2808184519

PODSTAWY PRAWA DLA DZIENNIKARZY

Konstytucja: określa podstawowe zasady ustrojowe; wskazuje, jakie są podstawowe kompetencje poszczególnych organach władzy; określa podstawowy kanon praw;

1. Zgłodzenie inicjatywy ustawodawczej

Kto: posłowie- komisje sejmowe lub 15 posłów; senat- izba jako całość; rada ministrów; prezydent; 100.000 obywateli z czynnym prawem wyborczym - projekt do marszałka wraz z uzasadnieniem:

*    dlaczego pojawia się projekt ustawy, jaki jest cel ustawy;

*    przedstawienie dotychczasowego stanu prawnego i jakie będą skutki ewentualnego wejścia w życie (np. ekonomiczne- każde uzasadnienie musi wskazywać źródło finansowania i kosztów związanych z ustawą)

*    że istnieje zgoda z pewnymi zasadami prawnymi w kraju i z UE 2. Rozpatrywanie aktu normatywnego przez sejm- czytanie;

-1 czytanie: przedstawiany projekt ustawy i jego uzasadnienie, nie na posiedzeniu plenarnym tylko w komisji sejmowej (np. czytanie plenarne- uchwalanie ustawy budżetowej, zmiana konstytucji, zmiana dużych ustaw podatkowych, zmiana kodeksów; debata, nie są limitowane w czasie

-    posłowie mogą odrzucić ustawę w całości,

-    może nastąpić zgłoszenie i przyjęcie poprawek-jeżeli komisja uzna, że jest prawidłowa ->

-11 czytanie- komisje sejmowe na posiedzeniu plenarnym, posłowie mają prawo zgłaszania poprawek; ustawa o zwrocie tej ustawy do komisji sejmowych;

-    Ili czytanie- na posiedzeniu plenarnym- rozpoczyna się od sprawozdania, które przedstawia poseł-następuje głosowanie; jeśli zwykła ustawa- zwykła większość głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów; jeśli konstytucja- 2/3 głosów przynajmniej połowy wszystkich posłów; jeśli odrzucenie ustawy- kosz

Po uchwaleniu ustawy przez sejm -> marszałek sejmu -> senat- 30 dni na zajęcie stanowiska: może przyjąć taką ustawę bez poprawek; ma możliwość odrzucenia ustawy w całości (bezwzględna większość głosów), nie może odrzucić ustawy budżetowej; może przyjąć ustawę budżetową, ale wnieść własne poprawki;

Przyjęta -> prezydent

Przyjęta z poprawkami -> sejm (ten głosuje nad stanowiskiem senatu; jeśli odrzuci ustawę, jest ona zaakceptowana we wcześniejszej formie)

Do prezydenta do podpisu-jeśli się zgadza- podpis od razu-> skierowana do publikacji w DZ.U.; ma 21 dni na podjęcie decyzji; może odmówić podpisania ustawy w całości- prezydent ma prawo veta-> ustawa ponownie wraca do sejmu: głosowanie nad vetem prezydenta; żeby odrzucić weto prezydenta 3/5 głosów przy obecności przynajmniej połowy ustawowej liczby posłów-> jeśli to się uda- ustawa wraca do prezydenta i musi ją bezwzględnie podpisać w ciągu 7 dni; jeżeli prezydent ma wątpliwości co do zgodności z konstytucji- może ją skierować do TK;

TK ma trzy możliwości: może uznać, że ustawa jest niezgodna z konstytucją w całości; że jest zgodna; co do zasady jest zgodna z konstytucją ale pewne jej reguły są niezgodne z konstytucją- prezydent może podpisać konstytucję z odrzuceniem tych niezgodnych reguł, a sejm może je uzupełnić, ale po wejściu tego aktu w życie; po podpisaniu prezydenta skierowana ustawa do DZ.U. i po vacatio legis może wejść w życie;