3818438458

Etapy integracji europejskiej

Przebieg procesu integracji europejskiej można zamknąć w kilku etapach:

1.    strefa wolnego handlu

2.    unia celna

3.    wspólny rynek

4.    unia gospodarcza

5.    pełna (choć z pewnymi modyfikacjami) integracja gospodarcza

Niektóre etapy procesu integracyjnego połączono w całość (np, utworzenie strefy wolnego handlu i unii celnej), inne - wzbogacono (np. unię gospodarczą poszerzono o unię walutową), Generalnie, Europa zmierza w kierunku ścisłej integracji gospodarczej, w połączeniu z przynajmniej częściową integracją polityczną (w sferze polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i obrony oraz w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych).

I etap: Wspólny rynek (Common Market)

Wspólny rynek powstał na mocy Traktatu o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG), podpisanego w Rzymie

25 marca 1957 r. przez Belgię, Francję, Holandię, Luksemburg, Niemcy i Włochy. Traktat ten wszedł w życie 1 stycznia 1958 r.

Artykuł 7 Traktatu o EWG stanowi, że wspólny rynek zostanie stworzony stopniowo, w okresie przejściowym trwającym 12 lat, podzielonym na 3 etapy każdy długości 4 lat. Ograniczenia ilościowe w handlu między państwami członkowskimi zostały zasadniczo zniesione w 1961 r. Proces redukcji ceł w obrocie wewnętrznym i dochodzenia do wspólnej taryfy zewnętrznej rozpoczął się 1 stycznia 1959 r. i trwał do 1 lipca 1968 r. Wówczas sześć państw członkowskich Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej utworzyło unię celną.

Wspólna polityka handlowa wobec krajów trzecich zaczęła być realizowana po upływie 12-letniego okresu przejściowego, a więc od 1 stycznia 1970 r. Obejmuje ona m.in. ustalanie wspólnej taryfy celnej, zawieranie umów celnych i handlowych, ujednolicenie narzędzi polityki eksportowej i środków ochronnych. Organem uprawnionym do realizacji wspólnej polityki handlowej, z upoważnienia Rady, jest Komisja Europejska. Komisja negocjuje - w imieniu państw członkowskich - wszelkie traktaty i porozumienia handlowe, w tym również w ramach Układu Ogólnego o Cłach i Handlu (GATT), obecnie - Światowej Organizacji Handlu (WTO).

W Artykule 3 Traktatu o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej przewidziano m.in., poza utworzeniem unii celnej: zniesienie przeszkód w swobodnym przepływie osób, usług i kapitału; prowadzenie wspólnej polityki rolnej; wspólną politykę transportową; ochronę wolnej konkurencji; zbliżenie regulacji prawnych w państwach członkowskich w stopniu umożliwiającym właściwe funkcjonowanie wspólnego rynku; ustanowienie Europejskiego Funduszu Socjalnego (European Social Fund), którego celem jest pomoc w rozwiązywaniu problemów zatrudnienia i stymulowanie wzrostu standardu życiowego w państwach członkowskich oraz utworzenie Europejskiego Banku Inwestycyjnego (European lnvestment Bank) - podstawowego instrumentu finansowego Wspólnoty, który poprzez mobilizację zewnętrznych środków finansowych ułatwia jej rozwój gospodarczy.

Ustalenia te daleko wykraczają poza ustalenia tworzące wspólny rynek. Wspólna Polityka Rolna była wdrażana stopniowo, poprzez organizację poszczególnych rynków produktów rolnych i stworzenie systemu gwarancji dochodów rolników, a do jej rzeczywistego ujednolicenia doszło dopiero z początkiem 1969 r. W latach 70-tych kraje członkowskie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej podjęły współpracę w jeszcze innych dziedzinach, m.in. w sferze polityki energetycznej, przemysłowej, regionalnej, fiskalnej i walutowej.

Ważnym wydarzeniem w ramach współpracy walutowej, które rozpoczęło proces dochodzenia do Unii Gospodarczej i Walutowej, było utworzenie 13 marca 1979 r.