w m³ rzeczywistej objto[ci. Obliczenie ilo[ci materiaBów dokonuje si odpowiednio dla rodzaju i ilo[ci robót w przedmiarze na podstawie odpowiadajcej opisowi tablicy i kolumny katalogu KNR 2  02 tom I. CegBy oblicza si w sztukach, zapraw i beton w m³, a stal zbrojeniow w tonach.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 36 4.6.2. Pytania sprawdzajce Odpowiadajc na pytania, sprawdz, czy jeste[ przygotowany do wykonania wiczeD. 1. Co to jest nadpro|e? 2. Jakie rodzaje nadpro|y wykonuje si w [cianach murowanych? 3. W jakim przypadku konstrukcja nadpro|a jest szczególnie istotna? 4. Z jakich materiaBów wykonuje si nadpro|e Kleina? 5. Jakie s rodzaje nadpro|y Kleina? 6. Jak nale|y ukBada zbrojenie w nadpro|u Kleina? 7. Czy nadpro|e Kleina wymaga deskowania? 8. W jakich przypadkach stosuje si nadpro|e na belkach stalowych? 9. Z ilu belek stalowych mo|e skBada si nadpro|e? 10. Jaka jest dBugo[ oparcia belek stalowych na murze? 11. Dlaczego dolne stopki belek stalowych nale|y owin siatk? 12. Jaka powinna by minimalna grubo[ zaprawy okrywajcej belk stalow w nadpro|u? 13. Jak wykonuje si poBczenie pomidzy belkami? 14. Jak zakBada si belki stalowe w istniejcym murze? 15. Czy nadpro|e na belkach stalowych wymaga deskowania? 16. Jakie funkcje mo|e peBni nadpro|e |elbetowe monolityczne? 17. Jak ksztaBtuje si zbrojenie nadpro|a monolitycznego? 18. Dlaczego nadpro|e monolityczne wykonywane w [cianie osBonowej wymaga ocieplenia? 19. Po której stronie [ciany osBonowej zakBada si ocieplenie nadpro|a i wieDca? 20. Z jakich materiaBów wykonuje si ocieplenie nadpro|a, wieDca? 21. Jak oblicza si ilo[ robót przy wykonywaniu nadpro|y? 22. Jak oblicza si ilo[ materiaBów potrzebnych do wykonania nadpro|a? 4.6.3. wiczenia wiczenie 1 Opisz nadpro|e przedstawione na rysunkach. Podaj sposób jego wykonania. Rys. 28. [9] Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) przyjrze si rysunkom, 2) nazwa rysunki: a) ....................................... b) .......................................  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 37 c) ....................................... 3) poda typ nadpro|a: ................................................. 4) opisa sposób wykonania robót przedstawionych na rysunku. Wyposa|enie stanowiska pracy:  przybory do pisania,  model nadpro|a na belkach stalowych. wiczenie 2 Wykonaj nadpro|e Kleina typu póBci|kiego w murze grubo[ci 38 cm nad otworem o rozpito[ci w [wietle 1,0 m. wiczenie wykonaj w zespole 2-3-osobowym na stanowisku warsztatowym. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) omówi w zespole plan pracy, 2) przygotowa elementy i ustaw deskowanie nadpro|a, 3) obliczy i przygotowa potrzebn ilo[ cegBy, 4) obliczy i przygotowa potrzebn ilo[ bednarki (pamitaj o dBugo[ci oparcia), 5) przygotowa zapraw cementow 1 : 3, 6) wykona nadpro|e, pamitajc o konieczno[ci otulenia zbrojenia zapraw. Wyposa|enie stanowiska pracy:  narzdzia do robót murarskich: skrzynia na zapraw, kielnia, mBotek murarski,  no|yce do cicia bednarki,  cegBa ceramiczna peBna,  bednarka,  elementy deskowania,  zaprawa cementowa. wiczenie 3 Oblicz ilo[ mieszanki betonowej potrzebnej do wykonania nadpro|a monolitycznego cigBego wysoko[ci 20 cm nad dwoma otworami okiennymi o szeroko[ci 150 cm ka|dy. OdlegBo[ midzy otworami wynosi 40 cm. Zcian grubo[ci 38 cm wykonano z cegBy peBnej, a nadpro|e ma wypeBni T! grubo[ci [ciany. Zaproponuj ocieplenie nadpro|a. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) wykona szkic belki w [cianie z otworami, 2) wpisa wymiary na wykonanym szkicu, 3) okre[li dBugo[ oparcia belki monolitycznej na murze, 4) obliczy dBugo[ i szeroko[ belki monolitycznej, 5) obliczy objto[ belki: l x s x h [ m³ ] gdzie: l - dBugo[ belki s - szeroko[ belki h - wysoko[ belki, 6) zaproponowa ocieplenie nadpro|a. Wyposa|enie stanowiska pracy:  papier i przybory rysunkowe,  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 38  kalkulator. 4.6.4. Sprawdzian postpów Czy potrafisz: Tak Nie 1) zdefiniowa nadpro|e? 2) wymieni rodzaje nadpro|y? 3) okre[li, w jakim przypadku konstrukcja nadpro|a jest szczególnie istotna? 4) wymieni rodzaje nadpro|y Kleina? 5) poda, z jakich materiaBów wykonuje si nadpro|e Kleina? 6) uBo|y zbrojenie nadpro|a Kleina? 7) wykona deskowanie nadpro|a Kleina? 8) okre[li przypadki stosowania belek stalowych w nadpro|ach? 9) okre[li dBugo[ oparcia belek stalowych nadpro|a na murze? 10) wykona odpowiedni grubo[ zaprawy okrywajcej belk stalow nadpro|a? 11) wykona wypeBnienie midzy belkami w nadpro|u? 12) okre[li, jak wykonuje si poBczenie midzy belkami? 13) zastosowa deskowanie dla nadpro|a na belkach stalowych? 14) zaBo|y belki stalowe w istniejcym murze? 15) okre[li funkcje, jakie peBni mo|e nadpro|e monolityczne? 16) okre[li zbrojenie wymagane dla nadpro|a monolitycznego? 17) wykona ocieplenie nadpro|a i wieDca monolitycznego? 18) poda materiaBy stosowane do wykonania ocieplenia? 19) obliczy ilo[ robót zwizanych z wykonaniem nadpro|a? 20) obliczy ilo[ materiaBów potrzebnych do wykonania nadpro|a?  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 39 4.7. Nadpro|a Bukowe - Bki 4.7.1. MateriaB nauczania Nadpro|a Bukowe, czyli przekrycia otworów w [cianach majce ró|ne ksztaBty nazywa si te| Bkami lub nadpro|ami sklepionymi. Wykonuje si obecnie najcz[ciej przy rekonstrukcji obiektów zabytkowych, gBównie ze wzgldu na du| pracochBonno[. Nadpro|a te podlegaj prawie wyBcznie dziaBaniu siB [ciskajcych, nie wymagaj wic zbrojenia. Wykorzystuje si w ich konstrukcji wytrzymaBo[ cegieB na [ciskanie. Dawniej nadpro|a Bukowe murowano z kamieni przycitych trapezowo w ksztaBt kliDców. Obecnie klinowato[ uzyskuje si przez pogrubienie górnej i zw|enie dolnej cz[ci spoin pomidzy cegBami. Wielko[ spoin wspornych wynosi jak dla sklepienia: minimalna  5 mm, maksymalna  20 mm. KsztaBty Buków mog by tak jak ksztaBty sklepieD:  póBkoliste,  odcinkowe,  eliptyczne,  paraboliczne,  koszowe,  ostroBukowe. Elementy Bku s analogiczne jak dla sklepienia. Czynno[ci zwizane z wykonaniem Bku s nastpujce: 1. Przygotowanie kr|yny o odpowiednim ksztaBcie. 2. Ustawienie deskowania zgodnie z rysunkiem. Rys. 29. Deskowanie Buku. Regulowanie spoin za pomoc sznura [7] Dla wikszych rozpito[ci kr|yn nale|y podeprze w [rodku sBupkiem. Dla mniejszych rozpito[ci kr|yn mo|na oprze na Batach zamocowanych hakami do [ciany.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 40 3. UkBadanie cegieB zgodnie z zasadami wizania dla murów, rozpoczynajc jednocze[nie na dwóch wezgBowiach i koDczc zwornikiem w kluczu nadpro|a. CegBy ukBada si na zapraw cementowo-wapienn, a przy du|ych obci|eniach na zapraw cementow 1 : 3. PrawidBowe poBo|enie spoin wspornych ustala si sznurkiem zamocowanym w [rodku okrgu (rys. 29.) lub punkcie charakterystycznym dla innej krzywej. a) b) Rys. 30. Wizanie cegieB w nadpro|u a) grubo[ci 1 ½ cegBy b) grubo[ci 2 cegBy [12] 4. Rozebranie deskowania najwcze[niej po 2 godzinach od zalania zapraw cementow i po 8 godzinach od zalania zapraw cementowo-wapienn. Odmian nadpro|a Bukowego jest nadpro|e sklepione pBaskie tzw. Bk