WARUNKI ROZWOJU:
...EGIPT...
Największe znaczenie dla rozwoju sztuki w starożytnym Egipcie miały warunki geograficzne oraz religia związana mocno z ustrojem.
1. Warunki geograficzne: Egipt nazywany był"darem Nilu" ze względu na pustynny, gorący klimat. Rzeka Nil wyznaczała stał
rytm zajęć, narzucała niezmienne rygory, regulowała rytm życia Egipcjan. Z mułu rzecznego wytwarzano cegłę, lepiono domostwa oraz wytwarzano figurki i naczynia.
2. Ustrój państwa:
Najważniejszą osobą w państwie egipskim był faraon. Władza jego była absolutna, a decyzje nieodwołalne. Całe państwo należało do niego. Zaraz po nim byli kapłani, których uważano za pośredników między bogami a ludźmi. Wraz z budownictwem nowych świątyń rosła ich rola w państwie. Następne miejsce w tej tzw. piramidzie zajmowali rzemieślnicy i kupcy oraz właściciele zakładów rzemieślniczych. Po nich byli chłopi, warstwa najniższa. Nie posadali oni własnych gruntów i pracowali dla faraona. Dlatego też plony z ich pracy oddawane były na rzecz państwa. Ostatnią grupą byli niewolnicy, których jednak w Egipcie było bardzo niewielu.
3. Religia:
Egipcjanie wyznawali religię o charakterze politeistycznym (wielobóstwo). Była to religia solama, czyli chwaląca kult boga słońca Re (Amon, Aton). Bóstwa często były przedstawiane, co dziwiło ludy innych krajów Bliskiego Wschodu, w postaci ludzi, ale z głowami zwierząt (np. szakala, sokoła itp.)
Do najważniejszych bogów byli zaliczani:
- Ozyrys - bóg witalnych sił przyrody
- Set - bóg zła (a także burzy i pustyni)
- Morus - syn Ozyrysa, bóg księżyca
- Hator - bogini miłości i tańca
- Ptah - bóg skryba, stwórca
- Anubis - bóg z głową szakala
Bardzo ważny w wierzeniach był kult zmarłych. Na początku ciało chowano w ziemi, jednak z czasem zaczęto budować mastaby i piramidy (szczególnie dla faraonów). Najczęściej tworzono je po zachodniej stronie Nilu, ponieważ to ona była uznawana za strefę zmarłych. Egipcjanie wierzyli, że śmierć jest czymś naturalnym, do czego człwoiek dąży przez całę życie. Jest to tylko kolejny etap. Najważniejsza w ich religii była mumifikacja zwłok, która zajmowała bardzo długi czas i była uznawana za rytuał.
Religia miała dość duży wpływ na sztukę egipską, ponieważ dzięki kultowi zamrłych powstawały Księgi Piramid, Księgi Sarkofagów oraz Księgi Zmarłych, a także monumentalne piramidy, które w dużym stopniu zachowały się do naszych czasów.
ARCHITEKTURA SAKRALNA:
Świątynia egpiska - wzorowano ją na domu mieszkalnym, który miał na froncie dziedziniec, a w głębi mniejsze dziedzińce i mieszkalne pokoje. Świątynie nie były jak kiedyś związane z kultem zmarłych, lecz poświęcone poszczególnym bogom. W dzijach kultury stanowią ważny etap, gdyż są pierwszymi na wilką skalę budowlami sakralnymi. Najlepiej pokazują to świątynie w Kam a ku i Luksorze. W sanktuarium panował chłód i mrok. Kontrast z gorącym, słonecznym światem był wielki. Gładki mur otaczał całą