Finanse międzynarodowe dr Blandyna Puszer Wykład 9
❖ istotne znaczenie dla rozumienia równowagi (pozornej lub rzeczywistej) mają transakcje:
• Autonomiczne
• Wyrównawcze
Bilans płatniczy jest zrównoważony jeżeli nie występują transakcje wyrównawcze. Z równowagą bilansu płatniczego mamy do czynienia w sytuacji równoważenia się transakcji autonomicznych, deficyt występuje wtedy, gdy transakcje autonomiczne wykazują saldo ujemne, nadwyżka - saldo dodatnie.
❖ Równowaga rzeczywista - ma miejsce wówczas, gdy należności i zobowiązania z tytułu rozwoju działalności gospodarczej są podejmowane bez ograniczeń i nie towarzyszą im utrzymujące się przez dłuższy czas ani nadwyżka, ani deficyt należności i zobowiązań.
❖ Równowaga pozorna - ma miejsce wtedy, kiedy równowaga transakcji autonomicznych jest osiągana wskutek restrykcyjnej polityki ekonomicznej.
❖ Czynniki determinujące sytuację w bilansie płatniczym:
• Wielkość produkcji krajowej brutto
• Warunki wymiany towarów i usług (terms of trade)
• Kurs walutowy
• Zmiany wysokości stóp procentowych
• Struktura zmiany w popycie zagranicznym
• Klęski naturalne
• Przyczyny polityczne
❖ Zadłużenie zagrań iczne brutto, na koniec danego okresu, jest sumą podjętych i nieuregubwanych zobowiązań rezydentów danego kraju wobec nierezydentów, wynikających z zawartych umów, dotyczących spłat kapitału wraz z odsetkami lub bez, albo spłat odsetek wraz z kapitałem lub bez.
❖ Sformułowane „zobowiązania wynikające z zwartych umów dotyczących spłat kapitału... albo spłat odsetek" wyklucza z zakresu zadłużenia zagranicznego udziały w kapitale akcyjnym (eąuity participation). Wyrażenie „kapitał wraz z odsetkami lub bez) włącza do pojęcia zadłużenia zagranicznego także zobowiązania nieoprocentowane, ponieważ pociągają one za sobą „wynikające z zawartych umów" zobowiązanie do spłaty. Sformułowanie „odsetki wraz z kapitałem lub bez" oznacza włączenie do pojęcia zadłużenia zagranicznego także zobowiązania o nieokreślonym terminie płatności, np. obligacje bez terminu wykupu. Wyrażenie „podjętych i nieuregubwanych" wyklucza potencjalne zobowiązania, np. część kredytu, która nie została jeszcze wykorzystana.
•> Typologia zadłużenia:
Kryteria w formie własności:
- Zadłużenie publiczne
- Zadłużenie prywatne
Ze względu na pełnioną funkcję wiodącą:
- Zadłużenie BC
- Zadłużenie sektora bankowego
- Zadłużenie sektora rządowego i samorządowego
- Zadłużenie sektora pozarządowego i pozabankowego