3582317908

Finanse publiczne dr Jolanta Gałuszka Wykład 9 Teoria budżetu

W teorii skarbowości i budżetu sformułowane zostały zasady, których przestrzeganie w praktyce powinno zapewnić sprawne i racjonalne funkcjonowanie budżetu, w szczególności właściwej realizacji funkcji budżetu. Jednakże ilość przytaczanych zasad jak i ich treść są dalece sporne. Stąd przedmiotem rozważań powinno być wyjaśnienie nie tyle ich treść jakie kryją w sobie te zasady ile rozstrzygnięcie istoty tychże kontrowersji.

Zasady budżetowe wywodzą się z zasad formułowanych w XIX wieku, gdzie szczególną rolę przypisywano funkcji politycznej budżetu, czyli kontroli ze strony władzy ustawodawczej gospodarki finansowej władzy wykonawczej (rządu). Zasady ulegały jednak ciągłym modyfikacjom z uwagi na rozwijający się interwencjonizm, a także rosnące znaczenie funkcji społeczno - gospodarczych budżetu, co było konsekwencją zmieniających się warunków społeczno-gospodarczych w których każdy budżet funkcjonuje.

Aby zatem rozstrzygnąć istotę zasad budżetowych, a także spór jaki wokół nich panuje należy wyjaśnić pojęcie zasady budżetowej. Termin zasada można rozumieć na dwa sposoby:

I. „teza, w której treści zawarte jest prawo rządzące jakimiś procesem, podstawa na której coś się opiera, reguła,

n. „normy postępowania, uznane przez kogoś za obowiązujące,

Zasady budżetowe są to postulaty nauki pod adresem ustawodawstwa i praktyki dotyczącej organizacji i funkcjonowania gospodarki budżetowej, w celu optymalnej realizacji jej zadań.

Zasady budżetowe można rozpatrywać jako pożądane cechy budżetu i gospodarki budżetowej.

W rzeczywistości istnieją zasady budżetowe:

1)    ponadczasowe-

2)    ponadustrojowe - równowagi, zupełności, jawności,, realności (jedności materialnej), gospodarności, jednoroczności, przejrzystości i operatywności, oraz

3)    zasady specyficzne dla danego ustroju.