Przez metodę wychowania rozumiemy każdy wyodrębniony sposób postępowania wychowawcy, polegający na wywieraniu określonego wpływu na aktywność wychowanka. Metody wychowania moralnego charakteryzują się tym, że oddziaływanie wychowawcy odnosi się do norm moralnych wychowanka. Aby pobudzić go do odpowiedniej aktywności, wychowawca musi wywołać określone zmiany w sytuacji, które mają znaczenie z punktu widzenia motywów wychowanka.
Można wyróżnić cztery elementy każdej sytuacji, którymi może manipulować wychowawca, w celu wywarcia wpływu na wychowanku:
-osoba wychowawcy - może własnym zachowaniem wywierać bezpośredni wpływ na wychowanka. Należy tutaj założyć, że wychowawca jest autorytetem dla wychowanka, a ten darzy go szacunkiem.
-aktualny stan rzeczy od którego w danym momencie zależą możliwości lub perspektywy zaspokojenia jakichś motywów wychowanka -społeczne otoczenie wychowanka (grupa członkowska)
-osoba wychowanka i jego już ukształtowane zasady. Uaktualnianie się w wychowanku dyspozycji może wywierać znaczący wpływ na jego postępowanie.
Wychowawca może wywierać wpływ na wychowanka bezpośrednio przez skierowanie do niego zachowania np. przez danie mu do zrozumienia, że jego zachowanie budzi niezadowolenie wychowawcy. Przejawia się tutaj wpływ osobisty wychowawcy.
Metody wpływu osobistego
Stosowanie tej metody jest możliwe tylko pod warunkiem odpowiedniego układu stosunków. Metody te odniosą skutek tylko w przypadku, gdy wychowawca cieszy się autorytetem wśród wychowanków.
-Wysuwanie sugestii - wywoływanie odpowiednich reakcji może dokonywać się przez sygnalizowanie wychowankowi czego się od niego oczekuje. Może mieć to charakter zachęcania, przestrzegania albo oceniania. Ważne jest, by stanowisko to było wyrażane w sposób szczery i ekspresywny.
-Perswazja - polega na podsuwaniu wychowankom określonych rozwiązań przez posłużenie się odpowiednio dobranym zespołem argumentów. Mechanizm ten jest powiązany z pobudzeniem jednostki do aktywności wewnętrznej przez wywołanie w niej przeżycia danego