Natomiast M. Łobocki precyzuje wywiad jako metodę gromadzenia danych, polegającą na nawiązaniu bezpośredniego kontaktu słownego z osobą bądź osobami badanymi1.
Istnieje kilka typów wywiadu.
Ze względu na kryterium strukturyzacji wyróżnia się następujące wywiady:
- skategoryzowane, w' których obowiązuje tekst kwestionariusza, badający nic może zmieniać kolejności pytań, które chce zadać, ani też procedury ich zadawania.
- częściowo skategoryzowane - tutaj badający korzysta z wykazu problemów', jakie powinien poruszyć wr trakcie trwania w'ywfiadu. Takim wrykazem jest lista pytań, które badany zada respondentow-i. W wywiadzie częściow'0 skategoryzowanym badacz ma jednak praw-o do zmiany kolejności zadaw-anych pytań oraz do dobom dow-olncj formy pytania.
- nieskategoryzowane, w' którym badacz ma większą swobodę. Swoboda ta polega na tym, iż może mieć on przygotow-aną listę pytań, ale ma prawro zmieniać ich kolejność i liczbę - poprzez dodaw-anie dodatkowych pytań. Umożliwia to zdobycie bogatszego i dogłębniejszego materiału*'’’.
Kolejną klasyfikacją wywiadów' - ze wrzględu na kryterium organizacyjne jest podział na wywiady indywidualne i zbiorowe. Wywiad indyw-idualny to taki, gdzie ankieter rozmawia tylko z jedną osobą, natomiast wywiad zbiorowy badający przeprowadza z kilkoma osobami w' tym samym czasie'”.
Jeszcze inny podział, na podstawie kryterium intencjonalności, uwzględnia wywiady: jawne i ukryte.
Wywiad jawmy polega na poinformowaniu respondentów' o tym, że badacz będzie go z nimi prowadzić, o celach badania oraz o oficjalnym rejestrow-aniu ich wypowiedzi. Badacz ponadto informuje badanego o tym do czego będą wykorzystane wyniki tego wryw'iadu. Z kolei w' przypadku wywiadu ukrytego,
32
Por. M. Łobocki. Metody badań pedagogicznych. PW^N. Warszawa 1982. s. 288.
” Por. M Guziuk, Podstawy metodologiczne prac promocyjnych, Fundac ja Studiów i Badań Łmpirycznych, Warszawa 2000. w>d. 2. s. 71.
“ Por. J. Sztumski. Wstęp do metod i technik badań społecznych, w>d. Śląsk sp. z o.o. Wydawnictwo Naukowe. Katowice 1999.S. 133.