ukryty. Tego typu nadpro|e stosuje si do przekrywania otworów o niewielkiej rozpito[ci, ze wzgldu na znaczne oddziaBywania poziome (siBy rozpierajce). Rys. 31. Nadpro|e sklepione pBaskie - Bk ukryty [13]  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 41 Rys. 32. PrzykBady ksztaBtów Buków [3, 13] Do wykonywania nadpro|y Bukowych stosuje si narzdzia typowe dla robót murarskich. Obliczanie ilo[ci robót i materiaBów przy wykonywaniu nadpro|y Bukowych. Aki oblicza si w m³ ich objto[ci wedBug projektowanych wymiarów jako iloczyn pola poprzecznego Bku i jego dBugo[ci. Jako dBugo[ Bku nale|y przyjmowa sum jego rozpito[ci w [wietle podpór i wysoko[ci strzaBki. Obliczanie ilo[ci materiaBów dokonuje si na podstawie ilo[ci robót w przedmiarze, na podstawie odpowiadajcej opisowi tablicy i kolumny katalogu KNR 2  02 tom I. CegBy oblicza si w sztukach, zapraw w m³. 4.7.2. Pytania sprawdzajce Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste[ przygotowany do wykonania wiczeD. 1. Co to jest Bk? 2. Dlaczego Buki nie wymagaj zbrojenia? 3. Co to jest kliniec? 4. Jakie mog by ksztaBty nadpro|y Bukowych? 5. Jakie s elementy nadpro|a Bukowego? 6. Jaka jest minimalna grubo[ spoiny wspornej w nadpro|u Bukowym? 7. Jaka jest maksymalna grubo[ spoiny wspornej w nadpro|u Bukowym? 8. Jak nale|y skonstruowa deskowanie dla wykonania nadpro|a Bukowego? 9. Jak postpuje ukBadanie cegieB w nadpro|u Bukowym? 10. Jak kontroluje si prawidBowe uBo|enie cegieB w nadpro|u Bukowym? 11. Jakie wizanie cegieB stosuje si w nadpro|u Bukowym? 12. Kiedy mo|na rozebra deskowanie po wykonaniu nadpro|a Bukowego? 13. Co to jest Buk ukryty? 14. Do przekrywania jakich otworów mo|na stosowa Buk ukryty? 15. Jak oblicza si ilo[ robót przy wykonywaniu Bku? 16. Jak oblicza si ilo[ materiaBów potrzebnych do wykonania Bku?  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 42 4.7.3. wiczenia wiczenie 1 Wyznacz konstrukcj Buku odcinkowego o rozpito[ci s i strzaBce h. Wykonanie wiczenia uBatwi ci poni|szy rysunek; postpuj zgodnie ze wskazówkami. Rys. 33. [ 2] Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) nanie[ rozpito[ s i punkty K1 i K2 jako koDcowe, 2) podzieli odcinek K1K2 na dwie równe cz[ci - otrzymasz punkt M1, 3) narysowa lini prostopadB do rozpito[ci s przez punkt M1, 4) odBo|y wielko[ strzaBki h od punktu M1 w gór, na wyznaczonej linii prostopadBej  otrzymasz punkt SP, 5) poBczy punkty K1 i SP a powstaBy odcinek podziel na póB i narysuj prostopadB  otrzymasz punkt M2, który jest [rodkiem Buku odcinkowego, 6) dla sprawdzenia poBo|enia punktu M2 powtórzy konstrukcj pomidzy punktami K2 i SP, 7) wykre[li odcinek Buku o [rodku w punkcie M2 midzy punktami K1 i K2. Wyposa|enie stanowiska pracy:  papier rysunkowy,  przybory rysunkowe (linijka, cyrkiel, trójkt kre[larski). wiczenie 2 Oblicz ilo[ cegieB potrzebn do wykonania nadpro|a Bukowego wysoko[ci 1 cegBy w murze grubo[ci 1 ½ cegBy. Rozpito[ Buku wynosi 1,0 m, a jego strzaBka 25 cm. Norma zu|ycia cegieB dla 1 m³ Bku wynosi 442 sztuki. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) okre[li wymiary 1 cegBy ....................... 1 ½ cegBy ....................... 2) obliczy przekrój poprzeczny Bku, 3) obliczy dBugo[ Bku - rozpito[ + strzaBka, 4) obliczy objto[ Bku - przekrój x dBugo[ Bku, 5) obliczy ilo[ cegieB - objto[ (w m³) x norma (w szt/m³). Wyposa|enie stanowiska pracy:  przybory do pisania,  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 43  kalkulator. 4.7.4. Sprawdzian postpów Czy potrafisz: Tak Nie 1) zdefiniowa nadpro|e Bukowe? 