Bonorum possessio - dziedziczenie lub spadek wedle prawa pretorskiego. Przekazane przez pretora posiadanie majątku spadkowego osobie będącej w miejscu heredes (heredes loco). Pretor traktował pewne osoby jak heredes i chronił je (czasem nawet przed heredes). Geneza powstania bonorum posesssio to kwestia sporna. Według jednym powstała ze względu na to, iż tytuł heres otrzymywały jedynie osoby będące pod władzą spadkodawcy, a dalsi krewni otrzymywali tylko majątek (familiam habeto) i musieli prosić pretora o wprowadzenie ich w posiadanie majątku, (iuris civilis adiuvandi gratia). Druga koncepcja głosi, że bonorum possesio ze względu na spory miedzy dziedzicami, którzy pretendowali do spadku na podstawie ius civile. Wtedy pretor dawał posiadanie stronie, która miała największe szanse na wygraną. Według trzeciej koncepcji bonorum possessio powstała ze względu na częste występowanie hereditas iacens (spadek leżący), którym jednak należało zarządzać. W takich przypadkach pretor udzielał bonorum possessio osobom, które zasługiwały na takie uwzględnienie (np. emancypowany syn). - iuris civilis supplendi gratia.
- bonorum possessor nie był sukcesorem uniwersalnym.
- był posiadaczem poszczególnych rzeczy spadkowych, które mógł zasiedzieć (usucapio pro herede)
- chronił go pretor udzielając interdictum quorum bonorum oraz skargi z zastosowaniem fikcji.
- w okresie poklasycznym zaciera się różnica między heredes a bonorum possessorem. Bonorum possesio cum re - ostateczna
Bonorum possesio sine re - tymczasowa - gdy bonorum possessor musiał ustąpić wobec heres.
Bonorum possessor - successor mortis causa ex iure pretorio.
Związki miedzy dziedziczeniem pretorskim a cywilnym
- adiuvandi iuris civilis gratia - gdy bonorum possessio udzielone było heres.
- supplendi iuris civilis gratia - gdy bonorum possessio udzielone było komuś spoza kręgu sui heredes, w razie ich braku.
- corrigendi iuris civilis gratia - gdy bonorum possessor udzielone było komuś spoza heres, nawet gdy oni występowali (np. dla emancypowanego syna)