plik


ÿþSzkoBa Policji w Katowicach Podstawy prawne funkcjonowania oraz zadania stra\y gminnych Opracowanie: podinsp. Piotr Górnik ZakBad SBu\by Kryminalnej Wydawnictwo SzkoBy Policji w Katowicach 2009 S P A O A L O I C K J Z I 2 © Wszelkie prawa zastrze\one  SzkoBa Policji w Katowicach 2009 Ksi\ki nie wolno reprodukowa (adaptowa) ani w caBo[ci, ani w cz[ci, niezale\nie od zastosowanej techniki (druk, fotografia, komputer, kserograf, fonografia itd.), bez pisemnej zgody Wydawcy. Druk i oprawa: SzkoBa Policji w Katowicach 3 Spis tre[ci Wstp 5 1. Stra\ gminna w systemie ochrony bezpieczeDstwa obywateli 7 2. Organizacja stra\y gminnych 8 3. Funkcje stra\y gminnych 14 4. Zadania stra\y gminnych 15 Literatura 19 4 5 Wstp Zapewnienie bezpieczeDstwa i porzdku publicznego jest zadaniem wielu instytucji, a jedn z nich na poziomie samorzdowym jest stra\ gminna. W cigu kilkudziesiciu lat funkcjonowania stra\y gminnych nastpuje systematyczny rozwój tej formacji. W szczególno[ci zauwa\alny jest bezpo[redni zwizek midzy zwikszeniem uprawnieD i obowizków stra\ników, a zainteresowaniem wBadz gminnych sprawami porzdku publicznego. Oprócz zapewnienia bezpieczeDstwa w przypadku zaistnienia powa\nych przestpstw, instytucje musz tak\e stara si w mo\liwie wysokim stopniu zapewni prawidBow reakcj na drobne czyny zabronione. Jest to szczególnie wa\ne w lokalnych spoBeczno[ciach ze wzgldu na nagminno[ ich wystpowania. W tym obszarze istotne znaczenie mo\e mie wykonywanie czynno[ci przez stra\ników stra\y gminnych. Równie\ policjanci w trakcie wykonywania codziennych czynno[ci sBu\bowych coraz cz[ciej wspóBpracuj ze stra\ami gminnymi. W zwizku z tym znajomo[ przez nich zagadnieD z zakresu funkcjonowania i zadaD stra\y gminnych pozwoli na lepsze wykonywanie przez nich czynno[ci sBu\bowych, jak i na zapewnienie bezpieczeDstwa i porzdku publicznego. Wskazane jest zapoznanie si przez policjantów z niniejszym opracowaniem tym bardziej, \e w programach szkoleD brak jest zaj dotyczcych funkcjonowania stra\y gminnych w systemie zapewnienia bezpieczeDstwa. W pracy oparto si o stan prawny na dzieD 23 listopada 2009 r., uwzgldniajc jednocze[nie poprawki, które wejd w \ycie z dniem 24 grudnia 2009 r. i spowoduj istotne zmiany w zakresie funkcjonowania stra\y gminnych. 6 7 1. Stra\ gminna w systemie ochrony bezpieczeDstwa obywateli BezpieczeDstwo jest podstawow potrzeb ka\dego czBowieka, a jego zapewnienie jest jednym z gBównych obowizków wBadzy paDstwowej. Z realizacj wymienionego zadania [ci[le powizane jest zapewnienie porzdku publicznego. Wymienione zadania realizowane s przez wiele instytucji. Majc na uwadze m.in. podlegBo[ administracyjn instytucji, ich struktur oraz zadania mo\emy wyró\ni trzy podsystemy w zakresie bezpieczeDstwa publicznego: - rzdowy, do którego zaliczamy wszystkie instytucje bezpieczeDstwa publicznego podlegBe administracji rzdowej, - samorzdowy, w skBad którego wchodz wszystkie instytucje bezpieczeDstwa publicznego podlegBe samorzdowi terytorialnemu, - prywatny, czyli komercyjne podmioty ochrony osób i mienia1. W przypadku samorzdu gminnego zadania z zakresu bezpieczeDstwa publicznego s jednym z zadaD wBasnych gminy, wynikajcym z art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy o samorzdzie gminnym, zgodnie z którym obowizkiem gminy jest zapewnienie ochrony porzdku publicznego i bezpieczeDstwa obywateli na jej terenie2. Porzdek publiczny oznacza faktycznie