1098873026

Materiały ceramiczne

ści defektów, wytrzymałość różnych próbek może zmieniać się nawet w granicach 50% względem wartości średniej, a wytrzymałość danej próbki charakteryzuje tylko tę próbkę. Tak więc można przyjąć, że właściwości mechaniczne materiałów ceramicznych podlegają prawom prawdopodobieństwa. Dlatego też nie można określić wytrzymałości danego materiału ceramicznego, można tylko określić prawdopodobieństwo, że dana próbka ma określoną wytrzymałość. W konsekwencji należy przyjąć, że wytrzymałość mechaniczna jest z matematycznego punktu widzenia zmienną losową (1, 2, 9).

Dla materiałów ceramicznych można wykonywać próby na rozciąganie, zginanie i ściskanie. Dla opisania właściwości mechanicznych badanych materiałów obciążanych siłami żucia najbardziej naśladujące te obciążenia są testy zginania i ściskania. W piśmiennictwie fachowym można spotkać się z różnego rodzaju testami na zginanie. Pomiarów można dokonywać w testach dwu, trzy, czteropunktowych oraz w teście dwuosiowym i teście krążkowym (3,5,6,8,12,15). Najczęściej stosowany jest trój punktowy test zginania, w którym mierzy się siłę zginającą potrzebną do złamania próbki. Duże różnice w uzyskiwanych wynikach tych pomiarów opisywane w literaturze związane są z jednej strony z opisywaną wcześniej losową naturą tego parametru, a z daigiej są konsekwencją stosowania różnych rodzajów testów. Bardzo istotny w metodyce badania parametru wytrzymałości na zginanie jest przekrój badanych próbek. Zginaniu należy poddawać próbki o tej samej powierzchni przekroju i tym samym kształcie. Najkorzystniejszy dla osiągnięcia najlepszych wyników jest kształt owalny próbek. W zależności od zastosowanej metody wartości tego parametru mogą różnić się o 100%, co potwierdzają różnice wyników w badaniach Sorensena, Probstera, Wagnera czy Seghi (10, 11, 12, 13, 14, 16). Generalnie materiały ceramiczne charakteryzują się niską wytrzymałością na zginanie i wysoką wytrzymałością na ściskanie. Wartości tej ostatniej są stosunkowo wysokie, ponieważ pęknięcia podczas ściskania rozchodzą się bardziej stabilnie i zmieniają swą orientację na zgodną z osią pęknięcia. Badane w obecnej pracy materiały wykazały dużo większe wartości wytrzymałości na ściskanie (600-700 MPa) niż na zginanie (120-340 MPa). Zdecydowanie wyższe wartości wytrzymałości na zginanie materiałów Empress 2 oraz In-Ceram (powyżej 300MPa) w połączeniu z wysokimi wartościami współczynnika K_IC potwierdzają możliwości wykonywania w tych systemach mostów pełnoceramicznych.

Badania porównawcze prezentowanych trzech materiałów ceramicznych służących do wykonywania uzupełnień stałych bez podbudowy metalowej pozwalają na obiektywną ocenę ich klinicznych możliwości zastosowania. Analiza szczelności brzeżnej jest jednym z najważniejszych klinicznych kryteriów oceny uzupełnień stałych. Ocena właściwości fizyko-chemicznych i mechanicznych pozwala natomiast na określenie wyboru optymalnych materiałów ceramicznych w wykonawstwie uzupełnień stałych pełnoceramicznych, a pacjentom daje możliwość wyboru uzupełnień protetycznych o wysokich walorach estetycznych i biokompaty-bilności. Badania porównawcze pozwalają również na bliższe zapoznanie się z wadami tych materiałów oraz ograniczeniami możliwości ich zastosowania w codziennej praktyce.

Wnioski

Na podstawie przeprowadzonych badań sformułowano następujące wnioski:

1.    Wysokie wartości parametru wytrzymałości na ściskanie wszystkich badanych materiałów potwierdzają możliwość wykonywania w tych systemach pojedynczych koron.

2.    Wysokie wartości parametru wytrzymałości na zginanie materiałów Empress 2 oraz In-Ceram potwierdzają możliwość wykonywania w tych systemach trój członowych mostów.

Piśmiennictwo

1. AshbyM. F., Jones H. R. D.: Materiały inżynierskie właściwości i zastosowanie. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1995. - 2. Ashby M. F., Jones H. D. R.: Materiały inżynierskie kształtowanie struktur)' i właściwości, dobór materiałów. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1995,    -    3.

Chitmongkolsuk S., Heydecke G., Stappert C.: Fracture strenght of all ceramic lithium disilicate and porcelain fused to metal bridge for molar replacment after dynamie loading. Eur. J. Prosthodont. Res. Dent., 2002, 10; 1,

PROTETYKA STOMATOLOGICZNA. 2000. LVI, 3 231