9157784614

Brama.—Brftą. 65

dworski: .do folwarku od Krtsncgostawu brama na której Izdebka * drzowa tar-tego o dwóch oknach w drzewo osadzonych, pod dachem aUrym gątarai pobitym."

Brama w m Szydłowcu (gub. Radomska), ryt J. Sobecki

Brainlk ob. Brajnik.

Bretnal, bretnal (s n lomiec. Bretnali! od Bntt, dcaka i Nagtt, gwóidi). W inwentarzu dóbr wielkopolskich Siemlanico a r. 1664 mamy: .podłoga rznięta s tarcie, bretnalami Sclaznymi przybita” (w izbie stołowej dworu siemianlckiego). We wrotach poprzytyjane były tarcice ssynalami lub gwoldziaml drew nlaneml. W inwentarzu folwarku Zielonki pod Krakowem a r. 1793, w dworku młynarza były: „drzwi a tarcic bratnalami do szpąg przybijane".

Broda, przy piłowaniu drzewa, jeteli tlę uę&t niedopiłowana odnzezepi, ode-drze, esyll Jak lud mówi „odczochnic", sowią ten kędzior włókien brodą.

Brodło, tak w niektórych stronach sowie lud nasz stertę zbota, słomy, siana. Lud wielkopolski nazywa tak niekiedy róazt a desek, Serdsł, drągów nad „bojówką", czyli klepiskiem w stodole.

Brofl. Daszek poszyty słomą na czterech wielkich drągach, wkopanych w ziemię, twanych brolynami, zwykle dowolnie podnoszony lab lnitany, dla osłony składanego pod nim siana lub sbota. Na-

architrend.pl

sywano Jodnak brogicm i stertę zbota, siana lub słomy, postawioną pod golem niebem bes dachu. W inwentarzach dóbr biakupów kujawakich a r. 1667, gdzie gospodarstwa na owe czasy były wzorowe, sną)dujemy np. w Smarsewicach: .Żyta ozimego brogów 8'/., Zyta Jarego brogów 3—siano lato* wszystkie woda pobrała, ale go bywa brogów 70 citra vtl ultra* — .Do brogów nic inaczej kłaśćjeno tak: Syta w bróg każdy ptr cappttias 24, pszenice fur cap. 30, Jęczmionia ptr cap. 30, grochu per cap. 10, owsa p*r cap. 30, prosa ptr cap. 40. Siano do brogów Jednako a nic indziej kłaść." Na folwarku Laznów: „W gumnie jeat Zyta ozimego brogów 40, Syta jarego bróg 1, pszenice dobrze dołożonych brogów 8, jęczmienia bróg 1, grochu brogów 7, owsa brogów 17, aiana bróg 1. A w stodole sztuka (zasiek), w której są na podobieństwo bro-guw 2. l’odlug inwentarza staroalwa ty-kocirtskiego s r. 1671, v folwarku Lipnikach, gdzio zamieszkał wówczas słynny uczony starosta Lukasa Górnicki, było: siana w gumnie brogów 9V,*. Tu nie ulega wątpliwości, So to nie były sterty sbosa lub siana pod gołem niobem, ale budynki brogowe. W Inwentarzu dóbr wielkopolskich Siemlanico znajdujemy pod r. 1664: na gumnie „przed stodołami są dwa brogi słomą poszyte". W roku zaś 1700 tamie: .brogów co miało byó dwa, teraz nlrmasz, tylko tray broSyay na aiano". Tu zachodzi pytanie: jaka rótnica była między brogicm a broSyną? Linde sądzi, Se brotyną nazywano: bróg mizerny, niewielki I wogólr daszek i drągi brogowe. Gostomaki w XVI-ym w. pisze: „Słoma na poazyde: strzech, obory, bro-tyn,” i w innem miejscu: „Brogi na ziemi nigdy leSeć nie mają. kiedy Je wymlócą. ani aię mają przychylać nalolone; bo bro-lyny raiątaze mają być, a kędy bróg podeprą, tam urzędnik łotr". Zo ałów Go-stomskiego naloty sądzić stanowczo, Se

s