2) poda inne okre[lenia nadpro|a Bukowego? 3) uzasadni brak potrzeby zbrojenia Buku? 4) okre[li, co to jest kliniec? 5) okre[li ksztaBty nadpro|y Bukowych? 6) wymieni elementy nadpro|a Bukowego? 7) okre[li minimaln grubo[ spoiny wspornej w nadpro|u Bukowym? 8) okre[li maksymaln grubo[ spoiny wspornej w nadpro|u Bukowym? 9) skonstruowa deskowanie dla wykonania nadpro|a Bukowego? 10) poda kolejno[ ukBadania cegieB w nadpro|u Bukowym? 11) skontrolowa prawidBowo[ uBo|enia cegieB w nadpro|u Bukowym? 12) okre[li rodzaj wizania cegieB stosowany w nadpro|u Bukowym? 13) okre[li moment, w którym mo|na rozebra deskowanie pod wykonanym nadpro|em Bukowym? 14) okre[li, co to jest Buk ukryty? 15) odró|ni Buk ukryty od Buku odcinkowego? 16) obliczy ilo[ robót przy wykonywaniu Bku? 17) obliczy ilo[ materiaBów potrzebnych do wykonania Bku?  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 44 4.8. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych oraz przepisy bhp dla robót stropowych i nadpro|y 4.8.1. MateriaB nauczania Stropy, nadpro|a, Buki i sklepienia powinny by wykonywane zgodnie z dokumentacj techniczn, uwzgldniajc wymagania norm. Dopuszcza si uzasadnione technicznie i uzgodnione z projektantem odstpstwa od dokumentacji technicznej nie naruszajce postanowieD norm. Odstpstwa powinny by udokumentowane zapisem w dzienniku budowy potwierdzonym przez nadzór techniczny. MateriaBy ceramiczne stosowane do robót powinny odpowiada wymaganiom norm pod wzgldem wymiarów i klasy wytrzymaBo[ci. U|ycie cegieB poBówkowych i uBamkowych w liczbie wikszej ni| to jest potrzebne do wykonania prawidBowego wizania jest niedopuszczalne. CegBy i pustaki stosowane do budowy stropów, sklepieD i nadpro|y powinny by wolne od zanieczyszczeD i kurzu. W robotach renowacyjno-konserwatorskich dopuszcza si stosowanie cegieB o wymiarach innych ni| wymienione w normach. Beton oraz zaprawy stosowane do robót stropowych powinny odpowiada wymaganiom norm oraz speBnia wymogi wytrzymaBo[ciowe. Stal stosowana do robót stropowych pod wzgldem rodzaju i klasy powinna odpowiada normom. Elementy zbrojenia powinny by przed u|yciem oczyszczone z kurzu i brudu, Buszczcej si rdzy, [ladów tBuszczu i innych zanieczyszczeD. Odbiór robót przy wykonywaniu konstrukcji stropów, sklepieD i nadpro|y powinien dotyczy:  materiaBów,  prawidBowo[ci oraz dokBadno[ci wykonania deskowaD i rusztowaD,  prawidBowo[ci i dokBadno[ci wykonania zbrojenia,  prawidBowo[ci i dokBadno[ci przygotowania mieszanki betonowej, jej uBo|enia, zagszczenia i pielgnowania,  prawidBowo[ci i dokBadno[ci przygotowania zaprawy oraz wypeBnienia przez ni spoin,  prawidBowo[ci i dokBadno[ci wykonania konstrukcji Badanie materiaBów przeprowadza si na podstawie za[wiadczeD producentów i innych dokumentów stwierdzajcych ich jako[. MateriaBy nie majce wymienionych dokumentów, a szczególnie te, których jako[ budzi wtpliwo[ci powinny by poddane badaniom laboratoryjnym. Sprawdzenie prawidBowo[ci wykonania deskowania i rusztowania powinno by dokonane przez pomiar instrumentami geodezyjnymi, lub pomiar innymi metodami zapewniajcymi jednak wymagan dokBadno[. Badanie zbrojenia powinno by dokonane przed rozpoczciem betonowania (odbiór robót zanikajcych) i powinno obejmowa: sprawdzenie prtów, ich poBo|enia, miejsc mocowania oraz stabilizacji uniemo|liwiajcej przesunicie w trakcie betonowania. Dopuszczalne odchyBki w rozstawie prtów nie powinny by wiksze ni| ± 5 mm. Badanie konstrukcji polega na sprawdzeniu prawidBowo[ci cech geometrycznych oraz zgodno[ci z projektem. Powierzchnia powinna by równa, bez wgBbieD, raków, w|erek, odprysków. Miejscowe odsBonicia zbrojenia s niedopuszczalne. Dopuszczalne odchyBki równo[ci powierzchni (zwichrowania, skrzywienia) nie powinny by wiksze ni| 5 mm na 1 m i 15 mm na caBej widocznej powierzchni. Pomiarów dokonuje si z dokBadno[ci do 1 mm. W konstrukcjach z cegBy ceramicznej (sklepienia, Bki) sprawdza si ponadto grubo[ spoin i stopieD ich zapeBnienia zapraw.