1841899366

230 ADAM KOŁODZIEJCZYK [8]

pozycje sformułowane na gruncie nauk szczegółowych, politologii i stosunków międzynarodowych, charakteryzujące się podejściem i ujęciem socjologicznym tego zjawiska. Każdy z autorów niczym socjolog traktuje „bezpieczeństwo” jako fenomen społeczny, koncentruje się na jego społecznej istocie, społecznych cechach i wymiarach, uwarunkowaniach i funkcjach. W oparciu o przytoczone powyżej propozycje definicyjne można wyprowadzić idealizacyjny, socjologiczny model ogólnego pojęcia bezpieczeństwa, który przedstawia tabela 1.

Fabela 1. Ogólne pojęcie bezpieczeństwa i jego socjologiczne wymiary

i cechy definicyjne. (Opracowanie własne)

Cecha definicyjna ^ ^bezpieczeństwa Podmiot (spofeczny)	Stan (istnienie)	Proces	Potrzeba (wartość)	lożsamość
Jednostka	+	+	+	+
Grupa społeczna	+	+	+	+
Inny podmiot społeczny (naród)	+	+	+	+

Jak z powyższego wynika nawet ogólnie rozumiane słowo „bezpieczeństwo” należy do klasy zjawisk społecznych o dość zróżnicowanej konotacji znaczeniowej. Sposoby definiowania (rozumienia) bezpieczeństwa są rozliczne ze względu na możliwość tworzenia różnorodnych konfiguracji potencjalnych cech definicyjnych (+) odniesionych do różnych podmiotów społecznych. Model ten stanowi punkt wyjścia do rozwinięcia definicji bezpieczeństwa zarówno w układzie podmiotowym, cech definicyjnych, jak i relacyjnym. Ukazuje przydatność socjologicznego myślenia i siatki pojęciowej przydatnej dla analizy ogólnego pojęcia bezpieczeństwa.

2. Negatywne definicje bezpieczeństwa

Większość znawców problematyki bezpieczeństwa podkreśla, że wyjaśniając istotę tego pojęcia, należy mieć na uwadze przede wszystkim jego związek ze zjawiskiem zagrożenia. Bezpieczeństwo w tym ujęciu definiowane jest poprzez tylko jeden, choć bardzo istotny desygnat, „brak zagrożenia”. W dotychczasowych definicjach bezpieczeństwa pojęcie zagrożenia (‘danger’) używane było ogólnikowo. Z tego względu konieczne wydaje się jego doprecyzowanie oraz uporządkowanie klasy zjawisk składających się na zagrożenia dla bezpieczeństwa zbiorowego (społecznego).

Potoczny sens słowa „zagrożenie” oznacza „niebezpieczeństwo, ryzyko”, coś co może zagrażać, «stać się niebezpiecznym, groźnym dla kogoś, cze-