istniejcy ukBad stosunków spoBecznych, uregulowany przez zespóB norm prawnych i innych norm spoBecznie akceptowanych, gwarantujcy niezakBócone i bezkonfliktowe funkcjonowanie jednostek w spoBeczeDstwie3. Definicj bezpieczeDstwa przedstawiono w rzdowym projekcie ustawy z dnia 21 sierpnia 2003 r. o bezpieczeDstwie obywatelskim (projekt nie wszedB pod obrady Sejmu). Zgodnie z nim bezpieczeDstwo obywatelskie to stan otoczenia cywilizacyjnego i [rodowiska naturalnego, w którym obywatele i ich wspólnoty nie odczuwaj zagro\enia swego istnienia ani podstawowych interesów \yciowych ze 1 Por. A. Misiuk, Administracja porzdku i bezpieczeDstwa publicznego. Zagadnienia prawno-ustrojowe, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008, s.9-11. 2 Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z pózn. zm.). 3 A. Misiuk, op. cit., s. 18. 8 wzgldu na zapewnienie przez paDstwo formalnych, instytucjonalnych i praktycznych gwarancji ochrony prowadzcych do spoBecznie akceptowalnego poziomu ryzyka4. Natomiast przez bezpieczeDstwo ludzi rozumie nale\y taki stan braku zagro\enia dla jakiegokolwiek dobra prawnego czBowieka, który umo\liwia normalne funkcjonowanie jednostki w spoBeczeDstwie, a w szczególno[ci zachowanie \ycia, zdrowia, mienia, swobod korzystania z wszelkich przysBugujcych jednostce praw podmiotowych, który jest zagwarantowany konstytucj i innymi przepisami prawa, nad którego utrzymaniem i zachowaniem czuwaj organy paDstwa wyposa\one we wBa[ciwe kompetencje5. Samorzd gminny realizuje wymienione zadanie w imieniu wBasnym i na wBasn odpowiedzialno[, a jedn z form, która mo\e by wykorzystana dla zapewnienia porzdku jest funkcjonowanie stra\y gminnej6. Jest to jedno z wa\niejszych zadaD samorzdów gminnych, stra\e staj si znaczcym elementem w zakresie ochrony porzdku publicznego i bezpieczeDstwa, jak równie\ w dziaBaniach zapobiegawczych7. Majc powy\sze na uwadze mo\emy stwierdzi, \e wykonywanie zadaD z zakresu ochrony porzdku publicznego oraz bezpieczeDstwa obywateli przez gminy za pomoc stra\y gminnych, sBu\y nie tylko dobru wspólnoty samorzdowej, lecz tak\e ma istotne znaczenie dla realizacji tej funkcji w skali caBego paDstwa. 2. Organizacja stra\y gminnych Stra\ gminna jest samorzdow i umundurowan formacj powoBan do ochrony porzdku na terenie gminy. SpeBnia ona sBu\ebn rol wobec spoBeczno[ci lokalnej i jest zobowizana do wykonywania swych zadaD z poszanowaniem godno[ci i praw obywateli. 4 S. Pieprzny, Policja. Organizacja i funkcjonowanie, wyd. 2, Wolters Kluwer Polska  Oficyna, Warszawa 2007, s. 28-29. 5 A. Misiuk, op. cit., s. 16. 6 Por. Z. LeszczyDski, BezpieczeDstwo i porzdek publiczny na poziomie administracji samorzdowej [w:] Przemiany i perspektywy stra\y miejskich i gminnych w ochronie bezpieczeDstwa publicznego, red. K. Rajchel, Wy\sza SzkoBa Informatyki, Zarzdzania i Administracji w Warszawie, Warszawa 2008, s. 31. 7 Por. A. Urban, BezpieczeDstwo spoBeczno[ci lokalnych, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009, s.41-42. 