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 45 Ponadto przy wykonywaniu stropów i nadpro|y nale|y stosowa przepisy bhp, które mieszcz si w ogólnych przepisach bhp obowizujcych w budownictwie. Prace zwizane z wykonywaniem robót stropowych i nadpro|y s typowymi pracami na wysoko[ci. W zwizku z powy|szym mog je wykonywa wyBcznie osoby fizycznie sprawne, szczególnie nie cierpice na zawroty gBowy i zaburzenia równowagi. Zgodnie z rozporzdzeniem w sprawie bezpieczeDstwa i higieny pracy dla robót budowlano- monta|owych na stanowisko pracy przy wykonywaniu stropów, sklepieD i nadpro|y mog by dopuszczone osoby, które:  posiadaj kwalifikacje przewidziane dla danego stanowiska,  uzyskaBy orzeczenie lekarskie o dopuszczeniu do okre[lonej pracy  w tym przypadku do pracy na wysoko[ci,  zostaBy przeszkolone w zakresie bhp na danym stanowisku pracy. 4.8.2. Pytania sprawdzajce Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste[ przygotowany do wykonania wiczeD. 1. Jak nale|y wykonywa stropy, sklepienia i nadpro|a? 2. W jakim przypadku dopuszcza si odstpstwa od dokumentacji technicznej? 3. Jakie s wymagania dotyczce materiaBów ceramicznych stosowanych do budowy stropów, sklepieD i nadpro|y? 4. Jakie s wymagania dotyczce betonu stosowanego do budowy stropów i nadpro|y? 5. Jakie s wymagania dotyczce zaprawy stosowanej do budowy stropów, sklepieD i nadpro|y? 6. Jakie s wymagania dotyczce stali stosowanej do budowy stropów i nadpro|y? 7. Czego dotyczy odbiór robót przy wykonywaniu stropu Akermana? 8. Czego dotyczy odbiór robót przy wykonywaniu stropu Kliena? 9. Czego dotyczy odbiór robót przy wykonywaniu nadpro|a Kleina? 10. Czego dotyczy odbiór robót przy wykonywaniu nadpro|a na belkach stalowych? 11. Czego dotyczy odbiór robót przy wykonaniu nadpro|a monolitycznego? 12. Czego dotyczy odbiór robót przy wykonywaniu nadpro|a Bukowego? 13. Czego dotyczy odbiór robót przy wykonywaniu sklepieD? 14. W jakim przypadku materiaBy poddaje si badaniom laboratoryjnym? 15. Jak dokonuje si sprawdzenia deskowaD i rusztowaD? 16. W jakim momencie dokonuje si odbioru zbrojenia? 17. Na czym polega odbiór zbrojenia? 18. Na czym polega badanie konstrukcji? 19. Jakie wymagania powinny speBnia osoby wykonujce roboty stropowe? 20. Jakie warunki musz by speBnione aby pracownik wykonujcy strop lub nadpro|e mógB by dopuszczony na stanowisko pracy? 4.8.3. wiczenia wiczenie 1 Dokonaj odbioru nadpro|a Kliena typu póBci|kiego wykonanego w murze grubo[ci 1 ½ cegBy. Wykorzystaj nadpro|e wykonane w wiczeniu 2 p. 4.6.3. wiczenie wykonaj w zespole 2-3- osobowym. Dokonaj oceny nadpro|a wykonanego przez inny zespóB.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 46 Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) obejrze nadpro|e, 2) oceni materiaB u|yty do jego wykonania, 3) okre[li gBadko[ powierzchni, 4) okre[li równo[ powierzchni, 5) sformuBowa i zapisa uwagi dotyczce wykonania nadpro|a, 6) oceni, czy wynik odbioru mo|na uzna za pozytywny. Wyposa|enie stanowiska pracy:  ta[ma stalowa,  poziomnica lub Bata z poziomnic,  przymiar (linijka). wiczenie 2 WymieD i opisz czynno[ci, które trzeba podj w trakcie odbioru stropu Akermana. Przy wykonywaniu wiczenia wykorzystaj wiedz zdobyt w trakcie realizacji p. 4.3. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) opisa czynno[ci, które nale|y podj w trakcie odbioru stropu Akermana, 2) podjte dziaBania powinny dotyczy: a) sprawdzenia materiaBów, b) odbioru deskowania, c) odbioru zbrojenia, d) sprawdzenia zgodno[ci wykonanych prac z dokumentacj, e) sprawdzenia jako[ci wykonanych prac. Wyposa|enie stanowiska pracy:  ta[ma stalowa,  poziomnica lub Bata z poziomnic,  przymiar (linijka),  przybory do pisania. wiczenie 3 Podaj, jakie wymagania musi speBnia pracownik, aby mógB by dopuszczony do robót stropowych. Sposób wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene[: 1) postpowa wedBug podanego schematu: pracownik dopuszczony do robót stropowych musi speBnia wymagania z zakresu: a) kwalifikacji .................................................................................................................................  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 47 b) zdrowia ................................................................................................................................. c) przeszkolenia ................................................................................................................................. Wyposa|enie stanowiska pracy:  przybory do pisania. 4.8.4. Sprawdzian postpów Czy potrafisz: Tak Nie 1) okre[li warunki techniczne wykonania stropu Akermana? 2) okre[li warunki techniczne wykonania stropu Kleina? 3) okre[li warunki techniczne wykonania sklepieD? 4) okre[li warunki techniczne wykonania nadpro|y? 5) okre[li warunki odstpstwa od dokumentacji technicznej? 6) okre[li wymagania dotyczce materiaBów ceramicznych stosowanych do budowy stropów, sklepieD i nadpro|y? 7) okre[li wymagania dotyczce betonu stosowanego do budowy stropów i nadpro|y? 8) okre[li wymagania dotyczce zaprawy stosowanej do budowy stropów, sklepieD i nadpro|y? 9) okre[li wymagania dotyczce stali stosowanej do budowy stropów i nadpro|y? 10) dokona odbioru stropu Akermana? 11) dokona odbioru stropu Kleina? 12) dokona odbioru nadpro|a Kliena? 13) dokona odbioru nadpro|a na belkach stalowych? 14) dokona odbioru nadpro|a |elbetowego monolitycznego? 15) dokona odbioru nadpro|a Bukowego? 16) dokona odbioru sklepienia jednokrzywiznowego? 17) okre[li, kiedy materiaBy stosowane do budowy nale|y podda badaniom laboratoryjnym? 18) okre[li, jak dokonuje si sprawdzenia rusztowaD i deskowaD? 19) okre[li moment, w którym dokonuje si odbioru zbrojenia konstrukcji? 20) okre[li, na czym polega odbiór zbrojenia? 21) okre[li, na czym polega badanie konstrukcji? 22) okre[li wymagania bhp dla osób wykonujcych roboty stropowe i nadpro|a?  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 48 5. SPRAWDZIAN OSIGNI INSTRUKCJA DLA UCZNIA 1. Przeczytaj uwa|nie instrukcj. 2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kart odpowiedzi. 3. Zapoznaj si z zestawem zadaD testowych. 4. Udzielaj odpowiedzi na zaBczonej karcie odpowiedzi. 5. W ka|dym zadaniu s 4 wersje odpowiedzi, z których jedna jest prawidBowa. PrawidBow odpowiedz zakre[l we wBa[ciwym miejscu na karcie odpowiedzi. 6. W przypadku pomyBki bBdn odpowiedz ujmij w kóBko i ponownie zakre[l odpowiedz prawidBow. 7. Je|eli udzielenie odpowiedzi, na które[ z pytaD sprawia Ci trudno[ opu[ je i przejdz do nastpnego zadania. Do zadaD bez odpowiedzi mo|esz wróci pózniej. 