plik


ÿþWykBad X  ZAOTA TRZYDZIESTKA . GOSPODARKA EUROPY ZACHODNIEJ W LATACH 1945-1970 Odbudowa " Sytuacja polityczna. Karta Atlantycka 1941 Powstanie ONZ. Sytuacja polityczna Europy: wpBywy radzieckie w Europie wschodniej, strefy okupacyjne w Niemczech i Austrii, powstanie RFN i NRD. Aktywno[ partii komunistycznych we Francji, WBoszech. Pocztki zimnej wojny. " PoBo|enie gospodarcze. USA wzmocnione po wojnie (podobnie inne kraje zamorskie). W USA inflacja, przyczyniBa si do aktywno[ci gospodarczej, uBatwiBa pomoc Europie. Europa ogromnie osBabiona. Straty wojenne. Trudno[ci z zaopatrzeniem przed wojn Europa wicej importowaBa, ani|eli eksportowaBa, wyrównujc ró|nic inwestycjami itp. Bezpo[rednio po wojnie to niemo|liwe, ponadto Europa wyparta z rynków zbytu. Utrzymywanie si tak|e po wojnie kontroli dewizowej i wymiany bilateralnej. Niedobór walut hamulcem handlu Grozba zaBamania gospodarczego, trudno[ci normalnego handlu. Niestabilno[ spoBeczna i polityczna. " Pomoc powojenna. GBównie amerykaDska. Armia AmerykaDska. UNRRA (do 1947), potem inne organizacje ONZ. Po|yczki amer. i kanadyjskie dla Wielkiej Brytanii (5 mld dolarów). " Nowe instytucje. Midzynarodowe instytucje gospodarcze Bretton Woods powstanie MWF i Midzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju, miaBy na celu odbudow gospodarki [wiatowej (1944, zaczBy dziaBa 1946). 1947 powstaje GATT. Czerwiec 1950 w oparciu o amer. dotacj Europejska Unia PBatnicza (EPU) umo|liwiBa handel multilateralny bardzo szybki rozwój handlu, 1958 przywrócenie wymienialno[ci walut. Komisja Europejskiej WspóBpracy Gospodarczej (CEEC, pózniej OEEC, 1961 OECD). " Plan Marshalla. Deklaracja czerwiec 1947, obowizywaB do 1952 oferta pomocy amer., w interesie USA le|aBa stabilno[ gospodarcza i polityczna Europy. Odrzucona przez ZSRR. Odpowiedzia na ofert USA byBo wBa[nie powstanie CEEC. W sumie Europa otrzymaBa ok. 13 mld dolarów. " Odbudowa Niemiec. Pocztkowo my[l o reparacjach, nastpnie d|enie do odbudowy. Kryzysowa sytuacja stref zachodnich: Amerykanie finansuj zaopatrzenie, wymiana naturalna, czarny rynek, ukrywanie zapasów. Bizonia 1946. 1948 reforma walutowa. Reakcja: Wirtschaftswunder. Blokada radz. i kryzys berliDski, most powietrzny. WBczenie zach. Niemiec do programu odbudowy Europy. 1949 RFN. Wzrost gospodarczy " Bezprecedensowy wzrost do 1970. Wskazniki tego wzrostu zob. tabel. Jak go wytBumaczy? " Pobudzenie dziki pomocy amerykaDskiej. Nastpnie, wysoki poziom oszczdno[ci i inwestycji (rywalizacja z konsumpcj naciski inflacyjne). " Postp techniczny inwestycje wykorzystywaBy nagromadzone wynalazki. " Zasoby siBy roboczej i kapitaB ludzki. Wzrost najszybszy w krajach, dysponujcych zasobami siBy roboczej. Zarazem, du|a rola wysokiej jako[ci  kapitaBu ludzkiego . " Nadrabianie opóznieD z lat trzydziestych i okresu wojny. " Gospodarcza rola paDstwa. WzrosBa ju| w czasie wojny, nadal wzrastaBa po wojnie. polityka popierania wzrostu gospodarczego, polityka peBnego zatrudnienia, planowanie, cz[ciowa nacjonalizacja (transport, energetyka, cz[ systemu bankowego). W sektorze paDstwowym powstawaBo w Europie 1/4 1/3 PKB. StopieD zaanga|owania paDstwa w |ycie spoBeczne w Europie zach. jest bezprecedensowy, wi|e si nie tylko z ingerencj w sfer produkcji, ale