9 Zasady tworzenia i rozwizywania stra\y gminnej, organizacj, zadania i zakres uprawnieD stra\y, uprawnienia oraz obowizki stra\ników okre[lone zostaBy w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o stra\ach gminnych8. Podstaw prawn dziaBania stra\y gminnej jest art. 1 wymienionej ustawy, zgodnie z którym do ochrony porzdku publicznego na terenie gminy mo\e by utworzona samorzdowa umundurowana formacja  stra\ gminna9. Zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy o stra\ach gminnych, w gminach, w których organem wykonawczym jest burmistrz (prezydent miasta), stra\ nosi nazw  stra\ miejska . Dlatego w dalszej cz[ci niniejszego opracowania nazwa stra\ gminna bdzie obejmowa równie\ stra\ miejsk. Stra\, zgodnie z art. 1 ust. 1 wymienionej ustawy, mo\e by utworzona, a wic gmina nie ma obowizku jej tworzenia. Nale\y jednak stwierdzi, \e gminy coraz cz[ciej korzystaj z mo\liwo[ci tworzenia stra\y gminnej jako jednej z form realizacji zadaD wBasnych w zakresie zapewnienia porzdku publicznego. Widoczny jest systematyczny rozwój tej formacji. Pod koniec 2007 r. funkcjonowaBo w Polsce 481 oddziaBów stra\y (w 2006 r.  461, w 2005 r.  457)10. Utworzenie stra\y gminnej le\y w wyBcznej kompetencji rady gminy. Mo\e ona zosta utworzona na terenie jednej gminy, jak równie\ dla wicej ni\ jednej gminy. W drugim przypadku, zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o stra\ach gminnych, gminy ssiadujce na obszarze jednego województwa mog zawrze porozumienie o utworzeniu wspólnej stra\y. W takiej sytuacji, w drodze porozumienia, ustala si w szczególno[ci zasig terytorialny dziaBania stra\y i sposób jej finansowania przez zainteresowane gminy oraz wyznacza si rad gminy, która nada regulamin stra\y i której stra\ bdzie podlega. Równie\ przepisy zmieniajce ustaw o stra\ach gminnych pozwala bd na utworzenie wspólnej stra\y midzy gminami ssiadujcymi na obszarze jednego województwa, w drodze porozumienia, po zasigniciu opinii wBa[ciwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego (StoBecznego) Policji. W przypadku nieotrzymania opinii 8 Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o stra\ach gminnych (Dz. U. Nr 123, poz. 779 z pózn. zm.). 9 Tam\e oraz J. Bodio, G. Borkowski, T. Demendecki, Ustrój organów ochrony prawnej. Cz[ szczegóBowa. Repetytorium, Zakamycze 2005, s. 243. 10 Por. Uzasadnienie projektu ustawy o zmianie ustawy o stra\ach gminnych oraz ustawy o Policji (nr druku 958 sejmu RP VI kadencji). 10 gminy ssiadujce na obszarze jednego województwa bd mogBy zawrze porozumienie o utworzeniu wspólnej stra\y po upBywie 14 dni od dnia przedstawienia wniosku o wydanie opinii. Porozumienie okre[la bdzie w szczególno[ci zasig terytorialny dziaBania wspólnej stra\y, sposób finansowania, rad gminy, która nada regulamin wspólnej stra\y i bdzie mogBa j rozwiza oraz wójta, burmistrza (prezydenta miasta), któremu wspólna stra\ bdzie podlega11. PowoBanie stra\y gminnej nastpuje zawsze na mocy uchwaBy rady gminy, przed której podjciem niezbdne jest zasignicie opinii wBa[ciwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji. Uprawnienia komendanta wojewódzkiego Policji maj w tym zakresie jedynie charakter konsultacyjny, a nie dyspozycyjny i jako takie s dla wBadz samorzdowych niewi\ce12. Brak opinii w oznaczonym terminie, w przypadku przedstawienia projektu uchwaBy w sprawie utworzenia stra\y gminnej wBa[ciwemu organowi Policji, uznaje si jako akceptacj projektu. Jednocze[nie stra\ mo\e zosta utworzona w przypadku wydania negatywnej opinii przez wBa[ciwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji, jak równie\ rada gminy mo\e zrezygnowa z jej powoBywania przy pozytywnej opinii13. Nowelizacja ustawy o stra\ach gminnych wprowadza konieczno[, po zasigniciu opinii wBa[ciwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego (StoBecznego) Policji, zawiadomienia wojewody o tworzeniu stra\y. Ponadto wprowadza mo\liwo[ utworzenia stra\y w przypadku nieotrzymania opinii, gdy upBynBo 14 dni od dnia przedstawienia wniosku o jej wydanie14. Ustawodawca nadzór nad stra\ami powierza wojewodzie, gdy\ jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada on za wykonywanie polityki Rzdu na obszarze województwa, w tym m.in. zapewnia wspóBdziaBanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rzdowej i samorzdowej dziaBajcych na obszarze województwa i kieruje ich dziaBalno[ci w zakresie zapobiegania zagro\eniu \ycia, zdrowia lub mienia oraz zagro\eniom [rodowiska, bezpieczeDstwa paDstwa i utrzymania porzdku 11 Art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o zmianie ustawy o stra\ach gminnych, ustawy o Policji oraz ustawy  Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 97, poz. 803). 12 M. Filar, Prawne podstawy funkcjonowania stra\y komunalnych, [w:] Przemiany i perspektywy stra\y miejskich i gminnych w ochronie bezpieczeDstwa publicznego, op. cit., s. 9. 13 Por. W. Kotowski, Stra\e gminne. Komentarz praktyczny, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 2004, s. 124. 14 Art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o zmianie ustawy o stra\ach gminnych, ustawy o Policji oraz ustawy  Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 97, poz. 803). 11 publicznego. Jednocze[nie przy pomocy komendanta wojewódzkiego Policji wojewoda jest organem administracji rzdowej na obszarze województwa w sprawach ochrony bezpieczeDstwa ludzi oraz utrzymania bezpieczeDstwa i porzdku publicznego. Koszty zwizane z funkcjonowaniem stra\y gminnej, zgodnie z art. 5 ustawy o stra\ach gminnych, pokrywane s z bud\etu gminy. Ustawodawca poprzez wymieniony zapis wyeliminowaB mo\liwo[ finansowania tej formacji z innych zródeB. Stra\ jest jednostk organizacyjn gminy i w takim przypadku szczegóBow struktur organizacyjn okre[la regulamin nadawany przez rad gminy. W uzasadnionych przypadkach rada gminy mo\e postanowi o umiejscowieniu komendy stra\y gminnej w strukturze urzdu gminy. Ustawodawca nie wskazaB przypadków do usytuowania komendy w strukturze urzdu, a wic uznanie tego pozostawiB do wyBcznej oceny rady gminy. Równie\ przepisy zmieniajce ustaw o stra\ach gminnych pozwala bd radzie gminy utworzy stra\ jako jednostk organizacyjn gminy lub umiejscowi j w strukturze urzdu gminy. W pierwszym przypadku szczegóBow struktur organizacyjn okre[la bdzie regulamin nadawany przez rad gminy, natomiast w drugim regulamin nadawany przez wójta, burmistrza (prezydenta miasta)15. Stra\ kieruje komendant stra\y gminnej, powoBywany i odwoBywany przez wójta, burmistrza (prezydenta miasta), który jest równocze[nie jego przeBo\onym. Obowizkiem wójta, burmistrza (prezydenta miasta) jest zasignicie opinii wBa[ciwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji. Zasignicie opinii ma charakter wyBcznie formalny, a jej tre[ nie ma wpBywu na decyzj wójta, burmistrza (prezydenta miasta). Zgodnie z przepisami dotyczcymi stra\y gminnych, które wejd w \ycie w grudniu br., stra\ gminn kierowa bdzie komendant, zatrudniany na podstawie umowy o prac przez wójta, burmistrza (prezydenta miasta), po zasigniciu opinii wBa[ciwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego (StoBecznego) Policji. 