8. Na rozwizanie testu nasz 45 minut. Powodzenia ! ZESTAW ZADAC TESTOWYCH 1. Elementem konstrukcyjnym jest: a) [cianka dziaBowa, b) belka stropowa, c) pustak Ackermana, d) cegBa peBna. 2. Miejscem stropu najbardziej nara|onym na zginanie jest: a) miejsce oparcia na [cianie, b) strefa przypodporowa, c) [rodek rozpito[ci, d) caBy strop. 3. Odmiany 200 i 300 pustaków Ackermana ró|ni si: a) wysoko[ci, b) szeroko[ci, c) nasikliwo[ci, d) wytrzymaBo[ci na zgniatanie. 4. Zapotrzebowanie pustaków Ackermana odmiany 300 na wykonanie 1m² wynosi: a) 8 sztuk, b) 10 sztuk, c) 11 sztuk, d) 14 sztuk. 5. Minimalna grubo[ desek stosowanych na deskowanie dla stropu Akermana wynosi: a) 21 mm, b) 25 mm, c) 32 mm, d) 38 mm.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 49 6. Najwa|niejsz cech materiaBów ceramicznych decydujc o ich przydatno[ci do robót stropowych jest: a) ci|ar, b) dBugo[, c) struktura powierzchni, d) wytrzymaBo[. 7. Elementem konstrukcyjnym stropu Ackermana jest: a) pustak Ackermana, b) |ebro, c) pByta betonowa, d) wieniec. 8. Usytuowanie |eber stropu Ackermana lub belek stropu Kleina na rysunkach oznacza si: a) przez wrysowanie |eber lub belek tak jak s widoczne, b) przez wrysowanie osi belek lub |eber, c) przez wrysowanie jednej krawdzi belki lub |ebra, d) usytuowanie jest przypadkowe i nie ma znaczenia. 9. Potrzebn ilo[ pustaków Akermana oblicza si: a) w sztukach, b) w kilogramach, c) w m³, d) w m². 10. Wykonanie stropu Kleina rozpoczyna si od: a) ustawienia deskowania, b) uBo|enia belek stalowych, c) uBo|enia cegieB, d) uBo|enia zbrojenia. 11. PByta póBci|ka Kleina skBada si z cegieB ustawionych: a) na pBask, b) na rb, c) na stojco, d) na pBask i na rb. 12. Zbrojenie pByty Kleina wykonane z bednarki: a) opiera si na dolnych póBkach belek stalowych, b) spawa si do [rodników belek stalowych, c) opiera si na [cianach, d) przedBu|a si i Bczy ze zbrojeniem wieDca. 13. Owinicie dolnych stopek belek stalowych siatk wykonuje si w celu: a) zwikszenia sztywno[ci stropu, b) uBatwienia tynkowania stropu, c) uBatwienia opierania si na nich cegieB pByty, d) zapewnienia otulenia bednarki zapraw. 14. DBugo[ oparcia belek stalowych stropu Kleina na [cianach uzale|niona jest od: a) wysoko[ci belki, b) szeroko[ci belki, c) typu zastosowanej pByty Kleina, d) rodzaju materiaBu, z którego wykonana jest [ciana.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 50 15. Zwornik jest to: a) cegBa wystpujca w osi sklepienia, b) miejsce oparcia sklepienia, c) w|sza cz[ spoiny midzy cegBami w sklepieniu, d) szersza cz[ spoiny midzy cegBami w sklepieniu. 16. {ebro sklepienia odcinkowego ma szeroko[: a) 1 ÷ 1 ½ cegBy, b) ¼ ÷ ½ cegBy, c) 2 ÷ 2 ½ cegBy, d) ½ ÷ 1 cegBy. 17. Podniebienie sklepienia póBkolistego ma ksztaBt: a) kuli, b) póBkuli, c) walca, d) poBowy walca. 18. Nadpro|e Kleina typu ci|kiego wykonuje si dla rozpito[ci: a) do 1,5 m, b) do 2,0 m, c) do 2,3 m, d) do 2,5 m. 19. Nadpro|a Bukowe: a) wymagaj zbrojenia bednark, b) wymagaj zbrojenia prtami okrgBymi Ø e" 10 mm, c) wymagaj zbrojenia prtami okrgBymi Ø d" 10 mm, d) nie wymagaj zbrojenia. 20. OdchyBki wymiarów konstrukcji mierzy si z dokBadno[ci: a) do 0,1 mm, b) do 1 mm, c) do 0,5 cm, d) do 1 cm. 21. Murowanie sklepienia odcinkowego na belkach stalowych prowadzi si: a) równocze[nie od obu koDców, b) równocze[nie wzdBu| belek, c) kolejno na ka|dym odcinku, d) od [rodka. 22. W celu uniemo|liwienia rozsuwania belek stalowych w nadpro|u: a) spawa si dolne stopki belek, b) stosuje si mocniejsz zapraw, c) [rodniki belek [ciga si [cigiem, d) przestrzeD midzy belkami wypeBnia si cegBami. 