Edward Radosiński
płynności finansowej, a także pozwalają na oszacowanie, jaka jest rzeczywista dyspozycyjność środków uznanych w sensie bilansowym za płynne. Zakładając, że „będzie, tak jak było” na podstawie analizy retrospektywnej można wnioskować o kierunkach rozwoju sytuacji płatniczej firmy w perspektywie krótkoterminowej.
Natomiast przedmiotem zainteresowania dynamicznej analizy płynności są te procesy gospodarcze, zwłaszcza ujawniające się w formie strumieni gotówkowych (wydatki i wpływy), które w sposób istotny oddziałują na sytuację płatniczą przedsiębiorstwa. Z pewnym przybliżeniem można przyjąć, że dynamiczna płynność finansowa jest niezagrożona, jeżeli wpływy środków pieniężnych są nie mniejsze od wydatków niezbędnych, aby spłacić w danym okresie wymagalne zobowiązania. W tym aspekcie kluczowym zadaniem dynamicznej analizy płynności jest badanie równowagi płatniczej firmy poprzez ocenę relacji pomiędzy podstawowymi przepływami pieniężnym czyli strumieniami spodziewanych wpływów i wydatków.
W dynamicznej analizie płynności głównym źródłem informacji jest rachunek przepływów pieniężnych oraz rachunek zysków i strat. Analiza dynamiczna płynności może mieć charakter retrospektywny oraz prospektywny. Badania retrospektywne mają na celu ocenę dotychczasowej dynamiki sytuacji płatniczej przedsiębiorstwa, zwłaszcza sprawdzenie, czy w okresach minionych przedsiębiorstwo wykazywało nadwyżkę pieniężną, czy przeciwnie - traciło pieniądz. W tej fazie analizy jest także istotne określenie, które formy działalności przedsiębiorstwa (operacyjna, finansowa, inwestycyjna) generowały nadwyżkę pieniądza, a do których i dlaczego trzeba było dopłacać. W ramach retrospektywnej analizy płynności wskazane jest także badanie dynamiki przekształceń wybranych kategorii bilansowych w trakcie tzw. cyklu operacyjnego przedsiębiorstwa. Miarami dynamiki tych przekształceń są wskaźniki obrotowości oraz długości cyklu. Przy tak sformułowanych celach analitycznych można wyróżnić - w ramach dynamicznych badań płynności w ujęciu retrospektywnym - następujące zadania:
- analiza dynamiki i struktury przepływów pieniężnych, zwłaszcza przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej,
- badanie cyklu operacyjnego przedsiębiorstwa, w tym tzw. cyklu konwersji gotówki netto,
- ocena wskaźników obrotowości.
Dopełnieniem retrospektywnej analizy płynności w ujęciu dynamicznym jest analiza wypłacalności (solvency). Zgodnie z Założeniami .... MSR par. 16 „wypłacalność” oznacza dostępność środków pieniężnych przez dłuższy okres, co umożliwia jednostce terminowe regulowanie zobowiązań finansowych. Wypłacalność można też utożsamiać ze zdolnością firmy do obsługi zadłużenia długoterminowego, a zatem terminowej spłaty odsetek i rat głównych z tytułu zaciągniętych zobowiązań.
W trakcie analizy dynamicznej płynności prowadzone są także badania prospektywne, których zadaniem jest określenie kierunków rozwoju sytuacji płatniczej firmy w perspektywie krót-
19
2016-03-10