15 Art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o zmianie ustawy o stra\ach gminnych, ustawy o Policji oraz ustawy  Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 97, poz. 803). 12 W przypadku nieotrzymania opinii wójt, burmistrz (prezydent miasta) bdzie mógB zatrudni komendanta po upBywie 14 dni od dnia przedstawienia wniosku o wydanie opinii16. Komendant stra\y wykonuje swoje zadania przy pomocy komendy stra\y. SzczegóBow struktur organizacyjn stra\y okre[la rada gminy w regulaminie stra\y. Regulamin odnosi si wyBcznie do jej struktury, a wic nie dotyczy prawnych form dziaBania stra\y i jej kompetencji, co precyzyjnie okre[la ustawa o stra\ach gminnych oraz inne przepisy szczegóBowe17. Jednak\e rady gminy w regulaminie stra\y, poza struktur organizacyjn, wskazuj zadania i [rodki dziaBania stra\y, czas pracy, uprawnienia, prawa i obowizki funkcjonariuszy18, czy te\ zasady dziaBania stra\y19. Nadzór nad dziaBalno[ci stra\y sprawuje wójt, burmistrz (prezydent miasta), a w zakresie fachowym  Komendant GBówny Policji poprzez wBa[ciwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji. Zakres ten, zgodnie z ustaw o stra\ach gminnych, obejmuje zapewnienie stosowania przepisów prawnych dotyczcych u\ycia i przechowywania broni palnej bojowej, [rodków przymusu bezpo[redniego oraz wykonywania przez stra\ników czynno[ci okre[lonych w ustawie. W zakresie nadzoru nad dziaBalno[ci stra\y, zgodnie z nowymi przepisami, nastpi znaczne zmiany. Nadzór nad dziaBalno[ci stra\y nadal sprawowa bdzie wójt, burmistrz (prezydent miasta). Ustawodawca natomiast przekazaB wojewodzie sprawowanie nadzoru nad dziaBalno[ci stra\y w zakresie wykonywania uprawnieD, o których mowa w art. 12 ustawy (uprawnienia stra\nika gminnego), u\ycia broni palnej bojowej, [rodków przymusu bezpo[redniego oraz ewidencji, o której mowa w art. 9a ust. 1 (etatów, wyposa\enia, w tym [rodków przymusu bezpo[redniego, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 2  7, broni palnej bojowej, urzdzeD samoczynnie ujawniajcych i rejestrujcych naruszenia przepisów ruchu drogowego, [rodków technicznych sBu\cych do obserwowania i rejestrowania obrazu zdarzeD w miejscach 16 Art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o zmianie ustawy o stra\ach gminnych, ustawy o Policji oraz ustawy  Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 97, poz. 803). 17 Tam\e, s. 136. 18 ZaBcznik do uchwaBy nr XVII/182/2003 Rady Miejskiej w Jaworznie z dn. 2 grudnia 2003 r.  Regulamin Stra\y Miejskiej w Jaworznie. 19 ZaBcznik do uchwaBy nr VI/59/2007 Rady Miasta StoBecznego Warszawy z dn. 2 marca 2007 r.  Regulamin Stra\y Miejskiej Miasta StoBecznego Warszawy. 13 publicznych, pojazdów, wyników dziaBaD stra\y). Wojewoda sprawowa bdzie nadzór przy pomocy komendanta wojewódzkiego (StoBecznego) Policji dziaBajcego w jego imieniu. Wojewoda sprawowa bdzie nadzór przez: - okresowe lub dorazne kontrole, obejmujce caBoksztaBt lub cz[ spraw poddanych nadzorowi, - wydawanie zaleceD pokontrolnych oraz kontrol prawidBowo[ci i terminowo[ci ich realizacji, - podejmowanie innych czynno[ci zmierzajcych do usunicia stwierdzonych uchybieD i zapobie\enia ich powstawaniu20. Obecnie stra\ prowadzi ewidencj etatów, wyposa\enia w [rodki przymusu bezpo[redniego oraz wyników dziaBaD stra\y, a dane te s przekazywane Komendantowi GBównemu Policji za po[rednictwem wBa[ciwego komendanta wojewódzkiego Policji do dnia 15 lutego ka\dego roku. Po wej[ciu w \ycie nowelizacji ustawy stra\ prowadzi bdzie ewidencj