23. Deskowanie nadpro|a na belkach stalowych: a) nie jest potrzebne, b) jest zawsze wymagane, c) jest potrzebne dla belek o wysoko[ci e" 16 cm, d) jest potrzebne dla wikszej odlegBo[ci midzy belkami.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 51 24. Zbrojeniem gBównym nadpro|a monolitycznego s: a) prty w cz[ci dolnej nadpro|a, b) prty w cz[ci górnej nadpro|a, c) strzemiona, d) wszystkie prty. 25. Wykonania warstwy ocieplenia wymagaj: a) wszystkie nadpro|a, b) nadpro|a |elbetowe monolityczne wykonane w [cianie osBonowej, c) nadpro|a |elbetowe monolityczne wykonane w [cianie no[nej, d) nadpro|a wykonane z jednej belki stalowej. 26. Sznurek sBu|cy do kontrolowania prawidBowego poBo|enia cegieB w sklepieniu czy Bku powinien by zamocowany: a) w punkcie charakterystycznym dla krzywej podniebienia, b) w [cianie, c) do kr|yny, d) nie musi by zamocowany. 27. Do obliczania objto[ci nadpro|a Bukowego jako jego dBugo[ przyjmuje si: a) rozpito[ midzy [cianami, b) sum rozpito[ci w [wietle [cian i strzaBki Buku, c) rzeczywist dBugo[ podniebienia Buku, d) rzeczywist dBugo[ grzbietu Buku. 28. Murowanie nadpro|a Bukowego rozpoczyna si: a) w dowolnym miejscu, b) od jednego z wezgBowi, c) od obu wezgBowi jednocze[nie, d) od zwornika.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 52 KARTA ODPOWIEDZI Imi i nazwisko.......................................................................................... Wykonywanie sklepieD, nadpro|y i stropów murarskich Zakre[l poprawn odpowiedz. Nr Odpowiedz Punktacja zadania 1 a b c d 2 a b c d 3 a b c d 4 a b c d 5 a b c d 6 a b c d 7 a b c d 8 a b c d 9 a b c d 10 a b c d 11 a b c d 12 a b c d 13 a b c d 14 a b c d 15 a b c d 16 a b c d 17 a b c d 18 a b c d 19 a b c d 20 a b c d 21 a b c d 22 a b c d 23 a b c d 24 a b c d 25 a b c d 26 a b c d 27 a b c d 28 a b c d Razem  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 53 6. LITERATURA 1. Iwanczewska A.: Mechanika budowli. WSiP , Warszawa 1994 2. Kettler K.: Murarstwo. Cz. 1. Wydawnictwo Rea, Warszawa 2002 3. Mirski J., Acki K.: Budownictwo z technologi 2. WSiP, Warszawa 1998 4. Poradnik in|yniera i technika budowlanego. T. 5. Arkady, Warszawa 1986 5. Poradnik majstra budowlanego. Arkady, Warszawa 1997 6. Romanowski J.: Stropy w budownictwie do roku 1985. WACETOB-PZITB, Warszawa 1994 7. SBowiDski Z.: Technologia budownictwa. Cz. 2. WSiP, Warszawa 1994 8. SBowiDski Z.: Technologia budownictwa. Cz. 3. WSiP, Warszawa 1994 9. Straszak K.: Rysunek zawodowy dla murarza. WSiP, Kraków 1975 10. SzymaDski E.: MateriaBoznawstwo budowlane. WSiP, Warszawa 1992 11. TauszyDski K.: Budownictwo z technologi. Cz. 1. WSiP, Warszawa 1992 12. Urban L.: Murarstwo i tynkarstwo. WSiP, Warszawa 1995 13. {enczykowski W.: Budownictwo ogólne. T. 2/1. Arkady, Warszawa 1981  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 54

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
15 Wykonywanie stropów
03 Wykonywanie podstawowych robót murarskich
Wykonywanie dachów i stropodachów nauczyciel
Wykonywanie stropów nauczyciel
Wykonywanie podstawowych robót murarskich
Wykonywanie montażu stropów i stropodachów
12 Wykonywanie sterylizacji instrumentów, materiałów
2009 12 Metaprogramowanie algorytmy wykonywane w czasie kompilacji [Programowanie C C ]
Obliczenia stropow wyslanie
Wykonywanie pomiarów warsztatowych
Wykonywanie zabiegów higieniczno pielęgnacyjnych(1)
311[15] Z1 01 Wykonywanie pomiarów warsztatowych
15 Wykonywanie rehabilitacyjnych ćwiczeń ortoptycznychid247
Budownictwo Ogólne semestr IV 1 Stropodachy(1)

więcej podobnych podstron