1002889139

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1.    Budowa zespołów układu napędowego

4.1.1.    Materiał nauczania Układy przeniesienia napędu

Z wykorzystaniem urządzeń układu przekazywany jest na koła napędowe pojazdu napęd, bezpośrednio lub w formie zmienionej opisany taki wielkościami jak obroty, moc, moment obrotowy. Koła pojazdów parowych i elektrycznych mogą być napędzane bezpośrednio przez silniki, ponieważ w tych rodzajach napędu potrzebny w trakcie ruszania duży moment obrotowy nie zależy od prędkości obrotowej wału silnika. W charakterystyce tłokowych silników spalinowych (ZI i ZS) maksymalne momenty obrotowe związane są ze średnim lub nawet górnym zakresem prędkości obrotowych. Powoduje to konieczność stosowania odpowiednich sprzęgieł i przekładni o zmiennych przełożeniach.

Pojazdy wyposażone w silniki spalinowe wykorzystują ich moc za pośrednictwem układów przenoszących obroty wału korbowego na koła. Typowy układ przeniesienia napędu składa się z następujących części podstawowych:

-    sprzęgła,

-    przekładni o zmiennych przełożeniach, zwanej popular nie skrzynią biegów,

-    przekładni głównej,

-    mechanizmu różnicowego,

-    półosi.

Ponadto, zależnie od konstrukcji układu, mogą być w nim stosowane takie elementy, jak:

-    wały napędowe,

-    mosty napędowe,

-    skrzynie rozdzielcze,

-    przeguby,

-    międzyosiowe mechanizmy różnicowe.

W samochodach stosowane są rozmaite warianty konstrukcyjne układów napędowych przekazujących napęd:

-    wyłącznie na koła przedniej osi,

-    wyłącznie na koła osi tylnej,

-    na zespół tylnych osi (w samochodach ciężarowych, rzadziej w autobusach), równocześnie na koła przednie i tylne (oznaczenia 4x4, 4WD i 6x6 w pojazdach trój osiowych).

Rys. 1. Silnik, sprzęgło i skrzynia

biegów z przodu; napęd tylnego mostu: 1) silnik, 2) sprzęgło, 3) skrzynia biegów, 4) most napędowy [1, s. 160].

Rys. 2. Silnik i sprzęgło z przodu;

skrzynia biegów i most napędowy z tylu: 1) silnik, 2) sprzęgło, 3) skrzynia biegów, 4) most napędowy [1, s. 160],

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"

7