etatów, wyposa\enia, w tym [rodków przymusu bezpo[redniego, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 2  7, broni palnej bojowej, urzdzeD samoczynnie ujawniajcych i rejestrujcych naruszenia przepisów ruchu drogowego, [rodków technicznych sBu\cych do obserwowania i rejestrowania obrazu zdarzeD w miejscach publicznych, pojazdów oraz wyników dziaBaD stra\y. Dane te komendanci stra\y przekazywa bd wBa[ciwemu terytorialnie komendantowi wojewódzkiemu (StoBecznemu) Policji do dnia 31 stycznia ka\dego roku. Zbiorcze informacje z obszaru województwa komendant wojewódzki (StoBeczny) Policji bdzie skBadaB do koDca lutego ka\dego roku wojewodzie. Natomiast wojewoda do dnia 15 marca ka\dego roku przekazywa bdzie ministrowi wBa[ciwemu do spraw wewntrznych otrzymane informacje z obszaru województwa o danych zawartych w ww. ewidencjach. Zmiana ta ma na celu sprawowanie prawidBowego nadzoru nad stra\ami gminnymi21. 20 Art. 1 pkt 7-9 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o zmianie ustawy o stra\ach gminnych, ustawy o Policji oraz ustawy  Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 97, poz. 803). 21 Art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o zmianie ustawy o stra\ach gminnych, ustawy o Policji oraz ustawy  Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 97, poz. 803). 14 W ustawie o stra\ach gminnych ustawodawca wskazaB równie\ tryb rozwizania stra\y gminnej. Organem uprawnionym do rozwizania wymienionej formacji jest rada gminy, która mo\e dokona tego w drodze uchwaBy. Jedynym obowizkiem jest uprzednie powiadomienie wBa[ciwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji o rozwizaniu stra\y gminnej. W przepisach nie wskazano terminu powiadomienia organu Policji o rozwizaniu stra\y gminnej, co mo\e w przypadku krótkiego terminu realizacji tej decyzji wpByn na bezpieczeDstwo lokalnej spoBeczno[ci, zwBaszcza w tych gminach, gdzie stra\ [ci[le wspóBpracuje z Policj. Zmiany w ustawie, zgodnie z nowymi przepisami, obejm tak\e kwesti rozwizywania stra\y gminnych. Rada gminy bdzie mogBa rozwiza stra\ po zasigniciu opinii wBa[ciwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego (StoBecznego) Policji, o czym bdzie zawiadamia wojewod. W przypadku nieotrzymania opinii, rada gminy bdzie mogBa rozwiza stra\ po upBywie 14 dni od dnia przedstawienia wniosku o wydanie opinii. Jest to pozytywna zmiana, poniewa\ decyzja o rozwizaniu stra\y mo\e mie wpByw na stan bezpieczeDstwa w gminie, w szczególno[ci w przypadkach [cisBej wspóBpracy stra\y i Policji22. 3. Funkcje stra\y gminnych Stra\ gminna realizujc swoje zadania, speBnia wiele funkcji w zakresie utrzymania bezpieczeDstwa publicznego. S to: - funkcja ochronna polegajca na utrzymywaniu porzdku na terenie gminy, - funkcja porzdkowa realizowana poprzez egzekwowanie przestrzegania przez spoBeczno[ lokaln przepisów prawa w zakresie porzdku publicznego, - funkcja prewencyjna realizowana poprzez staBe patrolowanie ulic i osiedli gminy oraz podejmowanie zgBaszanych do stra\y interwencji w zakresie ochrony porzdku publicznego, 22 Art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o zmianie ustawy o stra\ach gminnych, ustawy o Policji oraz ustawy  Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 97, poz. 803). 