A. Kamiński uważa, że metoda grupowa pracy socjalnej i wychowawczej to taki sposób organizowania pomocy (albo wychowania), gdzie pracownik socjalny ma do dyspozycji zespół osób których łączy wspólne zadanie. Pracownika z grupą łączy oprócz dialogu także umiejętność przewodzenia, przodowania oraz takiego działania na grupę, by nad przebiegiem działań przez nią podejmowanych czuwań wszyscy jej członkowie. Definicja ta akcentuje istotną rolę pracownika socjalnego (pedagoga) w organizacji działań grupowych. Charles D. Garvin rozumienie pracy grupowej opiera na funkcji przewodzącego grupie. Lider grupy skupia swe działania na pomocy jej członkom w stworzeniu systemu wzajemnej pomocy. Według Garvina podstawowym źródłem pomocy każdemu członkowi grupy są pozostałe jednostki do niej należące, natomiast cel pracy grupowej stanowi przyswojenie jednostce tej idei oraz uruchomienie w obrębie grupy mechanizmów wzajemnej pomocy. Praca grupowa stanowi metodę łagodzenia oraz eliminowania przeszkód w drodze do interakcji społecznej, atakże osiąganie celów społecznie pożądanych. G. Konopka uważa, iż cel pracy z grupą stanowi podnoszenie jakości życia jej członków. Praktyka pracy w grupie pokazuje, że zazwyczaj nie ma podziałów pomiędzy grupą a jednostką oraz że jednostka realizuje poczucie swej wartości oraz swój potencjał tylko poprzez uczestnictwo w grupie. Przez przynależność do grupy jednostka zapewnia sobie poczucie bezpieczeństwa, oraz przejmuje odpowiedzialność za pozostałych jej członków w ramach interakcji grupowych. Grupa stanowi charakterystyczny kontekst odniesienia porównawczego, gdzie również mają miejsce procesy identyfikacji. Konopka podkreśla również, że praca z grupą to podejście świadomie skierowane na bardziej dynamiczny rozwój jednostki w odniesieniu do grupy.
Typy grup w praktyce pracy grupowej. Kamiński proponuje trzy rodzaje grup:
• grupy rozwojowo - wychowawcze - ich celem jest wspieranie rozwoju osobowości jednostek, mniej lub bardziej identyfikujących się z wartościami grupy oraz jej stylami. Grupy te kształtowane są poprzez pracę kulturalno-oświatową dorosłych i młodzieży (w klubach, domach kultury, związkach oraz stowarzyszeniach społecznych)
• grupy rewalidacyjne - grupy te stosują pracę rozwojowo-wychowawczą w celu oddziaływania na jednostki społeczne albo fizycznie niedostosowane w celu usprawnienia ich funkcjonowania społecznego. Specjalny rodzaj pracy grupowej stanowi rozbijanie grup uznanych za szkodliwe, np. grup przestępczych
• grupy psychoterapeutyczne - ich zadanie to usprawnianie społecznego oraz psychicznego funkcjonowania jednostek opierając się o techniki psychologii klinicznej odnoszące się do lżejszych przypadków. Więc pracownik socjalny, który specjalizuje się w tych metodach pracy grupowej musi wykazywać się odpowiednią znajomością psychologii oraz praktyką z zakresu psychoterapii.
C. Zastraw wyodrębnia następujące typy grup:
• grupy rekreacyjne - idea tych grup sprowadza się do organizowania zajęć dla aktywności fizycznej i rozrywki. Powstają one spontanicznie, nie posiadając często przywódcy. Oprócz rekreacji drugą ich ważną funkcję stanowi profilaktyka, gdyż grupy te stanowią niejako alternatywę dla grup ulicznych
• grupy umiejętności rekreacyjnych - posiadają bardziej stałą strukturę niż grupy wspomniane powyżej, z reguły posiadają formalnego przywódcę (trenera), realizując precyzyjnie zdefiniowane cele (podnoszenie umiejętności warsztatowych czy sprawnościowych)
• grupy socjalizacyjne - nastawione są na kształtowanie zachowań jej członków w taki sposób, aby były one powszechnie akceptowane. Celem tych grupy jest umacnianie wiary w siebie oraz zwiększanie zaradności życiowej. Społeczności te posiadają przywódców, którymi najczęściej są pracownicy socjalni
• grupy terapeutyczne - celem tych grup jest doprowadzanie jednostek do przeanalizowania swoich problemów oraz wypracowania sposobów ich skutecznego rozwiązania. Grupy te wykorzystują wiele technik psychoterapeutycznych. Atutem terapii odbywanej grupowo jest fakt, że terapeuta specjalista służy w danej chwili