nowych warunkach. Jego rodzinie również się to udało choć nie było to łatwe, szczególnie dla żony artysty, polonistki. Jak mówi Helmut Orpel: „...w Niemczech musiał zaczynać od początku. Mimo to, bez problemu zaadaptował się do nowych warunków. Jego rodzina zintegrowała się, znajdując tutaj swoje miejsce. Syn doktoryzuje się właśnie na wydziale historii sztuki...”23 a Jan de Weryha, poprzez zrealizowany pomnik dla Muzeum - Miejsca Pamięci w Neuengamme, pod Hamburgiem zajął odpowiednią pozycję na hanzeatyckiej scenie sztuki.24 Artysta potrzebuje spokoju, natchnienia, wyciszenia, nie biegania po urzędach, szukania lokum, nowych przyjaciół i możliwości zarobku. Wysoczański wiedział, że utrzymanie rodziny w nowej, tej dostatniej i tak nowoczesnej rzeczywistości nie będzie wcale łatwe. Dobrze wiedział i to, że sztuka nie znosi kompromisów, wymaga wierności i oddania. Ten rozłam w duszy artysty jednych zabija, innych promuje. To zależy od otoczenia i charakteru. Wysoczańscy zawsze mieli szczęście do ludzi. Ich kultura, obycie, nienaganne maniery, przede wszystkim zaś wiedza, ambicje, wrażliwość i ciekawość świata, sytuowały ich pośród życzliwych. [...] Jan de Weryha-Wysoczański nie mógł usiedzieć w miejscu. Gnało go po galeriach, muzeach, po wernisażach na których niemieccy koledzy prezentowali swe osiągnięcia. O jednym marzył bez ustanku; o własnej pracowni. Miał ją w Gdańsku, więc dlaczego nie miałby jej mieć w Hamburgu? Kiedy w domu, dla przyjaciół zorganizował pierwszą wystawę, utwierdził się w przekonaniu, ... że jest po co żyć... że twórczość ma sens.”25
Przez wiele lat twórczość artysty koncentrowała się na materiałach takich jak kamień, metal, brąz, niekiedy sięgał po pędzel. Te materiały jednak nie satysfakcjonowały go w pełni, i postanowił poszukać czegoś w czym będzie czuł się spełniony. Pod koniec lat dziewięćdziesiątych XXw
23 H. Orpel, .... dz.cyt., s. 44.
24 Polak w Swieciu. Leksykon Polonii i Polaków ZA Granica (Polak w świecie, Encyklopedia polskiego zamieszkałych za granicą), Warszawa 2001, s. 336
5 Sława Ratajczak, arboretum duszy mojej - o znanym w Niemczech rzeźbiarzu polskim Janie de Weryha-Wysoczańskim - Hamburg, Internet: http://www.polregio.eu. data: 10.09.2012 r.
str. 14