15 - funkcja profilaktyczna realizowana poprzez zapobieganie przestpstwom, wykroczeniom i zjawiskom kryminogennym, prowadzenie profilaktyki wychowawczej w[ród dzieci i mBodzie\y, - funkcja informacyjna realizowana poprzez informowanie sBu\b i instytucji o zaobserwowanych zagro\eniach, informowanie spoBeczno[ci lokalnej o stanie i rodzajach wystpujcych zagro\eD oraz sposobach ich eliminacji, - funkcja spoBeczno-administracyjna realizowana poprzez wspóBdziaBanie w zakresie bezpieczeDstwa i porzdku publicznego z zainteresowanymi organami paDstwowymi, samorzdowymi i organizacjami spoBecznymi, - funkcja integrujca spoBeczno[ci lokalne realizowana poprzez udziaB w imprezach sportowych, kulturalnych, charytatywnych organizowanych przez gmin, organizacje spoBeczne, szkoBy, stra\ gminn (miejsk)23. 4. Zadania stra\y gminnych Ka\dy podmiot wykonujcy zadania musi by wyposa\ony w odpowiednie uprawnienia, które umo\liwiaj ich realizowanie. Zakres zadaD stra\y gminnej wynika z art. 10 ust. 1 ustawy o stra\ach gminnych, zgodnie z którym stra\ wykonuje zadania w zakresie ochrony porzdku publicznego wynikajce z ustaw i aktów prawa miejscowego. Natomiast art. 11 ustawy o stra\ach gminnych wskazuje, \e do zadaD stra\y w szczególno[ci nale\y: - ochrona spokoju i porzdku w miejscach publicznych, - czuwanie nad porzdkiem i kontrola ruchu drogowego  w zakresie okre[lonym w przepisach o ruchu drogowym, - wspóBdziaBanie z wBa[ciwymi podmiotami w zakresie ratowania \ycia i zdrowia obywateli, pomocy w usuwaniu awarii technicznych i skutków klsk \ywioBowych oraz innych miejscowych zagro\eD, 23 A. Misiuk, op. cit., s.208. 16 - zabezpieczenie miejsca przestpstwa, katastrofy lub innego podobnego zdarzenia albo miejsc zagro\onych takim zdarzeniem przed dostpem osób postronnych lub zniszczeniem [ladów i dowodów, do momentu przybycia wBa[ciwych sBu\b, a tak\e ustalenie, w miar mo\liwo[ci, [wiadków zdarzenia, - ochrona obiektów komunalnych i urzdzeD u\yteczno[ci publicznej, - wspóBdziaBanie z organizatorami i innymi sBu\bami w ochronie porzdku podczas zgromadzeD i imprez publicznych, - doprowadzanie osób nietrzezwych do izby wytrzezwieD lub miejsca ich zamieszkania, je\eli osoby te zachowaniem swoim daj powód do zgorszenia w miejscu publicznym, znajduj si w okoliczno[ciach zagra\ajcych ich \yciu lub zdrowiu albo zagra\aj \yciu i zdrowiu innych osób, - informowanie spoBeczno[ci lokalnej o stanie i rodzajach zagro\eD, a tak\e inicjowanie i uczestnictwo w dziaBaniach majcych na celu zapobieganie popeBnianiu przestpstw i wykroczeD oraz zjawiskom kryminogennym, wspóBdziaBanie w tym zakresie z organami paDstwowymi, samorzdowymi i organizacjami spoBecznymi, - konwojowanie dokumentów, przedmiotów warto[ciowych lub warto[ci pieni\nych dla potrzeb gminy. W zwizku z realizowanymi zadaniami, zgodnie z nowelizacj ustawy o stra\ach gminnych, bdzie jej przysBugiwa prawo do obserwowania i rejestrowania przy u\yciu [rodków technicznych obrazu zdarzeD w miejscach publicznych w przypadku, gdy czynno[ci te s niezbdne do wykonywania zadaD oraz w celu: - utrwalania dowodów popeBnienia przestpstwa lub wykroczenia, - przeciwdziaBania przypadkom naruszania spokoju i porzdku w miejscach publicznych, - ochrony obiektów komunalnych i urzdzeD u\yteczno[ci publicznej24. Zakres zadaD stra\y gminnej bdzie ponadto wynikaB z normy kompetencyjnej zawartej w art. 1 ust. 1 ustawy o stra\ach gminnych, który wskazuje na stra\ jako 24 Art. 1 pkt 11 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o zmianie ustawy o stra\ach gminnych, ustawy o Policji oraz ustawy  Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 97, poz. 803). 