3350448708

153

i zapamiętywania, treści 002 - nużącej mono!emu przekazu. Ow*gmęcic /wartości informacyjnej jcv! szczególnie nudne i wymaga znacznych ograniczeń zawartości, odpowiednio logicznej kompozycji oraz takiego układu eksponatów, który stanowiłby imitację przekazu linearnego.

Linieje natomiast łatwy sposób ograniczenia potrzeby zapamiętywania i dostosowania wamnków oglądania wystawy do norm percepcji selektywnej -poprzez przygotowanie katalogu (rejestru eksponatów), co zw alnia użytkownika / konieczności robienia notatek i obci^cnia pamięci. Z kolei, monotonii przekazu można umknąć, wprowadzając funkcjonalny oprawę plastyc/n* oraz mckviy>kowc eksponaty towar/ys/yce. a także stosujyc elementy ekspresyjne (np filmy, gadgecy irp.)

Inicjator ekspozycji jest na ogól autorem koncepcji tematycznej i scenariusza oraz dostawcy materiałów, sama realizacja naiomiast - jeśli nic nalc/y do jego obowiyrków (często należy) - musi następować w ścisłej z nim kooperacji. Całokształt prac koncepcyjnych nad wysuw* ksiy/ki mo/w przedstawić w formie schematycznego modelu, który przy rozpracowaniu pisemnym (co nic jest konieczne) stanowi scenariusz:

1.    Wybór celu. mulenie problematyki i tematu

2.    Charakterystyka odbiorców (adresatów).

3.    Środki realizacji Lokalizacja Czas trwania.

4.    Dobór piśmiennictwa

5.    Eksponaty towarzyszycc i uzupełniaj *cc. Środki ekspresyjne.

•6. Ogólne założenia oprawy plastycznej.

7.    Tenutyczny układ wysuwy.

8.    Katalogi, informatory. Akcja propagandowa.

9.    Imprezy towarzyszycc.

2.3. Praca z czytelnikiem indywidualnym

Praca z czytelnikiem indywidualnym, w realizacji niewątpliwie najtmdmcjsza ze wszystkich form. jest zarazem form* szczególnie ważny. Mianowicie jako jedyna może (teoretycznie) m*cć zastosowanie wobec każdego użytkownika biblioteki. Jednocześnie. ZC względu na indywidualizację, zatem dostosowanie do odbiorcy, jest bardzo skuteczna.

Ludzie różni* się między sob* rc względu na rozmaite cechy, toteż, każde oddziaływanie wymaga możliwie zróżnicowanego podejścia (Robota. *. 37J. Ostatecznie bowiem podstaw* wszelkich naturalnych wyborów, decyzji, więc takie zachowali i postaw. \* kryteria własne, a nie narzucone (Maslow: Obrona, %. 3IX). toteż wszelka sugestia wymaga przekonywana, czyli - zindywidualizowanego komentarza. Wreszcie: dla ukształtowania twórczej (w szerokim rozumieniu > aktywności c/Jowicka niezbędny jest pełny rozwój osobowości, a więc indywidualnych cech. co byłoby wykluczone bez zastosowania zindywidualizowanych metod pracy (Rozet. *. 247-248). Otóż praca z czytelnikiem indywidualnym gwarantuje możliwość takiej subicklywizacjt.

Komunikacyjna wykładnia sprowadza się bowiem do przekazu komunikatu przez nadawcę (np bibliotekarza) do określonego, więc jednego, odbiorcy -czytelnika. Przy czym relacja między nadawcy i odbiorc* nu charakter zwrotny, co wzmacnia skuteczność i dodatkowo sprzyja indywidualizacji komunikatu

Podstawowy mechanizm pracy z czytelnikiem indywidualnym, w pewnym uproszczeniu, opiera się na właściwym połyczenhl informacji o czytelniku z informacja O piśmiennictwie. A na wiedzę o czytelniku składaj* się trzy rodzaje wiadomości: co czytelnik zna i przeczytał, jakk s* jego faktyczne i potencjalne zainteresowania oraz. w jaki SPOSÓB czyta IWalcntynowKz: Dzudalnoit. %. IMj. czyli - jakie sy jego nastawienia wobec litcratOry i preferencje interpretacyjne, oraz. w jakich warunkach, jakie funkcje literatury tealizuje.

To wszystko, co wiadomo o czytelniku jako odtwórcy literatury, więc

0    doświadczeniu i zainteresowaniach literackich oraz o sposobach traktowania

1    odbioru literatury, określa jego świadomość literacky. Niektórzy zamiast terminu ..świadomość" wol* pojęcie .kompetencji literackich", za w ieraj*c w nich horyzont czytelniczy (co czytelnik zna i czyta), preferencje lekturowe (zainteresowania i upodobania) oraz. .kwalifikacje" czytelnicze, tj. znajomość reguł r/yd/ycych literatur* |Zaclifeki, t. I36-I37J. Tak czy inaczej jc'« «0 **le ten sam zespół zjawisk.

2 kolei komcczna yiedza o piśmiennictwie, obok znajomości treści i formy tekstów. * wymaga jeszcze umiejętności • wyodrębnienia tych cech komunikacyjnych, które maj* zwi*zck z rozpoznanymi cechami świadomości czytelnika Prawidłowe oddziaływanie polega - rzecz jasna - na zestawieniu możliwie adekwatnych cech tekstu i czytelnika, z uwzględnieniem tendencji rozwojowych

To sformułowanie zawiera w sobie bord/o ważny i trudny do spełnienia postulat „wyposażenia" zawodowej wiedzy bibliotekarza. Sprowadza się oo do bezwzględnej potrzeby dobrej znajomości piśmiennictwa i (w szczególności) literatury pięknej - zarówno tekstów już zgromadzonych w bibliotekach, jak i wydawanych sukcesywnie. Jest to więc zarazem wymaganie STAŁEJ lektury własnej bibliotekarza, acz jednocześnie lektury szczególnego typu.

Do prawidłowej realizacji form pracy z czytelnikiem mc wystarczy ramo przeczytanie tekstu, ewentualne zapamiętanie fabuły lub - późniejsza zdolność skojarzenia autora z tytułem tekstu Lektura zawodowa bibliotekarza wymaga określenia:

-    różnych możliwych sposobów interpretacji tekstu.

-    rozmaitych. mo/Jiwych wersji konkretyzacji tego tekstu.

-    funkcji, które daj* się realizować w procesie odbioru tekstu.