i w polityk spoBeczn. PaDstwo opiekuDcze " Istota, nazwa i antecedencje. Istota polega na wziciu przez paDstwo na siebie odpowiedzialno[ci za bezpieczeDstwo socjalne obywateli. Termin welfare state (tBumaczony na polski jako p. opiekuDcze lub p. dobrobytu) pojawiB si w okresie II wojny, jako przeciwstawienie werfare state, czyli paDstwa nastawionego na prowadzenie wojny. Tendencje polityki opiekuDczej paDstwa od schyBku XIX w. Anglia przed I wojn [wiatow, Niemcy, Skandynawia w latach midzywojennych. Rozmaite zródBa ideologiczne: niektóre nurty klasycznego liberalizmu (John Stuart Mill), socjaldemokracja, spoBeczna my[l Ko[cioBa Katolickiego, konserwatywny paternalizm. Niechtne pomocy spoBecznej s libertarianizm, radykalny liberalizm gospodarczy i darwinizm spoBeczny. " Idea praw socjalnych po II wojnie [wiatowej (T.H. Marshall) po prawach czBowieka i obywatela i prawach politycznych nadszedB czas na prawa socjalne, bez których tamte s puste. " Programy, skBadajce si na paDstwo opiekuDcze: peBne zatrudnienie, pBace minimalne, zasiBki dla bezrobotnych i nie mogcych pracowa, polityka rodzinna, ochrona zdrowia, edukacja, programy mieszkaniowe. Sposób dziaBania: redystrybucja dochodów (wysokie podatki, podatek progresywny), finansowanie [wiadczeD pieni|nych lub w naturze. Obok podatków, drugim sposobem finansowania s skBadki. " Zasada solidaryzmu spoBecznego jako podstawa p.o. " Modele paDstwa opiekuDczego (G. Esping-Andersen): liberalne p.o. (USA), korporacyjne p.o. (Niemcy, Austria, Francja), socjaldemokratyczne p.o. (Skandynawia). Ró|ni si rodzajem uzasadnienia (komu paDstwo jest winne pomoc), zakresem [wiadczeD, oraz udziaBem wydatków w PKB. " PaDstwo opiekuDcze a demokracja. " PaDstwo opiekuDcze w Europie i w USA. " Triumf i kryzys paDstwa opiekuDczego. " Integracja " Etapy integracji europejskiej: Unia Celna Beneluksu (1947) wspomniana ju| Komisja Europejskiej WspóBpracy Gospodarczej, Europejska Unia PBatnicza. Europejska Wspólnota Wgla i Stali (1951), Europejska Wspólnota Energii Atomowej (1957), Europejska Wspólnota Gospodarcza (Wspólny Rynek, 1957). CBa ostatecznie zniesiono w 1968. EFTA. Stopniowe wBczanie kolejnych krajów. Wspólnoty Europejskie (l. mnoga), od 1965 Wspólnota Europejska. 1979 powszechne wybory do Parlamentu Europejskiego. Unia Europejska ukBad Maastricht, 1992. " Geneza: d|enie do przezwyci|enia wrogo[ci, zapobie|enia wojnom przez wspóBprac gospodarcz. " PrzykBad EWWS zintegrowanie rynków najwa|niejszych wówczas dla rozwoju przemysBu, a zarazem wcignicie Niemiec jako partnera, a nie przeciwnika. Literatura: Cameron r. 15, Szpak s. 241-8, 251-267, 285-301 Zrednioroczna stopa wzrostu produktu globalnego Kraj 1913-50 1950-59 1960-69 1970-79 Francja 0,7 4,6 5,8 3,7 Niemcy 1,2 7,8 4,8 2,8 WBochy 1,3 5,8 5,7 3,2 Japonia 1,8 9,5 10,5 4,9 USA 2,9 3,2 4,3 3,0 yródBo: Van der Vee, s. 50.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
HG Kochanowicz [12] konspekt
HG Kochanowicz [11] konspekt
HG Kochanowicz [13] konspekt
HG Kochanowicz [7] konspekt
HG Kochanowicz [4] konspekt
HG Kochanowicz [1 3] konspekt
HG Kochanowicz [9] konspekt
HG Kochanowicz [6] konspekt
HG Kochanowicz [5] konspekt
HG Kochanowicz [8] konspekt
HG wyk 10
10 Wietrzenie (konspekt)

więcej podobnych podstron