17 samorzdow formacj powoBan do ochrony porzdku publicznego na terenie gminy oraz art. 7 ustawy o samorzdzie gminnym wskazujcego na zakres zadaD wBasnych gminy25. Jednocze[nie stra\ gminna bdzie wykonywa zadania okre[lone przez wójta, burmistrza (prezydenta miasta) w sprawach, które nie zostaBy zastrze\one prawem do wyBcznej kompetencji innych organów administracji rzdowej i samorzdowej. Z powy\szego wynika, \e do podstawowych [rodków dziaBania stra\y gminnej nale\y przede wszystkim sygnalizowanie stwierdzonych uchybieD wBa[ciwym organom. Jednocze[nie mo\na stwierdzi, \e w zakresie ustalania priorytetów dziaBania stra\y gminnej najwikszy wpByw maj wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast), a efekty tych dziaBaD s zró\nicowane w zale\no[ci od wyznaczonych przez gminy kryteriów, stanu zatrudnienia, poziomu wyszkolenia stra\ników oraz udostpnionego stra\om wyposa\enia technicznego26. 25 S. Pieprzny, Uprawnienia stra\ników stra\y gminnej(miejskiej), [w:] Przemiany i perspektywy stra\y miejskich i gminnych w ochronie bezpieczeDstwa publicznego, op. cit., s. 69. 26 Por. Z. LeszczyDski, op. cit., s. 31. 18 19 Literatura 1. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z pózn. zm.). 2. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o stra\ach gminnych (Dz. U. Nr 123, poz. 779 z pózn. zm.). 3. Ustawa z dnia 22 maja 2009 r. o zmianie ustawy o stra\ach gminnych, ustawy o Policji oraz ustawy  Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 97, poz. 803). 4. ZaBcznik do uchwaBy nr XVII/182/2003 Rady Miejskiej w Jaworznie z dnia 2 grudnia 2003 r.  Regulamin Stra\y Miejskiej w Jaworznie. 5. ZaBcznik do uchwaBy nr VI/59/2007 Rady Miasta StoBecznego Warszawy z dnia 2 marca 2007 r.  Regulamin Stra\y Miejskiej Miasta StoBecznego Warszawy. 6. Uzasadnienie projektu ustawy o zmianie ustawy o stra\ach gminnych oraz ustawy o Policji (nr druku 958 sejmu RP VI kadencji). 7. Bodio J., Borkowski G., Demendecki T., Ustrój organów ochrony prawnej. Cz[ szczegóBowa. Repetytorium, Zakamycze 2005. 8. Kotowski W., Stra\e gminne. Komentarz praktyczny, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 2004. 9. Misiuk A., Administracja porzdku i bezpieczeDstwa publicznego. Zagadnienia prawno-ustrojowe, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008. 10. Pieprzny S., Policja. Organizacja i funkcjonowanie, wyd. 2, Wolters Kluwer Polska  Oficyna, Warszawa 2007. 11. Przemiany i perspektywy stra\y miejskich i gminnych w ochronie bezpieczeDstwa publicznego, red. K. Rajchel, Wy\sza SzkoBa Informatyki, Zarzdzania i Administracji w Warszawie, Warszawa 2008. 12. Urban A., BezpieczeDstwo spoBeczno[ci lokalnych, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Podstawy prawne funkcjonowania zakładów karnych
Podstawy prawne o obowiÄ…zku posiadania apteczek 3
1 Podstawy prawne obrotu substancjami niebezpiecznymi
Wojnarowski Podstawy prawne bezpieczeństwa
3 Podstawy bezpieczenstwa funkcjonalnego
4 Podstawy Prawne Oświaty
wspolnota mieszkaniowa podstawy prawne
(2354) podstawy m granice funkcji
Podstawy prawne i organizacyjne oświaty Kurzyna chmiel
Podstawy prawne i organizacyjne oświaty Prawo oświatowe w zarysie
Organizacja ratownictwa medycznego – podstawy prawne
01 Podstawy immunologii i funkcjonowania układu odpornościowego
PSM podstawy prawne
Podstawy prawne w dziedzinie BHP

więcej podobnych podstron